Morgunblaðið - 22.10.2007, Blaðsíða 2

2 MÁNUDAGUR 22. OKTÓBER 2007 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Morgunblaðið Hádegismóum 2, 110 Reykjavík. Sími 5691100 Fréttir frett@mbl.is Fréttastjórar Ágúst Ingi Jónsson, aðstoðarfréttaritstjóri, aij@mbl.is Sigtryggur Sigtryggsson, aðstoðarfréttaritstjóri, sisi@mbl.is Viðskipti vidsk@mbl.is Björn Jóhann
Björnsson, fréttastjóri, bjb@mbl.is Daglegt líf Anna Sigríður Einarsdóttir, annaei@mbl.is Menning menning@mbl.is Fríða Björk Ingvarsdóttir, ritstjórnarfulltrúi, fbi@mbl.is Umræðan | Bréf til blaðsins Guðlaug Sigurðardóttir, ritstjórnarfulltrúi,
gudlaug@mbl.is Minningar minning@mbl.is, Stefán Ólafsson, Arnór Ragnarsson Íþróttir sport@mbl.is Sigmundur Ó. Steinarsson, fréttastjóri, sos@mbl.is Útvarp | Sjónvarp Hulda Kristinsdóttir, dagskra@mbl.is mbl.is netfrett@mbl.is Guðmundur Sv.
Hermannsson fréttastjóri gummi@mbl.is
Eftir Ómar Friðriksson
omfr@mbl.is
FORYSTUMENN iðnaðarmannafélaga telja mikið
skorta á að fagleg starfsréttindi launafólks séu virt í
tengslum við ráðningar erlendra starfsmanna.
Hingað komi fjöldi erlendra starfsmanna með iðn-
menntun, þeir séu skráðir sem verkamenn og látnir
vinna á byrjunartaxta ófaglærðra. Einnig séu dæmi
um að útlendingar sem ekki eru fagmenntaðir séu
látnir vinna störf iðnaðarmanna.
Miklar umræður urðu um málið á ársfundi ASÍ
fyrir helgi og sagði Guðmundur Gunnarsson, for-
maður Rafiðnaðarsambandsins (RSÍ), að hér væri
um hreina og klára aðför að starfsmenntun í landinu
að ræða.
Guðmundur greindi frá því að í ljós hefði komið að
rafiðnaðarmenn sem störfuðu á byggingarmarkaði
upplifðu mun lakari launaþróun en aðrir. Launa-
hækkanir rafiðnaðarmanna sl. 12 mánuði á íslensk-
um byggingarmarkaði væru 6% en launahækkanir
annarra rafiðnaðarmanna hefðu verið frá 17 til 30%.
Finnbjörn A. Hermannsson, formaður Samiðnar,
sagði að barátta verkalýðshreyfingarinnar á sein-
ustu árum hefði beinst að því að tryggja að lág-
markslaun væru virt við ráðningar erlendra starfs-
manna. „Nú er bara komið að næsta fasa og hann er
sá að við þurfum að taka á starfsréttindunum.“
Finnbjörn sagði íslenska atvinnurekendur í mörg-
um tilfellum ráða ófagmenntaða menn til þess að
vinna iðnaðarmannastörf. ,,Með þessu eru þeir að
grafa undan iðnmenntakerfinu í landinu.“
„Mennirnir fara í annað verkalýðsfélag“
Örn Friðriksson, formaður Félags vélstjóra og
málmtæknimanna, sagði frá því að í seinustu viku
hefði félagið farið yfir ráðningarsamninga sex er-
lendra málmiðnaðarmanna og kom á daginn að þeir
voru á einhverju óskilgreindu jafnaðarkaupi og ekki
var tiltekinn neinn vinnutími. „Við gerðum athuga-
semdir við þetta og báðum um upplýsingar um hver
vinnutími þeirra væri og raunveruleg dagvinnu-
tímakjör. Í fyrstu var sagt að við fengjum að vita
þetta en næsta dag var sagt við okkur: Við höfum
ekkert við ykkur að tala. Mennirnir fara í annað
verkalýðsfélag.“
„Hrein og klár aðför að
starfsmenntun í landinu“
FINNBJÖRN A. Hermannsson, formaður Sam-
iðnar, sagði sögu á nýafstöðnum ársfundi ASÍ
af heimsókn sinni og for-
manns Félags iðn- og
tæknigreina á bílaverk-
stæði. „Þar voru fimm
starfsmenn að gera við
rútu. Enginn þeirra kunni
íslensku og enginn gat sýnt
fram á að hann væri með
réttindi. Við fórum til for-
svarsmanns fyrirtækisins
og spurðum hvort þetta
væri forsvaranlegt. Hann
sagði svo vera. Það væri bifreiðaskoðun einu
sinni á ári í landinu og það dygði. Ég er ekkert
viss um að við vildum vera í slíkri rútu ef
bremsurnar biluðu eða eitthvað annað gæfi sig
og í ljós kæmi að viðkomandi hefðu ekki kunn-
að til verka.“
Laga rútu án réttinda?
