Morgunblaðið - 27.06.2007, Blaðsíða 8
8 MIÐVIKUDAGUR 27. JÚNÍ 2007 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
VIÐAMIKIL hvalatalning hófst í
vikunni gær á vegum Hafrann-
sóknastofnunarinnar og erlendra
samstarfsaðila hennar á hafsvæð-
inu umhverfis Ísland. Leiðangurinn
mun standa yfir í einn mánuð og
þrjú skip á vegum stofnunarinnar
sigla á hafsvæði sem nær frá Jan
Mayen í norðri suður að 50°N og frá
Grænlandi í vestri að landhelgis-
mörkum Noregs í austri. Auk þess
verða hvalir á íslenska landgrunn-
inu taldir úr flugvél. Alls munu 29
manns frá 8 þjóðum taka beinan
þátt í talningunni.
Sjá nánar á http://www.hafro.is.
Morgunblaðið/Ómar
Viðamikil taln-
ing á hvölum
SENDINEFND frá Norsk Hydro er
væntanleg til Þorlákshafnar í vik-
unni til að kanna staðhætti vegna
hugsanlegra stóriðjuframkvæmda.
Norsk Hydro var síðast í alvar-
legum viðræðum um stóriðju hér á
landi árið 2002. Þá stóð til að semja
um álver í Reyðarfirði, en Norð-
mennirnir viku nokkuð skyndilega
frá borðinu.
Blaðafulltrúi Hydro, Thomas
Knutzen, segir það ekki óeðlilegt
að fyrirtækið horfi enn til Íslands.
Það hafi um árabil fylgst náið með
þróun mála á Íslandi og að ástæður
þess að slitnað hafi upp úr samn-
ingaviðræðum á sínum tíma hafi
ekki snert Ísland sem starfsvett-
vang, heldur hafi komið upp annað
tækifæri í öðrum heimshluta sem
fyrirtækinu fannst eðlilegra að
beina athyli sinni að. Hydro hafi
alltaf verið, og sé enn, áhugasamt
um starfsemi á Íslandi.
Fulltrúar Hydro
í heimsókn
ALÞJÓÐAHÚSIÐ í Reykjavík hélt
sinn fyrsta ársfund í gær og var þar
m.a. fjallað um verkefni og atburði
ársins 2006.
Markmiðið með
Alþjóðahúsinu er
að þar sé miðstöð
þekkingar og
rannsókna á sviði
fjölmenningar og
mannréttinda.
Þar eru auk þess
veittar upplýs-
ingar, ráðgjöf,
fræðsla, túlka- og
þýðingarþjónusta og íslensku-
kennsla.
Alþjóðahúsið hefur starfað í yfir
fimm ár, veltan var í fyrra 136
milljónir. Tekjur eru einkum af
milligöngu um þýðingar- og túlka-
þjónustu, en um 200 verktakar sem
tengjast húsinu geta túlkað á um 60
mál, einnig styðja sveitarfélögin
starfið með peningum. Ríkisvaldið
leggur í fyrsta sinn fram fé á þessu
ári.
Nýr stjórnarformaður er Katla
Þorsteinsdóttir og tekur hún við af
Hákoni Gunnarssyni sem gegnt
hefur því starfi í fjögur ár. Einar
Skúlason er framkvæmdastjóri Al-
þjóðahússins.
„Við útvegum ekki ráð-
stefnutúlkun, eingöngu samfélags-
túlkun, t.d. í heilbrigðiskerfinu, í
foreldraviðtölum í skólum, fé-
lagsþjónustunni og öðru slíku,“
segir Einar. „Flestir túlkarnir eru
innflytjendur sem hafa náð svo góð-
um tökum á íslensku að þeir geta
nú þýtt og túlkað.“
Um 200 túlkar
tengjast
Alþjóðahúsinu
Einar Skúlason
Eftir Önund Pál Ragnarsson
onundur@mbl.is
FYRSTA september næstkomandi
munu bandarískir háskólanemar
koma til Sólheima í Grímsnesi í þeim
tilgangi að sækja nám í umhverf-
isfræðum undir yfirskriftinni „Sjálf-
bær þróun í sjálfbæru samfélagi“.
Sólheimar byggjast á gömlum
grunni, en þar hafa umhverfisvæn
gildi verið höfð í heiðri frá stofnun
árið 1930, þegar Sesselja H. Sig-
mundsdóttir hóf þar starfsemi. Stað-
urinn er þekktur sem umhverf-
issamfélag utan landsteinanna, þó
ímynd staðarins innanlands sé að
mörgu leyti ekki í takt við þá þróun
sem þar hefur átt sér stað. Íbúum
fjölgar nú í þessu vistvæna smásam-
félagi, enda hugnast mörgum þeir
lifnaðarhættir sem þar eru ástund-
aðir og kjósa að búa þar en starfa
annars staðar.
