Morgunblaðið - 18.06.2007, Blaðsíða 22

22 MÁNUDAGUR 18. JÚNÍ 2007 MORGUNBLAÐIÐ
Einar Sigurðsson.
Styrmir Gunnarsson.
Forstjóri:
Ritstjóri:
STOFNAÐ 1913
Útgefandi: Árvakur hf., Reykjavík.
Aðstoðarritstjóri:
Karl Blöndal.
Fréttaritstjóri:
Björn Vignir Sigurpálsson.
SJÁVARÚTVEGURINN
Í UPPNÁMI
Það er alveg ljóst eftir ræðuhöldráðamanna þjóðarinnar í gær,á þjóðhátíðardeginum, að mál-
efni sjávarútvegsins eru í uppnámi.
Í 17. júní-ræðu sinni á Austurvelli
sagði Geir H. Haarde forsætisráð-
herra m.a.:
„Ríkisstjórnin stendur einhuga að
baki sjávarútvegsráðherra í því, að
ákvörðun um kvóta næsta árs verði
tekin að vandlega athuguðu máli, að
fyrir liggi allar hliðar málsins áður en
ákvörðun er tekin, ekki einvörðungu
hin fiskifræðilega, að leitað verði
samstöðu sem flestra um niðurstöð-
una og jafnframt litið sérstaklega til
þeirra byggðarlaga, sem verst
standa … við höfum betri efni á að
líta til lengri tíma, sem létt gæti róð-
urinn síðar. Það eru hyggindi sem í
hag koma.“
Það er ástæða til að fagna þessum
orðum forsætisráðherra, ef í þeim
felst, að sjávarútvegsráðherra fari að
ráðum Hafrannsóknastofnunar. Þau
snúast hins vegar upp í andhverfu
sína, ef ríkisstjórnin ætlar enn einu
sinni að stunda eitthvert hálfkák í
þessum efnum.
Á Ísafirði talaði Sturla Böðvars-
son, forseti Alþingis og fyrrverandi
ráðherra. Hann sagði:
„Ástand og horfur í minni sjávar-
byggðum eru mjög alvarlegar, ef
draga verður úr veiðum.“ Hvað
skyldi forseti Alþingis eiga við, þegar
hann notar orðið ef í þessu samhengi?
Er hann að draga í efa, að draga þurfi
úr veiðum? Það getur varla verið.
Eftir langa setu í ríkisstjórn er
Sturla Böðvarsson öllum hnútum
kunnugur og hlýtur að gera sér grein
fyrir þeirri alvöru, sem felst í ráðgjöf
Hafró. Það er alvarlegt mál ef um-
mæli Sturlu eru vísbending um að
innan þingflokks Sjálfstæðisflokks-
ins ríki ekki sá einhugur um viðbrögð
við ráðgjöf Hafró, sem ráða má af
þjóðhátíðarræðu forsætisráðherra.
Eitt er hvernig ríkisstjórnin bregst
við ráðgjöf Hafró en annar þáttur
sjávarútvegsmála, sem er í uppnámi,
er kvótakerfið.
Geir H. Haarde fór varlega í um-
ræður um kvótakerfið sem slíkt í
ræðu sinni á Austurvelli og sagði:
„Ég skal ekki gera lítið úr gagnrýni
á kvótakerfið en menn mega heldur
ekki gleyma kostum þess.“
Sturla Böðvarsson tók sterkar til
orða. Hann sagði í ræðu sinni á Ísa-
firði: „Áform okkar um að byggja upp
fiskistofna með kvótakerfinu sem
stjórnkerfi fiskveiða virðast hafa
mistekizt.“
Þetta eru stór orð. Í viðtali við
Morgunblaðið í dag tekur Einar Odd-
ur Kristjánsson alþingismaður undir
þau og segir, að það sé almenn sam-
staða á Alþingi um að breyta kerfinu.
Það verður fróðlegt að sjá, hvort
það verður líka almenn samstaða um
hvernig eigi að breyta því. Það er
ekki alveg víst að svo sé.
