Morgunblaðið - 25.03.2007, Blaðsíða 55

MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 25. MARS 2007 55
UMRÆÐAN
LÆTIN í Kaupmannahöfn hafa
ekki farið fram hjá mörgum. Í þætt-
inum „Ísland í dag“, á Stöð 2 hinn 2.
mars voru mættir í viðtal Ólafur
Teitur Guðnason, blaðamaður, og
Gunnar Bragi Sveinsson, oddviti
framsóknarmanna í Skagafirði.
Hafði Ólafur Teitur uppi stór orð um
þennan uppreisnarlýð sem gengst
upp í látum og ætti að taka hart á
honum, setja í steininn hið snarasta
með hörku og tók framsóknarmað-
urinn undir. Að sögn hafði Ólafur
Teitur kynnt sér málin.
Þetta er einnig vandamálið hjá nú-
verandi borgarstjórn í Kaupmanna-
höfn, fordómar og heimska.
Fyrst skal það leiðrétt að þetta eru
ekki bara einhverjir ofbeldismenn
eða útlenskir uppreisnarseggir.
Þetta er fyrst og fremst ungt heim-
ilislaust fólk, sem flytur í tóm hús eða
á þá staði sem það getur hallað höfði,
því það hefur ekki efni á leigu og
stundum ekki mat. Einnig eru þetta
vinir, nágrannar, ættingjar og stuðn-
ingsmenn. Hinsvegar er eignarrétt-
urinn mannréttindum þeirra æðri og
er þeim ætíð hent út þegar verktak-
arnir koma með vélarnar. Svo er sagt
að þeim sé nær að fá sér vinnu og
koma sér heim! … oft er enga vinnu
að fá, hvað þá til staðar heimili eins
og flestir þekkja það.
Klókindi stjórnmálamanna er
böl umkomuleysingja
Deilan nú snýst fyrst og fremst um
Ungdomshuset, en það hangir meira
á spýtunni. Þetta er gamalt hús, eins-
konar Alþýðuhús hverfisins í margar
kynslóðir. Fólkinu í hverfinu hefur
ætíð þótt það eiga þetta hús. En í
stað þess að borgin styðji við og efli
félagsstarfið, seldu sósíaldemókratar
húsið til að losa sig úr vandanum sem
því fylgdi. Slíkt var hugleysi þeirra.
En nú er sagt að nýju eigendurnir
vilji rífa húsið og allir út. Sniðugt
ekki satt? Eignarrétturinn skal virt-
ur en borgin þarf ekki að sinna íbú-
um sínum, nema þeim sem þókn-
anlegir eru. Hvar er virðing yfirvalda
við eignarréttinn þegar sófum, stól-
um, skápum og öðrum húsgögnum
fólksins í Ungdomshúsinu var hent
út um gluggana í ruslagáma fyrir
neðan og lögreglan bjó um sig í tjaldi
fyrir framan húsið til að fara í gegn-
um aðrar eigur fólksins sem sat í
fangelsi á meðan?
Margir telja að yfirvöld í Kaup-
mannahöfn séu að æfa sig fyrir að
hreinsa út úr Kristjaníu. Því hafi
Ungdomshúsinu verið stillt upp með
þessum hætti.
Það er ekki það versta í heiminum
fyrir þetta fólk að lenda í fangelsi,
Ólafur Teitur Guðnason, því kannski
finnst sumum það ekki síður vera
fangelsi að þurfa að búa við þann
lygaheim sem fréttir í sjónvarpi fær-
ir okkur. Kannski er sú hræsni sem
slík huggulegheit færir manni inn á
heimilið ekki það líf sem allir kjósa
sér.
Lene Espersen, dómsmálaráð-
herra í Íhaldsflokknum, tjáði sig
einnig um málið og sagði að það væri
ekki einræði í Danmörku, en sér
fyndist að foreldrar þeirra barna og
unglinga sem þarna voru að verki
ættu að þrífa upp eftir þau. Á sama
tíma og hún og aðrir stjórn-
málamenn láta lögregluna þrífa upp
eftir sig, finnst henni hún geta sett
sig á háan hest og fordæmt það sem
hún hefur ekki nokkurn skilning á.
Oft eru engin heimili til staðar eins
og flestir þekkja það. Heldur fólk
virkilega að þessir krakkar eigi bara
að koma sér heim, hætta þessum
fíflaskap, skipta um föt og fá sér eitt-
hvað að borða?
Fólkið á Nørrebro hefur sagt í við-
tölum í útvarpi og sjónvarpi að það
séu engin læti þarna nema þegar lög-
reglan kemur.
Dómsmálaráðherra Dana hefur
gefið þá skipun til sinna manna að nú
skuli ekki sýna neina miskunn, en
það er ekki ný upplifun hústökufólks
í Kaupmannahöfn eða öðrum stór-
borgum Evrópu.
Að lifa öðruvísi er ekki ógn,
nema það gangi upp
Þetta fólk upplifir sig í stríði við yf-
irvöld. Þau eru annars flokks borg-
arar, vandamál sem skal leysa, en á
forsendum yfirvalda. Fólkið sem bjó
í Ungdómshúsinu var sumt búið að
vera þar í nokkur ár. Þeir sem búa í
Kristjaníu hafa margir búið þar í
nokkrar kynslóðir. Íhaldsmönnum
finnst mörgum ómögulegt að það
skuli þrífast öðruvísi samfélag meðal
vor, sem lýtur sínum eigin reglum
eða bara engum reglum! Það ógnar
huggulegheitunum. En nú eru það
verktakarnir sem eru búnir að semja
um nýja Kristjaníu og vilja komast
að.
Kaupmannahöfn er mikil menn-
ingarborg, sú fremsta á Norð-
urlöndum. Áhrif þeirrar menningar
ná langt yfir borgarmörkin en yf-
irvöld þar eiga ekki ein borgarmenn-
inguna. Það er fólkið sem sinnir
henni, tekur þátt í og nærir þá menn-
ingu sem þar þrífst og ber hana uppi,
þess vegna útlendingar úr næstu
borgum, Evrópubúar.
Tjón á eignum almennings er óá-
sættanlegt, en hvernig er hægt að
ætlast til að heimilislausir beri virð-
ingu fyrir eigum annarra, þegar þeir
hafa aldrei kynnst því hvað það er,
heldur oftar hinu? Sem betur fer er
látum nú að linna en það er enginn
sátt.
Það hefði mátt gera stórgóða frétt
um öryggisleysi ungs fólks og ann-
arra sem kjósa að búa öðruvísi. Það
hefði mátt fjalla um lífssýn þeirra og
ofbeldi yfirvalda, sem ráðast á heim-
ili þess, með guð sér við hlið. Sú um-
fjöllun hefði gefið okkur meira en vit-
leysan í „Íslandi í dag“.
Heimska huggulegheitanna
Ólafur Sigurðsson gagnrýnir
viðteknar skoðanir á mótmæl-
um í Kaupmannahöfn
» Þetta fólk upplifir sigí stríði við yfirvöld.
Þau eru annars flokks
borgarar, vandamál sem
skal leysa, en á for-
sendum yfirvalda.
Ólafur Sigurðsson
Höfundur er matvælafræðingur.