Morgunblaðið - 01.06.2007, Qupperneq 1
STOFNAÐ 1913 147. TBL. 95. ÁRG. FÖSTUDAGUR 1. JÚNÍ 2007 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS mbl.is
26
79
/
IG
11
Veiðarfæri
til lax-silungs-og sjóveiða
Þú færð IG-veiðivörur
í næstu sportvöruverslun
STUBBARNIR
FELAST SKILABOÐ Í FJÓLUBLÁUM
TINKY WINKY MEÐ VESKI? >> 57
FISKUR Í MUNN OG MAGA
AÐ HÆTTI MEISTARA
HÁTÍÐHAFSINS
UPPSKRIFTIR >> 30
FRÉTTASKÝRING
Egill Ólafsson
egol@mbl.is
ÓLÍKLEGT er að breytt vinnubrögð
við mótun þjóðlendukrafna ríkisins
leiði til annarrar niðurstöðu óbyggða-
nefndar eða dómstóla í þjóðlendu-
málum. Nú vinnur ríkið að mótun
kröfugerðar vegna svæðis sjö, þ.e.
Eyjafjarðarsýslu, Skagafjarðarsýslu
og Austur-Húnavatnssýslu austan
Blöndu. Ákveðið hefur verið að
lengja frest aðila til að skila kröfu-
gerð.
Hörð gagnrýni hefur komið fram á
þjóðlendulögin og hvernig ríkið hefur
haldið á málum. Þetta hefur orðið til
þess að Árni Mathiesen fjármálaráð-
herra hefur ákveðið að breyta vinnu-
brögðum ríkisins í þeim málum sem
eftir er að vinna. Í stað þess að byrja
á því að þinglýsa kröfum áður en ít-
arlegra gagna er aflað ætlar ríkið nú
að leggja meiri vinnu í að afla gagna
og byggja kröfugerð sína á þeim.
Óbyggðanefnd hefur kveðið upp
allmarga úrskurði og dómar hafa
einnig fallið í héraði og Hæstarétti.
Þessir dómar og úrskurðir ættu að
hjálpa ríkisvaldinu að átta sig á
hversu langt er þörf á að ganga í
kröfugerð á hendur landeigendum.
Skiptar skoðanir hafa verið um
hversu langt eigi að ganga. Sumir
telja að ríkið eigi ekki að haga sér
eins og hver annar deiluaðili í landa-
merkjadeilu heldur eigi að horfa af
réttsýni bæði á þætti sem styðja
kröfu í þjóðlendumálum og þætti sem
ganga gegn þeim. Aðrir telja þvert á
móti að ríkinu beri skylda til að halda
fast fram kröfum „almennings“ í
samskiptum við landeigendur.
Í þjóðlendulögunum frá 1998 er
ekkert kveðið á um hvernig leysa eigi
úr ágreiningi um landamerki. Á sín-
um tíma voru ýmsir þeirrar skoðunar
að í lögunum hefði átt að vera ákvæði
um að við úrlausn deilumála ætti að
byggja á landamerkjabréfum sem
gefin voru út á grundvelli laga um
landamerki, þ.e.a.s. ef slíkum bréfum
væri til að dreifa. Það er ljóst að ef
þetta hefði verið gert hefði það styrkt
verulega stöðu jarðeigenda. Þetta
var hins vegar ekki gert og segja má
að of seint sé að breyta þessu nú. | 12
Morgunblaðið/ÞÖK
Úrskurður Kristján Torfason les
upp úrskurð óbyggðanefndar.
Breytir
ekki nið-
urstöðu
Breytt vinnubrögð
í þjóðlendumálum
Eftir Grétar Júníus Guðmundsson
gretar@mbl.is
ARNAR G. Hjaltalín, formaður Drífanda stéttarfélags í
Vestmannaeyjum, segist hafa miklar áhyggjur af tilboði
Guðmundar Kristjánssonar, forstjóra Brims, og Hjálm-
ars Kristjánssonar í allt hlutafé Vinnslustöðvarinnar.
„Almenningur hér í Vestmannaeyjum fylgist kvíðafull-
ur með, því það hefur sést sviðin jörð eftir yfirtökutilboð
og sölur á útgerðarfélögum annars staðar á landinu,“
segir Arnar. „Það er því ástæða til að hafa áhyggjur af
þessum málum. En ég hef hins vegar tröllatrú á þeim
sem standa að Vinnslustöðinni og vil ég þá sérstaklega
nefna, að öðrum ólöstuðum, Harald Gíslason.“
Að sögn Arnars má ætla að um 20-25% af atvinnu-
tekjum á hinum frjálsa vinnumarkaði í Vestmannaeyjum
komi frá Vinnslustöðinni. Hann segir að fyrirtækið sé því
gríðarlega mikilvægt fyrir atvinnulífið í bænum.