Upphafið að þessu áhugaverða
samstarfi varð vorið 2006. Þá
hringdi David Oaks, fulltrúi hjá
bandarískum samtökum um vist-
fræðilega menntun og lifnaðarhætti
(Center for Ecological Learning and
Living – CELL), í Bergþóru Skúla-
dóttur og leitaði eftir samstarfi.
Bergþóra er forstöðumaður Sess-
eljuhúss – umhverfisseturs á Sól-
heimum. Nú hefur verið unnið að
verkefninu í eitt ár og þegar er búið
að fylla hóp þeirra nemenda sem
koma til landsins í haust. Þeir verða
13 talsins og á aldrinum 18-20 ára.
Nám í fjarlægu landi
Uppbygging námsins verður
nokkuð óhefðbundin. Kennt verður
fyrir hádegi fjóra daga í senn en
einnig farið í eina vettvangsferð í
viku hverri. Ætlunin er að nem-
endur heimsæki fyrirtæki og stofn-
anir sem sérhæfa sig í vistvænni
orku og endurnýjanlegum orkugjöf-
um, skoði virkjanir og fræðist með-
fram vistfræðinni um sögu lands og
þjóðar. Að sögn Bergþóru koma
kennarar frá Bandaríkjunum með
nemendunum en þar að auki fá þeir
kennslu frá Íslendingum, m.a. Berg-
þóru sjálfri. Á meðal umfjöllunar-
efna á námskeiðum er menning og
saga Íslands, gagnrýnin hugsun,
sjálfbær þróun og hlýnun jarðar af
mannavöldum. Þá byggist námið
einnig á verkefnum um praktísk
málefni, sem nemendur vinna á Sól-
heimum.
CELL-samtökin hafa staðið fyrir
svipuðu námi annars staðar, til
dæmis á Kostaríka og í Níkaragva.
Námið er kynnt fyrir nemendum í
Bandaríkjunum sem fróðleg ferð til
framandi staðar, en Íslandi er á
heimasíðu samtakanna lýst sem einu
afskekktasta, en jafnframt umhverf-
isvænsta ríki í heimi, ásamt því að
vera jarðfræðilega einstakt.
Ábatasamt fyrir Sólheima
Guðmundur Ármann Pétursson,
framkvæmdastjóri Sólheima, segir
verkefnið ábatasamt. „Við fáum
þarna inn fólk með mjög fjöl-
breyttan bakgrunn sem mun vinna
verkefni tengd samfélaginu hér, sem
annars hefði ekki gefist tækifæri til
að sinna. Þannig munum við njóta
góðs af þessu með beinum hætti,“
segir Guðmundur, sem telur verk-
efnið ótvíræða viðurkenningu á því
starfi sem unnið hefur verið á Sól-
heimum. Hann segir umræðu um
umhverfisvernd oft annaðhvort of
eða van hér á landi, margir álíti þau
annaðhvort snúast um stóriðju eða
flokkun á rusli, en þau nái hins vegar
yfir mun víðara svið. „Það er bara
tímaspursmál hvenær menn hætta
að aðskilja mannrækt og umhverf-
ismál í allri umræðu,“ segir hann, og
heldur áfram: „Þetta tvennt er sam-
ofið. Umhverfismál eiga ekki að vera
einöngruð, heldur heildstæð nálgun
á umhverfi mannsins. Við höfum
sinnt þessari nálgun hér um ára-
tugaskeið og náð einstökum árangri.
Auðvitað höfum við ekki fundið
lausnir við öllum vandamálum, Sól-
heimar eru ekki hið fullkomna sjálf-
bæra samfélag, en við höfum fundið
farveg sem hentar vel fyrir rann-
sóknir á þessum málum.“
Upphafið að einhverju góðu
Bergþóra segist vongóð um að
þetta verkefni sé einungis byrjunin á
einhverju stærra. Hún ætlar þó að
byrja á þessu, leggja allt í að láta það
heppnast og sjá svo til með fram-
haldið. „Möguleikarnir eru til staðar
og þeir eru margir. Til dæmis að
komast í samstarf við íslenska aðila.
Það er ekki spurning að ungt ís-
lenskt fólk hefði bæði gagn og gam-
an af því að komast í nám sem
þetta,“ segir Bergþóra. Guðmundur
tekur í sama streng og sér enga
ástæðu til þess að Íslendingar láti
sig vanta í svona nám. Hann leggur
einnig áherslu á að þarna eru að
myndast tengsl við öfluga aðila utan
landsteinanna á sviði sjálfbærrar
þróunar. Rétt eins og Bandaríkja-
menn vilji nýta sér Sólheima sem að-
gang að Íslandi geti Íslendingar
reynt að nota tengslin til að komast í
svipað nám á erlendri grundu.