BARÁTTAN GEGN MANSALI
Haldi einhver að mansal heyri tilfortíðinni er það hrapallegur
misskilningur. Í nýrri skýrslu banda-
ríska utanríkisráðuneytisins er get-
um leitt að því að árlega séu átta
hundruð þúsund manns flutt nauðug
milli landa og 80% af þeim séu konur.
Allt að helmingur þeirra eru börn.
Bandaríkjamenn rannsökuðu
ástandið í 164 löndum. 16 lönd eru á
svörtum lista. Þeirra á meðal eru ríki
á borð við Íran, Kúbu, Norður-Kóreu,
Búrma, Súdan og Sýrland, en einnig
nokkur ríki, sem teljast til banda-
manna Bandaríkjamanna, Barein,
Katar, Kúveit, Óman og Sádi-Arabía.
Þessi lönd eiga yfir höfði sér refsiað-
gerðir af hálfu Bandaríkjamanna,
sem gætu falist í því að hjálparstarfi
yrði hætt og lagst yrði gegn lánveit-
ingum til þeirra frá Alþjóðagjaldeyr-
issjóðnum og Alþjóðabankanum, eins
og fram kom í fréttaskýringu Arndís-
ar Þórarinsdóttur í Morgunblaðinu á
laugardag.
Á sérstökum gátlista eru ríki á
borð við Rússland, Kína, Mexíkó og
Indland. Sérstakt eftirlit þykir þurfa
með ríkjunum á þeim lista.
Það er með ólíkindum að á 21. öld-
inni skuli enn viðgangast að fólk
gangi kaupum og sölum til kynlífs-
þrælkunar, þrælkunarvinnu eða
vinnu á heimilum.
Bandaríkjamenn hafa verið gagn-
rýndir fyrir að taka sér það vald að
draga þjóðir í dilka í þessu máli og
hefur því meðal annars verið haldið
fram að þeir noti þessa skýrslu til að
koma höggi á andstæðinga sína.
Skýrslan hefur líka verið gagnrýnd
fyrir að of mörg ríki hafi verið sett á
gátlistann þótt þau ættu í raun heima
á svarta listanum. Þrælasala er hins
vegar það alvarlegt mál að aðgerða er
þörf og skýrslan er nauðsynlegt inn-
legg. Augljóst er að Condoleezza
Rice, utanríkisráðherra Bandaríkj-
anna, leggur metnað í að taka á þessu
máli. Hún sagði þegar skýrslan kom
út að ekki væri hægt að umbera
hversu fáir hefðu verið sakfelldir fyr-
ir mansal og það yrði ekki umborið.
Maður getur ekki verið eign annars
manns. Enginn á slík örlög skilin.
Stjórnvöldum, sem láta undir höfuð
leggjast að taka á mansali, ber að
beita þrýstingi og dugi það ekki á að
grípa til aðgerða. Það á að hjálpa
þessum ríkjum að takast á við vand-
ann, en þverskallist þau við eiga þau
ekkert betra skilið en að vera úthróp-
uð úr samfélagi þjóðanna.
En það er enginn stikkfrí í þessum
efnum. Mansal tíðkast um allan heim,
einnig í ríkjum, sem ekki eru á list-
unum í skýrslu bandaríska utanrík-
isráðuneytisins. Nægir þar að nefna
kynlífsiðnaðinn í Evrópu og Banda-
ríkjunum þar sem konur ganga kaup-
um og sölum og er haldið við aðstæð-
ur, sem gera þeim ógerlegt að sleppa.
Það þarf að glíma við vandann í öllum
sínum birtingarmyndum.
Hægt er að lýsa skoðun á ritstjórnargreinum Morgunblaðsins á slóðinni http://morgunbladid.blog.is/
ÍSLENDINGAR fögnuðu þjóðhátíðardeginum
um land allt í gær með margvíslegum hátíða-
höldum. Í Reykjavík var dagskráin með hefð-
bundnum hætti og hófst hún klukkan 9:55 þeg-
ar kirkjuklukkur borgarinnar hringdu hátíðina
inn samhljóma. Þjóðhátíðarrigningin lét ekki á
sér kræla heldur var veðrið milt og þurrt, enda
safnaðist fjöldi fólks saman í miðborginni og
naut útiverunnar í hátíðarskapi.