NÝR predikunarstóll var vígður í
Árneskirkju á Ströndum í gær.
Steinninn er gerður úr steintegund-
inni gabbró og er efnið í honum um
10 milljón ára gamalt.
Guðsteinn Gíslason, sóknarnefnd-
arformaður Árneskirkju, segir að
stóllinn sé gerður í Steinsmiðju S.
Helgasonar eftir teikningu Guðlaugs
Gauta Jónssonar, sem var arkitekt
Árneskirkju þegar hún var byggð
fyrir 16 árum. Stólinn gáfu afkom-
endur hjónanna Jóns Guðlaugssonar
frá Steinstúni og Aðalheiðar Magn-
úsdóttur.
Nýja predikunarstólinn vígði
Guðni Þór Ólafsson, prófastur á Mel-
stað, en með honum þjónuðu við at-
höfnina Sigríður Óladóttir, prestur á
Hólmavík, og Kristín Árnadóttir
djákni. Velflestir úr sókninni sóttu
guðsþjónustuna.
Gamalt grjót í
nýjan búning
Kirkjur Nýi predikunarstóllinn er úr 10
milljón ára gömlu gabbrói. Hér þjóna þau
fyrir altari Kristín Árnadóttir meðhjálp-
ari, Sigríður Óladóttir prestur og Guðni
Þór Ólafsson prófastur.
Nýr predikunarstóll vígð-
ur í Árneskirkju
Morgunblaðið/Jón Guðbjörn Guðjónsson
LAXVEIÐIN á liðnu sumri stefnir í
50 þúsund stangaveidda laxa og er
það þriðja mesta stangaveiði sem
skráð hefur verið hér á landi, sam-
kvæmt bráðabirgðatölum.
Veiðimálastofnun segir að stanga-
veiðin 2007 stefni í að verða um 4.500
löxum meiri en í fyrra og um 28% yf-
ir meðalveiðinni 1974-2006. Minnt er
á að hluti þeirra laxa sem veiðast og
er sleppt aftur hefur verið um 15%
undanfarin ár. Um þriðjungur þeirra
veiðist oftar en einu sinni.
Sumarið 2007 veiddust um 14.700
laxar á vatnasvæði Rangánna og um
600 laxar veiddust í Skógá. Þessi
veiði upp á samtals 15.300 laxa bygg-
ist nær eingöngu á sleppingum
gönguseiða laxa.
50.000 laxar
veiddust
HELENA 9 ára heilsar upp á kálfinn Ulrik sem fæddist
í Húsdýragarðinum aðfaranótt 16. október. Ulrik býr í
fjósinu ásamt kúnum Blökk, Skræpu og Bröndu, kvíg-
unni Stjörnu og nautkálfunum Muggi og Blakki. Þá eru
einnig í fjósinu gylturnar Freyja og Frigg og gölturinn
Gullinbursti og svo auðvitað litlu grísirnir þeirra
Friggjar og Gullinbursta sem komu í heiminn hinn 29.
september síðastliðinn. Þá er kýrin Skræpa að nálgast
burð og má því segja að það sé mikil frjósemi í fjósinu
nú á haustmánuðum.
Morgunblaðið/Ómar
Frjósemi í fjósinu
♦♦♦
BALDVIN Samúelsson, annar eig-
enda veitingahússins Q-bars í Ing-
ólfsstræti og formaður Félags kráar-
eigenda, er mjög ósáttur við þá
ákvörðun borgarráðs að leggja til að
afgreiðslutími þriggja veitingahúsa
verði styttur, þeirra á meðal Q-bars.