Frá því var greint í gær að Stilla ehf., félag í eigu
þeirra Guðmundar og Hjálmars, hefði ákveðið að leggja
fram svonefnt samkeppnistilboð í allt hlutafé Vinnslu-
stöðvarinnar. Er tilboðið komið fram vegna yfirtökutil-
boðs Eyjamanna ehf., félags hluthafa í Vinnslustöðinni,
og er 85% hærra en það. Félög tengd Stillu eiga samtals
tæplega 26% hlutafjár í Vinnslustöðinni.
Lagt fram með það í huga að selja kvótann
Elías Björnsson, formaður sjómannafélagsins Jötuns í
Vestmannaeyjum, segir að sjómenn hafi ekkert um tilboð
þeirra Brimsmanna að segja. Fiskveiðistjórnarkerfið
bjóði upp á þá stöðu sem komin sé upp.
„Tilboð þeirra Guðmundar og Hjálmars er ekkert ann-
að en græðgistilboð. Það er lagt fram með það í huga að
selja kvótann, því þeir myndu aldrei geta rekið fyrirtæk-
ið með því að kaupa hlutaféð fyrir það verð sem þeir hafa
lagt fram,“ segir Elías. | 17
„Græðgistilboð“ í Vinnslu-
stöðina veldur kvíða í Eyjum
Í HNOTSKURN
»Samkvæmt tilboði Stillu erVinnslustöðin metin á um 13
milljarða króna.
» Tilboð Stillu er 8,50 krónurá hlut.
»Vinnslustöðin er áttundastærsta útgerðarfélag lands-
ins m.v. úthlutuð þorskígildi.
»Fyrirtækið hefur 3,96% afúthlutuðum þorskígildum,
eða rúmlega þriðjung af kvóta
Vestmannaeyja, og er verðmæti
aflaheimilda metið um 20 millj-
arðar.
KONA og karlmaður, bæði 26 ára
gömul, slösuðust mikið í hörðum
árekstri jeppa og jepplings á Suð-
urlandsvegi um fimm kílómetrum
austan við Selfoss síðdegis í gær.
Þriggja mánaða gömul dóttir
þeirra, sem var í bílstól í aftursæti
jepplingsins, slasaðist einnig.
Fjölskyldan unga var flutt með
þyrlu á slysadeild Landspítalans í
Fossvogi en þar fengust engar upp-
lýsingar um líðan fólksins í gær-
kvöldi. Ökumaður jeppans slapp lít-
ið meiddur.
Skv. upplýsingum frá rannsókn-
arnefnd umferðarslysa bar slysið
þannig að að jepplingnum, sem
hafði verið ekið í austurátt en var
kyrrstæður í vegarkantinum, var
ekið upp á Suðurlandsveg og virðist
sem ökumaður hafi ætlað að snúa
við með því að taka U-beygju. Þar
með ók hann í veg fyrir jeppann
sem ekið var í austurátt með fyrr-
greindum afleiðingum.
Morgunblaðið/Júlíus
Skullu saman af miklu afli
Útkall Þyrla Landhelgisgæslunnar var kölluð út um leið og tilkynning um slysið barst um klukkan 15.50.
Ungt par með þriggja mánaða gamla dóttur slasaðist mikið í hörðum
árekstri austan við Selfoss í gær Öll flutt með þyrlu á slysadeild í Fossvogi
ÍSLAND er eitt sex ríkja sem valin hafa verið til þátttöku í samevrópsku
rannsóknarverkefni á MS. Því var formlega ýtt úr vör á fundi evrópskra MS-
félaga í Brussel í gær. Markmið verkefnisins, MS-ID, er að skapa samhæfðan
meðferðar- og þjónustustaðal fyrir MS-sjúklinga í Evrópu.
„Í raun er verið að setja samræmdar reglur um rétt fólks til aðgangs að
meðferð. Ef Evrópuráðið samþykkir tillögur okkar verða aðildarríkin að
virða þær,“ segir Sverrir Bergmann taugasjúkdómalæknir sem mun stjórna
þátttöku Íslands. Á Íslandi sé það kannski framandi að setja reglur um lág-
marksréttindi MS-sjúklinga, þar sem allir fái meðferð. Málum sé hins vegar
öðruvísi háttað t.d. í Rúmeníu og Póllandi, sem einnig eiga fulltrúa. Í Póllandi
sé áætlað að 40.000 manns glími við MS, en aðeins um 1.000 fái meðferð og því
sé brýnt að bæta ástandið þar, eins og víðar í Evrópu. Á Íslandi annist 18
taugalæknar 330 sjúklinga og fyrir vikið sé nálægðin mjög mikil. „Þetta hlut-
fall þekkist hvergi nokkurs staðar og er því einstakt,“ segir Sverrir.
Ísland í fremstu röð í
umönnun MS-sjúklinga