Vistvænn boðskapur á erindi
Guðmundur segir það sífellt
ganga betur að koma boðskap sjálf-
bærninnar á framfæri, ekki síst
vegna mikils fjölda starfsfólks og
sjálfboðaliða sem starfað hefur á
svæðinu og kynnt það heima hjá sér,
bæði í ræðu og riti. Einnig segir
hann fólk stöðugt verða móttæki-
legra fyrir upplýsingum um um-
hverfisvernd. „Margt fólk kemur
hingað í þeim eina tilgangi að sjá
Sesseljuhús og spyrjast fyrir um
hvernig við höfum leyst ýmis atriði á
umhverfisvænan hátt,“ segir Guð-
mundur að lokum.
Háskólanám á Sólheimum
Í haust hefst háskólakennsla í umhverfisfræðum á Sólheimum í Grímsnesi
Mannrækt og umhverfismál eru samofin, segir framkvæmdastjóri Sólheima
Morgunblaðið/ÞÖK
Sjálfbært Umhverfissetrið Sesseljuhús er hannað með sjálfbærni í huga. Klæðningin er úr rekaviði, en þakið
klætt torfi og einangrað með kindaull og pappírsbeðmi. Innan veggja eru náttúruleg efni notuð til hins ýtrasta.
Í HNOTSKURN
» CELL – samtök um vist-fræðilega menntun og lifn-
aðarhætti standa að náminu í
samvinnu við Sólheima og
Lesley University í Maine-
fylki Bandaríkjanna.
»Nemendur munu læragrunnatriði í íslensku
meðfram vistfræðináminu.
»Þátttaka í eina önn kostarum 900.000 krónur á nem-
anda, sem greitt er fyrir með
skólagjöldum við Lesley-skóla.
BOLTINN er hjá Vegagerðinni,
segir Guðmundur Petersen,
rekstrarstjóri Herjólfs hjá Eim-
skipi, en Vestmannaeyingar bíða
nú eftir að efnt verði loforð rík-
isstjórnarinnar um aukaferðir á
milli Heimaeyjar og Þorlákshafn-
ar. „Málið er á því stigi að við höf-
um ekkert heyrt í Vegagerðinni
síðan í síðustu viku. Við vorum
beðin um að gera áætlun um
kostnað við aukaferðir í sumar og
við skiluðum þeirri áætlun inn í
síðustu viku,“ segir Guðmundur en
Eimskip gerði áætlun um kostnað
vegna aukaferða Herjólfs, sem
skilað var inn í síðustu viku, og
hljóðaði hún upp á hærri upphæð
en þær 30 milljónir sem búið var
að lofa í verkefnið.
Eimskip fær nú greiddar 400.000
krónur fyrir hverja ferð ferjunnar
til Vestmannaeyja, en í samningi
Vegagerðarinnar er gert ráð fyrir
að fyrirtækið fái greiddar 600.000
krónur fyrir hverja aukaferð.
Róbert Marshall, aðstoðarmaður
samgönguráðherra, segir ráð-
herrann hafa fundað með vega-
málastjóra í morgun. Ákveðið var
að vegamálastjóri gengi á ný til
samninga við Eimskip.
Í fréttatilkynningu frá Vest-
mannaeyjabæ kemur fram að bær-
inn hafi nú óskað eftir því að Herj-
ólfur sigli þær 5 næturferðir, sem
kveðið sé á um í gildandi samn-
ingum, í kringum Shellmót og Gos-
lokahátíð. Þetta sé gert í þeirri trú
að þessar tvær vikur sem brúaðar
verði með þessu noti samgöngu-
yfirvöld til að efna gefin loforð um
20 næturferðir. Ef ekki þá sé hætt
við að ófremdarástand verði flestar
helgar í Eyjum, ekki síst er
Þjóðhátíð rennur upp en þá er von
á sjö til átta þúsund gestum til
Vestmannaeyja.
Ferðum til Eyja
enn ekki fjölgað
Skógarhlíð 18 • sími 595 1000 • www.heimsferdir.is
Munið Mastercard
ferðaávísunina
Stökktu til
Costa del Sol
4. júlí
frá kr. 44.990
Ótrúlegt tilboð í 2 vikur
Heimsferðir bjóða frábært tilboð á síðustu sætunum til
Costa del Sol þann 4. júlí í tvær vikur. Þú bókar og tryggir
þér sæti og 4 dögum fyrir brottför færðu að vita hvar þú
gistir. Gríptu tækifærið og tryggðu þér sumarfrí á frábærum
kjörum á vinsælasta sumarleyfisstað Íslendinga.
Verð kr. 44.990
Netverð á mann, m.v. hjón með 2 börn,
2-11 ára, í íbúð í 2 vikur.
Verð kr. 54.990
Netverð á mann, m.v. 2 í
herbergi/stúdíó/íbúð í 2 vikur.