Alþýðublaðið - 30.10.1922, Qupperneq 1

Alþýðublaðið
Greflð i&t al Alþýðaflokknum
Mánudaginn 30. október
250. tölublað
Sjóuamarélag BeiljaiíU
heldur fund í Bírubúð þriðjudaginn 3T. b, tn, kl. 8 sfðd.
Kaupsamningarnir til- umræðu,
Fjölmennið á fundion.
Stjórnin.
1922
Abyrgðin.
Þegar rætt er við auðvaldsmenn
um virðismuninn (den Mehiwert)
*em er munúrinn á fraœlciðslu og
•ölakostasði og útsölaverði og
HtvinnurekeEdur og milliliðir stioga
i vasa sinn, og hversu hosum
verði úttýint, þá er það viðkvæð
ið hjá þeim, að hann vetði þeir
að fá og svona mikinn til þess
að geta staðið straum á ábyrgð
þeirri, sem á þeira hvili Með þvi
viðu kenna þeir, að á þeim hvíii
ábyrgð á þvi, að þeir vinni verk
sín sæmilega En það kemur brátt
f ljós, að þetta er ekki annað en
vífileogjur og undanbrögð og að
eins átylia .tií þess að friða ai
menning, því að jafnsbjótt sem
tiiað er um að ganga eftir ábyrgð
inni, þá hefst upp í Rama harma
kvein. Þá á ekki að geta koraið
til máía, að þeir beri ábyrgð á
neinu Þá er óðara kent um óíyr
irsjíánlegum atvikum, óárah, fisk
leysi, grasbresti o. s. írv.; á þvf
geti þeir ekki borið ábyrgð o. þvil.
A þýðuorðtak hermir: aÞað eru
ekki ailar syndir guði að kenna*.
Það er sjálfsagt þannig upp kom-
|ð, að einhverjir bragðarefir bafa
viijað koma sér cndan ábyrgð á
afglöpum með þvi að alt þeirra
ráð væri i hendi guðs. S*ma táð-
Ið ætlar Mbl. að nota sér, þegar
það loksins eítir meira en viku,
umhugsun ræðst f ; ð reyna að
mótraæia þeirri skoðun Aiþbl.,
að atvinnurekendur eigi að bera
ábyrgð á rekstri atvinnuveganna,
en eins og áðor tilfært orðtak
aýnir, er alþýða manna löngu bú
in að sjá ( gegn um þetta slæðu
bragð. Og í asátisn stað fer blaðið
alveg fyrir ofan garð og neðan
( þessu tnáli. Alþbl, hefir aldre*j
haldið því fram, að atvÍQnurekead,
ur ættu að bera ábyrgð á óvið.
záðanlegum atvikura.
Atvinnurekatur er ekki atmað
en vinna, og þeir, sem sú vinna
er usnin fyrir, ciga heimtingu á
þv(, að vinnsn sé alraennilega sf
hendi leyst. Þegar atvinnurekandi
ræður mann ( vianu, heimtar hann
af manninum, að hann sé verk
inu vaxissn og vinni það sóma
samlega; geti hann það ekki, þá
er ekki nema um tvent að gera;
annaðhvott verður hann að tska
iér fram eða víkja fyrir öðrum,
sem hæfarl er. Atvinncreksturinn
er þjóðinni nauðsynlegur til lífs
uppheldis fólkinu, og að eins þess
vegna lætur þjóðin leggja stand
á hann. Ef fólkinn gæti iiðlð vel
án þess, œyndi engin atvinnurekst
ur ciga sér stað. Uadir atvinnu
rekstrinum er þvi hvorki meira
né minna en Iff fólksins komið,
líf allrar þjóðarinnar. Má nærri
geta, hvert þjóðin getnr átt jafa-
mikilvægt atriði undir einstakling-
um ábyrgðarlaust, enda er svo
komið, að það er nú orðið sam
huga álit allra hugsandi manna
um alian heim, að atvinnurekstur
sé ekki og megi ekki vera einka
mál Svo sagði ti! dæmis Rathe
nau, utanrikisráðherrann þýzki, er
auðvaldið þýzka lét drepa siðast
iiðið sumar, og tiiheyrði hann þó
ekki flokka jaínaðarmanna. ÞJóðin
verður þvi að ganga rikt eftir þvi,
að þeir, sem taka að sér að sji
um atvisnureksturinn — það er
enn þá látið frjáist —, sýhi, að
þeir séu ataifiau vixair og geti
leyst það sómasamlega af hendi*
0g þegar þesa er gæjt, hvað
mikið líggur við, sjálft líf fóiks-
ins, þarf meira ea meðal-ósvífni
til þcss að hatda því fram, að
ekki getl komið til máia, að þeir
beri ábyrgð á starfi sínu.
Listasýningr
yið SkólaTorðntorg
er opin daglega ki. 10—4.
Inng. 1 króna.
Aðgöngukort, sem giida allan
sýningartímans, á 3 kr.
Aðelns i dag Teiti eg
áskrlitnm að Bjarnargreifnn-
nm móttðkn. ft. 0. Gnðjóns-
son. Sími 200.
En þess verður nú -samt að
krefjaat, Og sú ábyrgð veröur að
koma fram í því, að atvinnurek-
endur annaðhvort skuldbindi sig
til þess að sjá þeim mönnum,
acm þeir taka til vinnu, fyrir at-
vinnu tll frambúðar eða þá, að
þeir gjaldi þeim svo bítt kaup,
að þeir geti staðist atvinnuleysi
einhvern tima ársins, þegar vinnan
er minni Þetta myndi hafa þau
áhrif, að atvinnurekeudur gcrðu
sér meira far en n'ú gera þeir um
að fyrirbyggja mistök, lik þeim,
sem átt hafa sér stað á siðari
árum, og að þeir myndu reyna
að sjí svo um, að vinnutimi væri
ckki lengri en raunveruieg þörf
er á, þar scm þeir yrðu að hafa
mennina hvort eð væri, — með
öðrum orðum: Það yrði rýnt,
hvort það sé hafandi, að einstak-
iisgar sjái nm eigin at vinnurekit-
ur á cigin höad og fyrir eigln
reikning. En undir þvi er kornin
sigurvon þeirra i viðskiftum við
jainaðarstefnuna. Annaðhvoit er
að duga eða drepast; hid þriðja