Morgunblaðið - 28.03.2007, Blaðsíða 25
gæludýr
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 28. MARS 2007 25
AÐ hundar dilli rófunni er ekki nýtt. Hitt hefur
ekki verið jafn augljóst að það fer eftir því í
hvernig skapi þeir eru í hvaða átt þeir dilla róf-
unni. Rófan fer til hægri þegar þeir sjá ein-
hvern sem þeir vilja hafa nálægt sér og til
vinstri þegar þeir sjá einhvern sem þá langar
að forðast, að því er ítalskir vísindamenn halda
fram. Frá þessu er sagt á vefnum forskning.no.
Málið er að hægra og vinstra heilahvel hafa
mismunandi hlutverkum að gegna í tengslum
við tilfinningar.
Sálfræðingurinn Giorgio Vallortigara frá há-
skólanum í Trieste á Ítalíu prófaði 30 hunda af
mismunandi tegundum sem hann fann á
hlýðninámskeiði sem dýralæknar frá háskól-
anum í Bari héldu. Ásamt nokkrum félögum
sínum kvikmyndaði hann viðbrögð hundanna
við ýmsu áreiti. Þegar hundunum var sýnt dót
sem þeir ekki höfðu séð áður fór rófan ákveðið
til vinstri og líka þegar þeir voru einir. Þegar
þeir aftur á móti sáu manneskju fór rófan til
hægri og dillið var ákveðnara þegar þeir sáu
eigandann en rólegra þegar manneskjan var
ókunnug. Þegar köttur var í augsýn fór rófan
líka til hægri en dillið var ekki eins ákaft. Vís-
indamennirnir vildu þó meina að hundana
langaði svo ákaft að elta kettina að þeir hrein-
lega gleymdu að dilla rófunni…
Fyrri rannsóknir hafa sýnt að heilahvel
mannkyns hafa misjöfnu hlutverki að gegna í
tengslum við tilfinningar. Vinstra heilahvel,
sem stýrir því sem gerist í hægri hluta lík-
amans, tengist opinni og jákvæðri afstöðu.
Réttfættar tíkur
Hundar eru rétt- eða örvhentir, eða ætti að
kalla það rétt- eða örvfættir? Flestir karl-
hundar eru örvfættir en tíkur eru frekar rétt-
fættar. Það sem þeir gera hins vegar með róf-
unni getur þó sýnt betur hvernig heili þeirra
starfar. Vallortigara heldur því fram að þessi
nýja þekking um dillið geri það léttara að rann-
saka hegðun dýra. Á hinn bóginn gerir það erf-
iðara fyrir að hundar halda sjaldan lengi kyrru
fyrir svo erfitt getur verið að sjá þetta berum
augum. „Eftir að ég uppgötvaði þetta horfi ég
á hvern einasta hund sem ég hitti. Mín tilfinn-
ing er þó að það er erfitt að sjá í hvaða átt rófan
fer utan rannsóknarstofu,“ viðurkennir Valor-
tigara.
Rófudillið
segir ýmislegt
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Hinn 13. mars sl. var öld liðin fráfæðingu Jakobs Ó.
Péturssonar ritstjóra Íslendings.
Hann var meðal fremstu
hagyrðinga um sína daga og hélt
úti lausavísnaþætti í blaði sínu, sem
þótti vel unninn og enn er vitnað til.
Þessi staka er mjög í hans anda:
Það að yrkja er þjóðargaman.
Þetta er önnur hendingin.
Vísu þessa set ég saman.
Svona verður endingin.
Hann hafði gaman af málshátta-
og orðtækjavísum:
Ef barnið þitt er brekótt,
villt, ber það oft um dugnað vott.
„Fátt er svo með öllu illt
að ekki boði nokkuð gott“.
Í háttalykli hans stendur þessi
braghenda:
Eitt er það, sem víkja mætti úr voru
landi: Þessi gamli aldarandi
að eira í vondu hjónabandi.
Og enn kvað hann:
Oft mig þyrsti í angan blóðs,
oft ég kyssti í laumi.
Er ég gisti í faðmi fljóðs,
fljótt ég missti af taumi.
Jakob var fæddur á
Hranastöðum í Eyjafirði og þótti
vænt um sveitina og fjörðinn:
Angan berst frá yrktri jörð,
allt er í mjúkum línum,
aldrei leit ég Eyjafjörð
yndislegri sýnum.
VÍSNAHORNIÐ
Í anda
Jakobs Ó.
Péturssonar
pebl@mbl.is
vaxtaauki!
10%
AUGLÝSINGADEILD
netfang: augl@mbl.is eða sími 569 1111
edda.is
Þjóðsögur
Jóns Árnasonar
Tilboð
17.990 kr.
35%
afsláttur
Tilboð
3.790 kr.
30%
afsláttur
Tilboð
3.290 kr.
30%
afsláttur
Tilboð
12.980 kr.
30%
afsláttur
Tilboðsverð
18.690 kr.
Tilboðsverð
18.690 kr.
Íslendingasögur I - III
Tilboð
8.990 kr.
35%
afsláttur
Tilboð
3.590 kr.
15%
afsláttur