Morgunblaðið - 04.06.2007, Blaðsíða 28

28 MÁNUDAGUR 4. JÚNÍ 2007 MORGUNBLAÐIÐ
UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐINU hefur bor-
ist eftirfarandi greinargerð frá Guð-
mundi og Hjálmari Kristjánssonum:
„Ritstjórn Morgunblaðsins hefur
farið hamförum síðustu daga gegn
okkur bræðrum í krafti valds síns.
Fyrst byrjaði þetta þegar umræðan
um Kamb á Flateyri hófst um sölu
Kambs hf. á skipum og kvóta. Kom
þá forsíðufrétt í Morgunblaðinu þar
sem sagt var að við bræður værum
að kaupa. Ekki var haft fyrir því að
spyrja okkur hvort satt væri. Síðan
varð Morgunblaðið að draga það til
baka sem falsaða frétt. Sá fréttamað-
ur sem bar ábyrgð á þessari frétt var
einn af reyndustu blaðamönnum
Morgunblaðsins, Agnes Bragadóttir.
Agnes vissi betur, hún hafði það frá
Hinriki Kristjánssyni, eiganda
Kambs, að það væri rangt að við vær-
um að kaupa, áður en hún skrifaði
fréttina. Ekki hefur hún haft fyrir því
að biðjast afsökunar á frumhlaupi
sínu, né ritstjórn Morgunblaðsins yf-
irleitt.
Í framhaldi af þessu koma skrif
Morgunblaðsins um samkeppn-
istilboð okkar í Vinnslustöðina í Vest-
mannaeyjum. Ekki vantar þar for-
síðufréttirnar. Græðgi og ekkert
annað en græðgi. Sendir eru blaða-
menn til Eyja og talað við fólkið og
spurningar lagðar fyrir fólkið um
hvað því finnist um að „kvótinn sé að
fara úr Eyjum“ og auðvitað verður
fólk slegið við svona spurningu. Vest-
mannaeyjar byggja afkomu sína á
veiðum og vinnslu sjávarfangs og þar
sem og í öðrum sjávarplássum er lyk-
ilatriði að hafa veiðiheimildir eða
„kvóta“. Eins og dæmin sanna er
þessi áróður þekktur í kringum fisk-
vinnslu okkar á Akureyri þar sem
margir halda að þar sé ekki lengur
unninn fiskur sem er alrangt. Á Ak-
ureyri erum við í dag að vinna meira
magn í fiskvinnslunni en árið sem við
keyptum fiskvinnsluna. Frá því að
við bræður komum að rekstri
Vinnslustöðvarinnar fyrir rúmum
fjórum árum höfum við alltaf lagt
mikla áherslu á að félagið fjárfesti
sem mest í veiðiheimildum, góðum
skipum og fullkominni og tækni-
væddri fiskvinnslu. Sumt af þessu
hefur gengið eftir eins og kaup á afla-
heimildum. Á hinn bóginn hefur ekki
náðst samstaða í stjórninni, né við
framkvæmdastjórann, um kaup á
nýjum og fullkomnum skipum né
tæknivædda vinnslu. Þessi áherslu-
munur hefur skapað ákveðna óein-
ingu innan stjórnar og
hluthafa á síðustu
misserum. Því er ekki
að leyna að við bræður
höfum sagt að við vild-
um eiga allt að 35% í
félaginu. Það töldum
við verðmætan hlut og
mikilvægan þar sem
það yki á vigt okkar í
stjórn og hluthafahópi
félagsins. Þegar okkur
var tjáð að til stæði að
taka félagið af op-
inberum verð-
bréfamarkaði núna í
vor sögðum við alveg skýrt bæði við
framkvæmdastjóra félagsins og
varaformann stjórnar, að við mynd-
um auka við hlut okkar í félaginu. Við
hefðum ekki áhuga á að eiga 30% í fé-
lagi sem ekki væri á hlutabréfamark-
aði. Þá spurðum við þá einnig hvort
þeir vildu selja sína hluti. Því svöruðu
þeir neitandi og þá spurðum við hvort
þeir vildu ekki kaupa okkur út. Það
er hinn eðlilegi háttur viðskipta þeg-
ar eigendur hlutafélaga eru ekki
sammála um rekstur og framtíð-
arstefnu félags. Við gerðum í fram-
haldi tilboð í 3% hlut Lífeyrissjóðs
Vestmannaeyja á genginu 8. Það
töldum við sanngjarnt verð fyrir
þann hlut á þeim tíma. Lífeyrissjóð-
urinn hafnaði þessu tilboði þrátt fyrir
að hafa 6 mánuðum áður selt félagi
framkvæmdastjóra (og hann er jafn-
framt stjórnarmaður í Lífeyr-
issjóðnum) og varaformanni stjórnar
VSV rúmlega 5% hlut á gengi 5,35.
