Morgunblaðið - 09.05.2007, Blaðsíða 8
8 MIÐVIKUDAGUR 9. MAÍ 2007 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
SIV Friðleifsdóttir, heilbrigðis- og
tryggingaráðherra, og Halldór
Sævar Guðbergsson, formaður
Blindrafélagsins, skrifuðu í gær
undir samkomulag um kaup og
þjálfun á fimm leiðsöguhundum fyr-
ir blinda og sjónskerta.
Halldór sagði að þetta væri afar
ánægjulegt skref. Það væri til einn
leiðsöguhundur hér á landi, en
hann væri að verða of gamall. Þá
hefði þeim fjölgað sem sýnt hefðu
því áhuga að fá sér slíka hunda.
Í samkomulaginu felst að heil-
brigðis- og tryggingaráðuneytið
mun leggja til rúmlega 17 milljónir
króna til að standa straum af
kostnaði við kaup og þjálfun á fimm
leiðsöguhundum frá Noregi.
Blindrafélagið leggur fram á móti
um 8 milljónir króna en heild-
arkostnaður við verkefnið er áætl-
aður um 25 milljónir króna.
Blindrafélagið hefur gert samn-
ing við hundaskóla norsku blindra-
samtakanna um að þjálfa leiðsögu-
hundana og væntanlega notendur
þeirra. Í lok þessa mánaðar halda
fimm blindir og sjónskertir ein-
staklingar utan til fyrstu þjálfunar.
Hver hundur kostar 3,4 milljónir,
en Halldór sagði að kostnaður fæl-
ist einnig í því að samþjálfa hund
og notanda en sú þjálfun fer fram
hér á landi.
Þjálfun hundanna hefst um 9
mánaða aldur og þjálfunin tekur
um 7 mánuði. Hundarnir eru sér-
valdir, en einnig þarf að velja hvaða
hundur hentar hverjum ein-
staklingi.
„Hlutverk hundsins er fyrst og
fremst að vara notandann við ein-
hverju óvæntu í umhverfinu. Ef það
er t.d. búið að grafa sundur gang-
stétt þá stoppar hundurinn og hann
stoppar líka við gangstéttarbrúnir.
Það skiptir líka miklu máli að not-
andinn sé góður í því að komast á
milli staða. Maður segir ekki við
hundinn, farðu í Tryggingastofnun.
Maður þarf að vera góður í umferli
til að hundurinn nýtist sem best,“
sagði Halldór.
Kaupa fimm
leiðsöguhunda
Morgunblaðið/G.Rúnar
Handsalað Siv Friðleifsdóttir heilbrigðisráðherra og Halldór Sævar Guð-
bergsson, formaður Blindrafélagsins, við undirritun samkomulagsins í gær.
Í HNOTSKURN
»Aðeins tveir blindrahundarhafa verið notaðir hér á landi.
Fyrri hundurinn var í notkun á
sjöunda áratugnum, en seinni
hundurinn er enn í notkun. Hann
er hins vegar að verða of gamall.
»Á næstu vikum fara fimmblindir einstaklingar til Nor-
egs til að ná sér í leiðsöguhund.
Eftir Egil Ólafsson
egol@mbl.is
VINSTRI græn vilja kanna þann
möguleika að hækka skattleysis-
mörk á lágtekjuhópa. Þetta sagði
Ögmundur Jónasson, alþingismað-
ur Vinstrihreyfingarinnar græns
framboðs, á kosningafundi í póst-
dreifingarmiðstöðinni í Reykjavík í
gær.
Fundurinn var fjörlegur, en
mestur tími fór í að ræða um heil-
brigðismál, skattamál og launamál.
Ögmundur sagði að VG hefði
aldrei verið feimin við að segja að
flokkurinn vildi hafa skatta í hærri
kantinum. Flokkurinn hefði verið
eini flokkurinn sem í síðustu kosn-
ingum lagði ekki fram tillögur um
lækkun skatta. Ögmundur sagði
hins vegar að flokkurinn væri ekki
að leggja til skattahækkanir. Það
þyrfti engu að síður að auka um-
talsvert framlög til velferðarmála.
Þegar spurt væri hvernig ætti að
fjármagna þetta minnti Ögmundur
á að það væri mikill afgangur á
fjárlögum og einnig þyrfti að for-
gangsraða varðandi útgjöld ríkis-
sjóðs. Hann nefndi sérstaklega að
ríkið þyrfti að leggja 500 milljónir í
að bæta tannheilsu barna.
