Morgunblaðið - 03.07.2007, Blaðsíða 8

8 ÞRIÐJUDAGUR 3. JÚLÍ 2007 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
JÖKLAMÆRIN, flugvélin sem
grafin var upp úr Grænlandsjökli
og gerð upp, sneri við frá Græn-
landi og varð eftir í Goose Bay fyrir
helgi vegna bilunar í vél en hún var
á leið til Englands með viðkomu í
Reykjavík. Mustang-vélin Miss
Velma, sem var með henni í för,
hélt þó áfram en hún lenti í Reykja-
vík á föstudaginn og lagði síðan af
stað til Englands á laugardaginn.
Hún lenti í Duxford á Englandi á
sunnudaginn en Jöklamærin bíður
eftir nýjum mótor í Goose Bay og
alls óvíst er hvenær hún leggur af
stað aftur.
Jöklamærin er orrustuflugvél úr
seinni heimsstyrjöldinni sem bjarg-
að var úr Grænlandsjökli árið 1992.
Hún er af gerðinni Lockheed P-38F
og tilheyrði hinni svokölluðu
„týndu flugsveit“ sem nauðlenti á
Grænlandsjökli árið 1942 en vél-
arnar voru á leið til Bretlands frá
Bandaríkjunum.
Með tíð og tíma grófust vélarnar
síðan ofan í jökulinn og þaðan
spurðist ekkert til þeirra þar til ís-
lenskum jöklasérfræðingum tókst
að finna þær árið 1983 þar sem þær
lágu undir 90 metra þykkri íshellu
og grófu þær upp með því að bræða
breitt gat í ísinn. Ekki bjuggust ís-
lensku mennirnir þó við að vélin
flygi aftur.
Ætlunin var að klára upphaflegt
markmið Jöklameyjarinnar,
Bolero-aðgerðina svokölluðu, en
Ungfrú Vilma kláraði aðgerðina í
anda meyjarinnar.
Reuters
Í biðstöðu Jöklamærin bíður nú í flugskýli eftir nýrri vél en þarna sést hún
í Teterboro, New Jersey, hinn 22. júní, tilbúin til að hefja ferð sína.
Leiðangrinum lokið í bili
GUÐMUNDUR Petersen, rekstr-
arstjóri Herjólfs hjá Eimskipi, segir
nýju tilboði hafa verið skilað inn
síðasta föstudag í rekstur auka-
ferða Herjólfs á milli Vest-
mannaeyja og Þorlákshafnar en
hann segir tilboðið vera á aðeins
öðrum forsendum en áður og vænt-
ir svara frá vegamálastjóra í dag.
Kurr hefur verið í Vest-
mannaeyingum undanfarið vegna
málsins en þeir bíða óþreyjufullir
eftir því að ferðum Herjólfs fjölgi,
þá sérstaklega næturferðum á
föstudögum og í kringum mestu
ferðahelgar sumarsins. Sú fyrsta er
nú þegar yfirstaðin en Pollamótið í
knattspyrnu fór fram um síðustu
helgi. Bæjarstjórn Vestmannaeyja
bætti við aukaferðum yfir helgina
samkvæmt samningi.
Gunnar Gunnarsson aðstoð-
arvegamálastjóri sagði að þar sem
tilboðið hefði komið inn seint á
föstudeginum væri vinna í gangi nú
og málið myndi skýrast síðar í vik-
unni.
Morgunblaðið/Brynjar Gauti
Einangrun Íbúar Vestmannaeyja
eru ekki sáttir við ferðir Herjólfs.
Herjólfur á
ferð í vikunni?
LÖGREGLAN á Vestfjörðum segir
að lausaganga búfjár sé víða vanda-
mál við vegina og skapi hættu fyrir
ökumenn.
Í síðustu viku voru átta óhöpp til-
kynnt, víðsvegar um Vestfirði, þar
sem ekið var á búfé. Í þessum til-
fellum var ekið á níu lömb og þrjár
kindur.
Þessu til viðbótar bárust lögreglu
nokkrar kvartanir yfir lausum
hestum við vegi.
Ekið á lömb og ær
ALÞJÓÐAMÁLASTOFNUN Há-
skóla Íslands og Rannsóknasetur
um smáríki standa fyrir opnum fyr-
irlestri Shyams Tekwamis um áhrif
átaka milli aðskilnaðarsinna og rík-
isstjórnarinnar á Sri Lanka á svæð-
isbundið og alþjóðlegt öryggi.
Shyam Tekwami er lektor í blaða-
og fréttamennsku við Nanyang-
tækniháskólann í Singapore. Hann
hefur gefið út fjölda greina og
bóka, m.a. um fjölmiðla og netið í
stjórnmálum á Sri Lanka og Ind-
landi. Fundurinn er í stofu 101 í
Odda 4. júlí kl. 12.15-13.15.