Með því að gera aðeins tilboð í 3%
hlut vorum við að sýna á skýran hátt
að við vorum ekki að leitast við að yf-
irtaka félagið né ná meirihluta. Þetta
vissu framkvæmdastjórinn og vara-
formaður stjórnar Vinnslustöðv-
arinnar vel á þessum tíma. Það kom
okkur svo á óvart að nokkrum dögum
síðar kemur tilkynning um yfirtöku-
tilboð frá framkvæmdastjóranum,
varaformanni stjórnar VSV og fleiri
aðilum upp á gengi 4,6. Við fáum al-
veg skýr skilaboð um að við verðum
frystir úti ef við seljum ekki á þessu
gengi. Enn furðulegra er að þegar
svo yfirtökutilboðið er gert af Kaup-
þingsbanka, stærsta banka landsins,
og sent okkur hluthöfum þá er ekki
gerð grein fyrir því í rökstuðningi
með tilboðinu að gengi félagsins sé
8,3 þegar tilboðið er sent út. Finnst
okkur bræðrum þetta ekki traust-
vekjandi hjá stærsta banka landsins
að leyna og fela staðreyndir fyrir
hluthöfum og hlýtur reyndar að
vekja spurningar hjá þeim sem vilja
byggja upp traustan og ábyrgan fjár-
málamarkað hér á landi.
Eina svar okkar bræðra var að
gera svokallað samkeppnistilboð á
því verði sem við treystum okkur til
að kaupa félagið á og einnig þá selja
okkur hlut á, og er það gengið 8,5.
Við höfum bæði boðið fram-
kvæmdastjóra og varaformanni
stjórnar að kaupa okkar hlut á þessu
verði og svo öðrum aðilum í Vest-
mannaeyjum. Ekki hefur verið áhugi
á því hjá þessum aðilum.
Hvernig við fengum svo út þetta
verð 8,5 á hvern hlut í félaginu er sem
hér segir: Við bræður höfum verið að
kaupa kvóta og fyrirtæki allt frá
árinu 1989 og höfum alltaf notað ein-
faldar aðferðir við að meta bæði
kvóta og félög. Þessi aðferð var einn-
ig notuð þegar við keyptum okkar
hlut í VSV fyrir rúmum fjórum árum
og þá var okkar mat að það væri í lagi
að kaupa hlut í félaginu á gengi 4,4 og
það var það sem við gerðum þá. Ef
við erum bara að kaupa kvóta höfum
við alltaf borgað markaðsverð fyrir
hann á þeim tíma. Ef við erum að
kaupa fyrirtæki tökum við upplausn-
arverð á fyrirtækinu og margföldum
með 0,6 til 0,9 eftir gæðum fyrirtæk-
isins. Í okkar huga er Vinnslustöðin
gott og traust fyrirtæki sem hefur
mikla möguleika. Staðsetning fyr-
irtækisins í Vestmannaeyjum er ein
sú besta á Íslandi, gjöful mið og frá-
bærar samgöngur á okkar dýrustu
og bestu ferskfiskmarkaði í Evrópu.
Kvóti fyrirtækisins er góð samsetn-
ing af uppsjávarkvóta og bolfisk-
skvóta. Nettó skuldir Vinnslustöðv-
arinnar núna 30. mars eru 3.700 mkr.
Framlegð félagsins á síðasta ári upp í
vexti og afskriftir voru 1.776 mkr. og
framlegð á fyrstu 3 mánuðum ársins
var 592 mkr. Bókfært eigið fé félags-
ins í dag er 3.200 mkr. Í okkar mati
er kvótinn 28.000 mkr. króna virði.
Hann er bókaður á 3.344 mkr. þannig
að við getum hækkað eigið fé um
24.656 mkr. þannig að við fáum
27.856 mkr. upplausnarvirði án
skatta. Drögum frá reiknaður tekju-
skatt að upphæð 4.438 mkr. Nettó
Athugasemd við skrif og forsíðufréttir Morgunblaðsins
Hjálmar
Kristjánsson
Guðmundur
Kristjánsson
FYRIRTÆKI sem vilja vera í
fremstu röð á tímum örrar
tækniþróunar og breytinga í
stjórnun þurfa sífellt að vera
vakandi fyrir tækifærum sem
gefast til aukinnar þekking-
arsköpunar. Þekking og nýsköp-
un eru undirstaða
framþróunar á öllum
sviðum atvinnulífs-
ins, hvort sem um er
að ræða tæknifyr-
irtæki, menntun,
þjónustu eða fram-
leiðslu. Háskólinn í
Reykjavík hefur um-
sjón með nýjum
samstarfssamningi
íslensks atvinnulífs
við MIT-háskólann
(Massachusetts
Institute of Techno-
logy) í Boston í um-
boði Viðskiptaráðs og Samtaka
iðnaðarins og býðst íslenskum
fyrirtækjum, stórum sem smáum,
að taka þátt í samstarfinu. Samn-
ingurinn felur í sér aðgang að
víðtæku samstarfi, þekkingu og
færni MIT samkvæmt þörfum,
markmiðum og óskum þeirra fyr-
irtækja sem taka þátt í samstarf-
inu. Auk þess fá samstarfsaðilar
allar upplýsingar um nýjungar,
rannsóknir og þróunarverkefni
sem verið er að vinna að og
tengjast þörfum íslenskra fyr-
irtækja. Samstarfinu verður
hleypt formlega af stokkunum
með ráðstefnu fimmtudaginn 3.