Varaði við einkavæðingar-
hótun Sjálfstæðisflokksins
Ögmundur varaði við því sem
hann kallaði einkavæðingarhótun
Sjálfstæðisflokksins í heilbrigðis-
málum. Það væri staðreynd að
einkarekstur í heilbrigðiskerfinu
leiddi til þess að heilbrigðiskerfið
yrði dýrara vegna þess að einka-
fjármagnið þyrfti að fá arð af fjár-
festingu sinni. Ögmundur sagði að
það væri í sjálfu sér allt í lagi að
byggja einkaspítala á Íslandi, en
það gengi ekki að slíkur spítali
fengi jafnframt niðurgreiðslur úr
ríkissjóði. Ættu þá ekki allir að
eiga rétt á þjónustu slíks spítala
óháð efnahag? spurði Ögmundur.
„Við höfum verið að íhuga þá
hugmynd að byrja á því að hækka
skattleysismörk tekjulægstu hóp-
anna. Það er alveg hægt að þrepa-
skipta skattleysismörkunum. Það
er staðreynd að hækkun skattleys-
ismarka er rosalega dýr aðgerð.
Það kostar u.þ.b. einn milljarð fyr-
ir hverjar þúsund krónur. Lág-
tekjuhóparnir geta hins vegar ekki
beðið. Þess vegna eigum við að
hækka persónuafsláttinn og þar
með skattleysismörkin fyrst hjá
tekjulægstu hópunum og fara síð-
an í síðari hópana. Við höfum ekki
nefnt tölur í þessu sambandi, við
höfum bara lagt áherslu á einlæg-
an vilja okkar að laga þessi mál.“
Ögmundur kom inn á umræðu
um stóriðju og virkjanir og sagði
að á Húsavík væru innan við 10
manns atvinnulausir og um 100 að-
komumenn í vinnu, en samt dytti
mönnum í hug að byggja þar álver.
Ekki voru allir starfsmenn
Póstsins ánægðir með þessa skoð-
un. „Mér finnst þetta allt í lagi. Ef
Húsvíkingar vilja álver þá fá þeir
sér álver. Erum við ekki að fara að
byggja eitthvert hátæknisjúkrahús
sem við getum ekki einu sinni
mannað?“ sagði einn starfsmaður á
fundinum.
Ögmundur sagði að það væri
mikilvægt að hækka laun starfs-
fólks sem er á lægstu launum á
sjúkrahúsunum. Hann sagðist hins
vegar styðja byggingu sjúkrahúss.
Einn starfsmaður vildi brýna
Ögmund til að ræða um Íraksstríð-
ið og sagði ótrúlegt hvernig núver-
andi ráðamenn reyndu að þvo
hendur sínar af stuðningi við stríð-
ið. Stundum væri látið sem svo að
það hefði aldrei verið til neinn listi
hinna viljugu þjóða. Sagði Ög-
mundur að Davíð Oddsson, fyrr-
verandi forsætisráðherra, mætti
eiga það að hann hefði viðurkennt
að Bandaríkjamenn hefðu óskað
eftir stuðningi við innrás í Írak og
að hann hefði verið veittur. Hann
sagði það rangt sem haldið hefði
verið fram að ekki hefði verið vitað
hvað myndi gerast þegar stríðið
hófst. Menn hefðu verið búnir að
spá þessum hörmungum.
Meira fjármagn þarf í velferðarkerfið
Ögmundur Jónasson ræddi m.a. launa-
og skattamál á fundi hjá Póstinum
Morgunblaðið/Kristinn
Kosningar Fjörugar umræður voru á kosningafundinum með Ögmundi
Jónassyni í mötuneyti Póstdreifingarmiðstöðvarinnar í gær.
REYKJAVÍKURBORG efnir í dag
til Miðborgarþings í Listasafni Ís-
lands undir yfirskriftinni „Hvernig
bætum við brunann?“ Málþingið
mun standa frá kl. 16 til 18 og þar
verða leiddir saman hagsmunaaðil-
ar svæðisins auk annarra vel-
unnara miðborgarinnar. Á þessu
fyrsta Miðborgarþingi verða sam-
ankomnir nokkrir sérfræðingar
sem fjalla munu um byggingarlist,
Kvosina og miðborgarheildina, auk
þess sem Einar Bjarki Malmquist,
starfandi arkitekt í Noregi og að-
stoðarritstjóri Byggekunst, mun
flytja erindi um hvernig staðið var
að uppbyggingu eftir bruna í
Þrándheimi í desember 2002.
Morgunblaðið náði tali af Einari til
að forvitnast um uppbygginguna í
Þrándheimi.