Sri Lanka-fundur
KIRKJULÍKANI var stolið úr garði
við Kjarrheiði 1 í Hveragerði að-
faranótt sunnudags. Kirkjunnar er
að sögn lögreglunnar á Selfossi
sárt saknað af eiganda hennar,
einkum vegna persónulegs gildis.
Kirkjan er hvít með rauðu þaki og
stærð hennar um 50 X 70 senti-
metrar með um 80 cm háum turni.
Hver sá sem veit um kirkjulík-
anið er eða getur veitt upplýsingar
um það er beðinn að setja sig í sam-
band við lögreglu í síma 480 1010
eða íbúa í Kjarrheiði 1.
Stálu kirkjulíkani
HÉRAÐSDÓMUR Reykjavíkur
komst í síðustu viku að þeirri nið-
urstöðu að refsiheimild 104. gr.
hlutafélagalaga væri ekki nægilega
skýr til þess að hægt væri að dæma
einstakling á grundvelli hennar.
Fyrrverandi forstjóri Baugs, Jón
Ásgeir Jóhannesson, var því sýknað-
ur á grundvelli óskýrrar refsiheim-
ildar, þótt dómurinn hafi fallist á það
með ákæruvaldinu að háttsemi Jóns
hafi falið í sér brot á ákvæðum hluta-
félagalaga hvað fjóra ákæruliði
snerti.
Í Morgunblaðinu á laugardaginn
kemur fram að á svipuð álitaefni hafi
reynt fyrir dönskum dómstólum og
þeir oftar en einu sinni komist að
öndverðri niðurstöðu við Héraðsdóm
Reykjavíkur. Undir rekstri Baugs-
málsins vitnaði Sigurður Tómas
Magnússon, settur saksóknari, í all-
nokkra danskra dóma en lagði hvað
þyngsta áherslu á dóm frá 1990 þar
sem forstjóra hlutafélags var gerð
refsing fyrir þá háttsemi sína að láta
félagið veita sér lán. Forstjórinn
hafði á árunum 1984 til 1986 látið fé-
lagið lána sér tæpar 120.000 danskar
krónur, án þess að gera reka að því
að borga lánið fyrr en félagið var lýst
gjaldþrota við Skiptirétt Silkiborgar.
Forstjórinn studdi sýknukröfu
sína meðal annars þeim rökum að
refsiábyrgð samkvæmt ákvæðum
dönsku hlutafélagalaganna næði að-
eins til hlutafélagsins en ekki til hans
persónulega sem lántakanda eða for-
stjóra fyrirtækisins. Áfrýjunardóm-
stóllinn, Vestre Landsret, komst
hins vegar að þeirri niðurstöðu að
ákvæði dönsku hlutafélagalaganna
og undirbúningsgögn með lögunum
nægðu til þess að slá því föstu að
refsiábyrgð laganna tæki til for-
stjóra sem lántakanda. Var hann því
fundinn sekur um að hafa brotið í
bága við umrædd ákvæði hluta-
félagalaga með háttsemi sinni.
Refsiábyrgðin talin
taka til forstjórans
Danskur dómur andstæður héraðsdómi í Baugsmáli
Í HNOTSKURN
» Samkvæmt 104. gr. hluta-félagalaga er hlutafélagi
hvorki heimilt að veita hlut-
höfum, stjórnarmönnum né
framkvæmdastjórum félags-
ins eða móðurfélags þess lán
eða setja tryggingu fyrir þá.
» Íslensku lögin eru sniðineftir danskri fyrirmynd og
því hefur settur saksóknari
vísað til dómaframkvæmdar
þar í landi undir rekstri
Baugsmálsins.
Eftir Ástu Sóleyju Sigurðardóttur og
Rósu Björk Brynjólfsdóttur
SKÝRSLA um Þúsaldarmarkmið
Sameinuðu þjóðanna var kynnt í
gær af upplýsingaskrifstofu Samein-
uðu þjóðanna fyrir Vestur-Evrópu
en skýrslan var kynnt samtímis í
höfuðstöðvum Sameinuðu þjóðanna
í New York og Genf og einnig í ýms-
um höfuðborgum. Skýrslan var gerð
í tilefni þess að fresturinn til að ná
markmiðunum er nú hálfnaður en
hann rennur út árið 2015.
Markmiðin eru átta en þau lúta að
mælanlegum árangri á tilteknum
tíma í að uppræta örbirgð og hungur
í heiminum; sjá öllum börnum ver-
aldar fyrir grunnmenntun; stuðla að
jafnrétti kynjanna og valdeflingu
kvenna; draga úr ungbarnadauða;
bæta heilsufar mæðra; berjast gegn
HIV/alnæmi, malaríu og fleiri sjúk-
dómum; stefna að sjálfbæru um-
hverfi og koma á fót félagsskap um
þróun á heimsvísu.