maí þar sem fulltrúar MIT munu
kynna samstarfið nánar.
Virkt samstarf atvinnulífs og
skóla í gegnum MIT
MIT-háskólinn er einn af fram-
sæknustu háskólum í heiminum
og er t.d. í fyrsta sæti yfir bestu
háskóla í Bandaríkjunum á sviði
tækni og verkfræði og í því
þriðja á sviði viðskipta og stjórn-
unar, auk þess sem hann hefur
verið álitinn besti kosturinn hvað
varðar framhaldsnám á há-
skólastigi almennt. Hvorki fleiri
né færri en 63 Nóbelsverðlauna-
hafar hafa farið í gegnum fræða-
samfélag MIT. Skólinn leggur
mikla áherslu á virk tengsl við
atvinnulífið og raunveruleg verk-
efni fyrir fyrirtæki og hefur nú
opnast tækifæri fyrir íslensk fyr-
irtæki til að njóta góðs af því.
Samstarfið fer fram á
vettvangi svokallaðs
ILP-samstarfs (Ind-
ustrial Liaison Pro-
gramme) innan MIT
en Stjórnendaskóli
Háskólans í Reykja-
vík er tengiliður sam-
starfsins hér á landi.
Fulltrúar íslenskra
fyrirtækja sem eiga
aðild að samstarfinu
við HR fá aðgang að
ráðstefnum, mál-
þingum og öðrum við-
burðum sem skipu-
lagðir eru innan ramma
samstarfsins um allan heim.
Hægt verður að fá hingað til
lands fulltrúa frá skólanum til að
halda fyrirlestur eða til að vinna
sértækt með fyrirtækjum og
einnig að senda fulltrúa til Bost-
on til skrafs og ráðagerða með
sérfræðingum fagsviðanna. Slík-
ar málstofur eru sérsniðnar að
þörfum íslensku fulltrúanna og
nýtast t.d. til að styrkja stefnu-
mótun, kynnast því sem er að
gerast í rannsóknum og tækni,
eða til að skoða nýjar aðferðir
við stjórnun fyrirtækja.
Aðgangur opnast að nýjungum í
tækni eða stjórnun, svo og rann-
sóknum og greiningum sem verið
er að vinna og verður þannig hægt
að fylgjast með því allra nýjasta
auk þess sem möguleiki er á að
leita ákveðinna lausna. Fyrirtæki
munu einnig geta fengið sendar
rannsóknarniðurstöður og skýrslur
eftir þörfum.
MIT-nemar til starfa
Íslensk fyrirtæki sem eru í sam-
starfi við HR hafa möguleika á að
koma á tengslum við nema í MIT,
ráða þá til starfa eða nýta sér-
þekkingu þeirra til rannsókna.
Samstarfið getur falist í að nem-
um sé falið að gera ákveðna rann-
sókn, nemar séu ráðnir í sum-
arvinnu eða teknir í starfsþjálfun
innan íslenskra fyrirtækja hér á
landi eða annars staðar.
Sérstakur þekkingargrunnur
samstarfsins inniheldur upplýs-
ingar um sérfræðiþekkingu og
rannsóknasvið innan MIT auk
samantekta og tengla á vefsíður
sem reknar eru af deildum skól-
ans. Þar fá samstarfsaðilar HR
tækifæri til að leita uppi og skoða
rannsóknir sem áhugi er fyrir,
tengjast rannsóknaraðilum og
kynnast nýjustu tækni og rann-
sóknum á viðkomandi sviði. Upp-
lýsingum um þróunarverkefni og
niðurstöður rannsókna verður
dreift eftir efni og þörfum hvers
og eins fyrirtækis og prentað efni
sem gefið er út af MIT gert að-
gengilegt fyrir íslenska samstarfs-
aðila.