Einar sagði brunann hafa orðið
við Nordregate, göngugötu í mið-
borg Þrándheims með miklu af tví-
lyftum timburhúsum, en svæðið
hefði verið svolítið stærra en um
er að ræða á horni Austurstrætis
og Lækjargötu. Umræðan í upp-
hafi hefði farið svipað af stað og
hér heima. Eftir opnar umræður
og samráð hagsmunaaðila varð úr
að efna til hugmyndasamkeppni
um uppbygginguna. Í þessu ferli
hefði orðið til mjög skemmtileg
lausn sem byggist á gömlum bygg-
ing-arhefðum en á nýjan hátt.
Þarna væri nú blandað svæði at-
vinnuhúsnæðis og íbúða sem hefur
líkað vel meðal þeirra sem þarna
búa og starfa. Þá þætti vel hafa
tekist til með útlit svæðisins. Í
upphafi greindu fjölmiðlar vel frá
allri gagnrýni á framkvæmdina en
nú væri henni hampað og gaman
hvernig neikvæð umræða breyttist
í jákvæða þegar framkvæmdum
var lokið.
Nauðsynlegt að staldra við
Einar segir það ekki sjálfgefið
að þær lausnir sem fundist hafi í
Þrándheimi eigi við hér. Sérstakar
aðstæður hér krefjist þess að
hugsa þurfi málið frá grunni. Að
hans áliti þarf að staldra við og
spyrja spurninga um hvaða hlut-
verki svæðið á að þjóna, hvers
konar starfsemi á að vera þar og
ekki síður hvað vantar. Nauðsyn-
legt sé að hefja umræðuna og að
sem flestir komi þar að. Miðborg-
arþingið er öllum opið og er að-
gangur ókeypis.
Nauðsynlegt að sem
flestir komi að umræðu
Miðborgarþing um uppbyggingu á horni Austurstrætis
og Lækjargötu Sérfræðingar fjalla um byggingarlist
SAMHLIÐA
vinnu um
greiðsluaðlögun
einstaklinga
skoðar nefnd á
vegum viðskipta-
ráðuneytisins
stöðu þeirra sem
lýstir hafa verið
gjaldþrota.
„Vinna nefnd-
arinnar miðar fyrst og fremst að því
að skoða hvaða ráðgjöf og aðstoð sé
hægt að veita einstaklingum áður en
nauðasamningar og gjaldþrot koma
til sögunnar,“ segir Jón Sigurðsson,
viðskiptaráðherra.
Hvað varðar þá einstaklinga sem
lýstir hafa verið gjaldþrota, en við-
urkennt er að hafi málsbætur, segir
Jón markmiðið að taka á nokkrum
atriðum sem betur megi fara, en
ekki að aflétta ábyrgð fólks á eigin
lífi og gjörðum. „Eins og staðan er
nú er fólk nánast dæmt úr leik í sjö
ár verði það gjaldþrota, og má þar
sem dæmi nefna að hægt er að end-
urnýja kröfur á hendur fólki með
reglulegum hætti og getur það gert
því erfitt að koma undir sig fótunum
á ný.“
Hafa í huga hagsmuni allra
Þá segir Jón að taka megi til
skoðunar stöðu ábyrgðarmanna,
sem bankarnir krefjist, en dæmi séu
um að aldraðir foreldrar ungs fólks
lendi í alvarlegum fjárhagslegum
vanda þegar lánardrottnar leiti
fullnustu krafna sinna hjá þeim.
Segir hann mikla vinnu framund-
an fyrir nefndina, en hún muni með-
al annars kynna sér hvernig þessum
málum sé háttað erlendis. Ekki sé
ljóst hvenær vinnu nefndarinnar
verði lokið. „Það er til margs að líta
og nauðsynlegt að hafa í huga hags-
muni beggja aðila, þeirra sem taka
lán og þeirra sem veita þau.“
Samkvæmt heimildum Morgun-
blaðsins skoðar nefndin meðal ann-
arra hugmyndina að stytta og jafna
fyrningartíma þeirra krafna sem
ekki fást greiddar úr búi einstak-
lings sem verður gjaldþrota eða ber
ábyrgð á greiðslu kröfu á hendur
gjaldþrotamanni með einhverjum
hætti. Þá verði tekið til athugunar
hvort fella eigi úr lögum heimildir til
aðgerða sem nú leiða til þess að nýr
fyrningarfrestur þessara krafna
getur byrjað að líða frá síðara tíma-
marki en gjaldþrotaskiptalokum.
Segir gjaldþrot dæma
fólk úr leik í sjö ár
Jón Sigurðsson
Nefnd á vegum viðskiptaráðuneytisins skoðar hvort hægt
sé að bæta núgildandi löggjöf um gjaldþrot einstaklinga