Sjálfstæðishetjan Jón Sigurðsson var að
venju heiðraður í tilefni dagsins og lagði forseti
borgarstjórnar, Hanna Birna Kristjánsdóttir,
blómsveig frá Reykvíkingum að leiði hans í
kirkjugarðinum við Suðurgötu. Hátíðin var svo
formlega sett á Austurvelli og lagði þá forseti
Íslands, Ólafur Ragnar Grímsson, blómsveig
frá íslensku þjóðinni að minnisvarða Jóns Sig-
urðssonar. Björn Ingi Hrafnsson, formaður
þjóðhátíðarnefndar, og Geir H. Haarde for-
sætisráðherra fluttu báðir ávarp en á milli
ræðuhalda söng Karlakór Reykjavíkur þjóð-
sönginn og önnur ættjarðarlög, auk þess sem
Lúðrasveitin Svanur lék Íslandsvísur Jóns
Trausta. Fjallkonan í ár var Sólveig Arnars-
dóttir leikkona og flutti hún ljóð eftir Þórarin
Eldjárn, sem samið var sérstaklega fyrir þetta
tækifæri. Hátíðardagskránni lauk svo með
guðsþjónustu í Dómkirkjunni þar sem séra
Hjálmar Jónsson dómkirkjuprestur prédikaði.
Litrík skemmtidagskrá
Víða voru haldnar skrúðgöngur, þar á meðal
sjö á höfuðborgarsvæðinu að sögn varðstjóra
lögreglunnar, en sú stærsta var gengin frá
Hlemmi niður Laugaveg að Ingólfstorgi og
setti Götuleikhúsið svip sinn á gönguna með
gjörningum. Í Hafnarfirði var lokadagur ár-
legu Víkingahátíðarinnar og var meðal annars
boðið upp á skylmingakennslu í hinum svokall-
aða Víkingaskóla barnanna. Skemmtidagskrá-
in í Reykjavík stóð frá hádegi fram eftir kvöldi
og var af nógu að taka um alla miðborg. Í
Hallargarðinum gafst gestum og gangandi
A
eitt
sve
í M
firð
deg
um
féla
vor
hól
Ósk
L
haf
fólk
sig
dag
kostur á að kynna sér óvenjulegar íþróttir því
þar var sýnd íslensk glíma og skylmingar, auk
bardagaíþróttanna kung-fu og aikido. Á Ing-
ólfstorgi var hins vegar boðið upp á danssýn-
ingu og sýndu fjölmargir danshópar listir sínar
við undirleik Lúðrasveitar verkalýðsins. Hug-
arleikfimin fékk einnig að njóta sín hjá útitafl-
inu við Lækjargötu þar sem taflfélagið Hrók-
urinn hélt lýðveldisskákmót, en fyrir þá sem
spenntari eru fyrir líkamlegum átökum var
boðið upp á trukkadrátt í Vonarstræti sem lið í
keppninni um sterkasta manns Íslands. Ef litið
var til himins mátti innan um gasblöðrurnar sjá
hugdjarfa fallhlífarstökkvara koma svífandi til
jarðar, því Fallhlífaklúbbur Reykjavíkur hélt
sýningu fyrir vegfarendur á jörðu niðri.
Mannfjöldi Á Arnarhóli fór fram barna- og fjölskylduskemmtun sem Stígur og Snæfríður úr Stundinn
Morgunblaðið/Árni Torfason
Há
Kópavogur Greta Mjöll Samúelsdóttir var fjallkonan og flutti ljóð á skemmtihátíð á Rútstúni.
Hátíðahöld í
blíðskaparveðri
Hafnarfjörður Efnilegir nemar í Víkingaskóla barna