Með því að bjóða íslenskum fyr-
irtækjum aðgang að samstarfi við
MIT stuðlar Háskólinn í Reykja-
vík að virkara samstarfi atvinnu-
lífs og skóla og færir sér-
fræðiþekkingu á fagsviðum inn í
fyrirtæki í öllum geirum sam-
félagsins.
Þekking og nýsköpun
fyrir íslensk fyrirtæki
Aðalheiður Jónsdóttir
skrifar um samstarf
atvinnulífs og skóla
»Háskólinn íReykjavík hefur
umsjón með sam-
starfssamningi
MIT-háskólans við
íslenskt atvinnulíf
sem veitir aðgang að
víðtækri þekkingu
fyrir fyrirtæki.
Aðalheiður Jónsdóttir
Höfundur er verkefnastjóri Stjórn-
endaskóla Háskólans í Reykjavík.
LANDSPÍTALINN hefur iðu-
lega farið fram á auknar fjárveit-
ingar m.a. vegna endurhæfing-
ardeildarinnar á
Grensási. Oftar en
ekki hafa forsvars-
menn sjúkrahússins
farið bónleiðir til búð-
ar.
Nú bregður svo við
að tryggingafyrirtækið
Sjóvá býðst til þess að
koma inn í þennan
rekstur, í það minnsta
að stækkun deild-
arinnar að því er fram
hefur komið op-
inberlega. Þessu hefur
Guðlaugur Þór Þórð-
arson heilbrigðisráðherra fagnað
ákaflega. Segir hann að sest verði
yfir þessi mál. Prýðilegt. Ég vil
leyfa mér að hvetja til ítarlegrar og
málefnalegrar umræðu um þetta
efni. Þar verði öllu velt við.
Upplýsa þarf hvað Sjóvá býður
upp á. Lýtur það fyrst og fremst að
húsnæðinu eða rekstrinum? Minnst-
ur vandinn er að reisa húsnæðið –
það er starfrækslan sem hefur stað-
ið í mönnum. Hvorugt hefur þó
hingað til talist sérsvið trygginga-
félaga.
Ódýrara með nýjum millilið?
Ríkisstjórnin hefur lýst því yfir að
heilbrigðiskerfið verði fjármagnað
með skattgreiðslum landsmanna.
Eðlilegt er að þá verði skoðað á
hvern hátt Sjóvá ætlar að leysa
vandann betur en gert yrði án slíks
milliliðar. Heilbrigðisráðherra þarf
fyrir hönd ríkisstjórnarinnar að
upplýsa hvernig standi á því að ekki
hefur verið hægt að láta fjármuni
renna til Grensásdeildar fram að
þessu, en það væri hins vegar hægt
ef Sjóvá kæmi að málinu.
Áður hefur Ríkisendurskoðun
staðhæft að ástæðan fyrir því að
hjúkrunarheimilið Sóltún er dýrari
kostur fyrir skattborgarann en önn-
ur hjúkrunarheimili
fyrir aldraða sé sú að
arður til eigenda legg-
ist þar ofan á annan
kostnað. Að mínu
frumkvæði gerði Rík-
isendurskoðun úttekt á
þeim mismun sem er á
greiðslu til Öldungs hf.,
rekstraraðila Sóltúns,
annars vegar og ann-
arra dvalarheimila fyr-
ir aldraða hins vegar.
Hin síðarnefndu, sagði
Ríkisendurskoðun,
„eiga að jafnaði ekki að
sýna hagnað af starfsemi sinni. Að
sjálfsögðu á slíkt ekki við um hluta-
félög og aðra sambærilega einka-
aðila á borð við Öldung hf. For-
svarsmenn félagsins hljóta að gera
eðlilegar kröfur um hagnað af starf-
semi fyrirtækisins“.
Umhyggja fyrir þjóðarhag
eða arðsemisvon?
Sjálfstæðisflokkurinn vill einka-
rekið heilbrigðiskerfi. Samfylkingin
hefur haft innan sinna vébanda aðila
sem eru sama sinnis, þótt vitað sé
um margt Samfylkingarfólk sem er í
fullri alvöru andstætt slíkum áform-
um. Guðlaugur Þór Þórðarson heil-
brigðisráðherra hefur gefið í skyn
að áhugi Sjóvár (Morgunblaðið 1.
júní sl.) sé fyrst og fremst tilkominn
vegna þess að fyrirtækin í landinu
hafi svo mikinn áhuga á heilbrigði
landsmanna. „Síðan eru það fyr-
irtækin í landinu sem hafa svo sann-
arlega alla hagsmuni af því að heil-
brigði þjóðarinnar sé sem best og ég
Eru bara til
peningar þegar
Viðskiptaráðið
bankar upp á?
Ögmundur Jónasson skrifar
opið bréf til oddvita
ríkisstjórnarflokkanna
Ögmundur Jónasson