Árni Snævarr, upplýsingafulltrúi
SÞ á Norðurlöndunum, sagði að í
skýrslunni kæmi fram að þessi átta
markmið myndu ekki nást með
sama framhaldi. „Árangurinn er
mjög misjafn. Ef við miðum við
markmiðið að útrýma örbirgð þá
hefur gengið mjög vel en á öðrum
sviðum hefur ekki gengið nógu vel,
þróunaraðstoð hefur ekki aukist
nægilega mikið á síðustu árum,“
segir Árni.
Skýrslan sýnir að mest dró úr ör-
birgð í S-, SA- og A-Asíu. Hins veg-
ar stórjókst hlutfall fátækra í V-As-
íu á sama tímabili. Fleiri jákvæð
dæmi um árangur eru að fleiri börn í
þróunarríkjunum ganga í skóla en
áður, ungbarnadauði hefur minnkað
um heima allan og aðgerðir til að
sporna við malaríu hafa náð veru-
legri útbreiðslu. Berklafaraldurinn
er í rénun samkvæmt skýrslunni en
þó er ekki nóg til að hægt sé að ná
markmiðunum um að helminga smit
og dauðsföll fyrir 2015.
Í skýrslunni segir Ban Ki-moon,
framkvæmdastjóri SÞ, að nauðsyn-
legt sé að menn standi við þær
skuldbindingar sem þeir hafa geng-
ist undir á leiðtogafundum SÞ. Í
skýrslunni er einnig bent á að aðeins
fimm ríki hafi náð eða farið fram úr
því gamla takmarki SÞ að 0,7%
þjóðarframleiðslu renni til opinberr-
ar þróunaraðstoðar, en þessi fimm
ríki eru; Danmörk, Holland, Lúx-
emborg, Noregur og Svíþjóð.
Íslendingar standa sig ekki
„Það er ekkert upp á íslenskan al-
menning að klaga þegar kemur að
framlögum í þróunarmál,“ sagði
Árni. „Það er hinsvegar til skammar
hvernig íslensk stjórnvöld hafa hag-
að sér.“ Átti hann þar við að íslensk
stjórnvöld hafa ekki enn staðið við
loforð sín um að auka fjárframlög til
þróunarmála upp í 0,7% hlutfall
þjóðarframleiðslu. Hann sagði ís-
lensk stjórnvöld lengi hafa lofað því
að hækka framlög til þróunarmála
en við það hafi ekki verið staðið.
Hann benti líka á að íslensk stjórn-
völd væru langt á eftir hinum Norð-
urlandaþjóðunum hvað þetta varðar.
Dæmi um það er að íslensk stjórn-
völd ætli sér að leggja 0,35% af þjóð-
arframleiðslu í þróunarmál árið
2009 á meðan Svíþjóð, Noregur og
Danmörk setji sér það markmið að
verja 0,8% þjóðarframleiðslu sinnar
í þróunaraðstoð.
Morgunblaðið/Golli
Standa sig ekki Árni Snævarr segir Bandaríkin og Japan vera lengst frá 0,7%-markmiðinu sem ákveðið var en
bætir við að þau borgi samt mest af öllum en 0,7%-markmiðið er hlutfall af heildarþjóðarframleiðslu.
Þúsaldarmarkmiðin
nást ekki að óbreyttu
Í HNOTSKURN
»Opinber þróunaraðstoð íheiminum minnkaði um
5,1% að raunvirði frá 2005 til
2006.
»Skýringin mun að stórumhluta vera skuldauppgjöf
til Nígeríu og Íran árið undan.
»Ef uppgjöf skulda til Níg-eríu er dregin frá kemur í
ljós að þróunaraðstoð við Afr-
íkuríki sunnan Sahara jókst
aðeins um 2 prósent á milli
2005 og 2006 en það er langt
frá markmiðum SÞ.
VILHJÁLMUR Vilhjálmsson, borgarstjóri í Reykjavík,
fer á miðvikudag í opinbera heimsókn til Moskvu. Með
honum í för verður yfir 30 manna sendinefnd sem er ein
sú fjölmennasta sem fylgt hefur íslenskum ráðamönnum
á erlendri grund. Bæði Hanna Birna Kristjánsdóttir, for-
seti borgarstjórnar, og Björn Ingi Hrafnsson, formaður
borgarráðs, eru í sendinefndinni.
Að sögn aðstoðarmanna borgarstjóra hafa Rússar
mikinn áhuga á orkumálum á Íslandi og verða þau til
umræðu á sérstöku þingi í borginni á fimmtudag. Borg-
arstjóri Moskvu býður Vilhjálmi að sækja borgina heim
en borgaryfirvöld þar hafa lengi átt í samskiptum við yf-
irvöld í Reykjavík. Dagskrá heimsóknarinnar gerir ráð fyrir að sendi-
nefndin íslenska sæki sýningu Bolshoj-ballettsins á Svanavatninu, vera við
opnun á útibúi Norvik bankans og fara í menningar- og skoðunarferð í boði
Moskvuborgar.
Í heimsókn til Moskvu
Vilhjálmur Þ.
Vilhjálmsson