Baldvin kvaðst fyrst hafa frétt af
ákvörðun borgarráðs á forsíðu
Morgunblaðsins og hefur hann nú
ráðið lögfræðing til að gæta hags-
muna sinna.
Baldvin sagði að borgin hefði verið
búin að gefa út jákvæða umsögn án
athugasemda um Q-bar og sam-
þykkt afgreiðslutíma til kl. 5.30 á
morgnana.
Styttur afgreiðslutími myndi
breyta öllum rekstrarlegum for-
sendum Q-bars að sögn Baldvins.
Viðskiptin eru mest frá kl. eitt til
fimm þegar staðnum er lokað. Hann
sagði umhverfissvið borgarinnar
hafa hávaðamælt húsið og gefið
Q-bar jákvæða umsögn. Mæling ut-
andyra var hins vegar ofan viðmið-
unarmarka og segir Baldvin sína
gesti ekki eina hafa valdið þeim há-
vaða. Gatan hafi verið troðin af fólki
á þessum vinsælustu gatnamótum
næturlífsins og Q-bar einn látinn
gjalda hávaðans á götunni.
Baldvin sagði að stjórn Félags
kráareigenda mundi ræða málið
fljótlega, enda líklegt að borgaryf-
irvöld láti ekki hér staðar numið
heldur muni fara fram á að af-
greiðslutími verði víðar styttur.
Ósáttur við tillögu borgarráðs
Telur Q-bar
blóraböggul
Eftir Hjört Gíslason
hjgi@mbl.is
„ÞAÐ sem snýr að þessum meintu
eplum og hangikjöti, þar sem við-
fangsefnið er að skoða lægsta verðið,
er aðferðafræðilegur ágreiningur.
Það er alveg nýtt fyrir mér að Bónus
krefjist þess að það eigi að bera sam-
an mestu gæðin en ekki lægsta verð-
ið,“ segir Gylfi Arnbjörnsson, fram-
kvæmdastjóri ASÍ.
Gylfi er þarna að svara ásökunum
Guðmundar Marteinssonar, fram-
kvæmdastjóra Bónuss. Hann tiltek-
ur þrjú dæmi á heimasíðu Bónuss,
sem dæmi um óvönduð vinnubrögð
við verðkönnun ASÍ. Hann segir að
ekki hafi verið borið
saman verð á sam-
bærilegum vörum. Í
einu tilfelli hafi verð
á Goða-hangiáleggi í
Bónus verið borið
saman við fituminni
Goða-pylsu í annarri
verzlun. Munurinn á
kílóverði á þessum
vörum sé hvorki
meiri né minni en
600 krónur. Þá nefnir Guðmundur að
borið hafi verið saman verð á mis-
mundandi eplategundum, sem veru-
legur verðmunur sé á, og loks hafi
verið borið saman verð á lítraflösku
af ólífuolíu í Bónus og verð á 750
millilítra flösku í annarri verzlun.
Gylfi segir að verið sé að bera
saman lægsta verð, en ekki hægt að
mæla fituinnihald í leiðinni. Um epl-
in segir hann að það hafi verið kvitt-
að upp á það að ódýrustu eplin hjá
Bónus hafi kostað 129 krónur kílóið.
Á sama tíma hafi ódýrustu epli í
Krónunni kostað 79 krónur. Þá segir
hann að varðandi ólífuolíuna hafi
verið gerð mistök og engin dul hafi
verið dregin á það. „En við höfum
sagt að ábyrgðin á verðkönnunum sé
ekki eingöngu okkar. Hún er líka
verzlunarstjóranna og í þessu tilfelli
kvittaði sá sem var við stjórnvölinn
upp á að rétt væri staðið að verki,“
segir Gylfi Arnbjörnsson.
Hafnar ásökunum um
óvönduð vinnubrögð
ASÍ er að bera saman lægsta verðið, ekki gæðin
Gylfi
Arnbjörnsson
SÉRSTAKAR mannanafnareglur
gilda um fólk af erlendum uppruna að
því er fram kemur í meginreglum um
mannanöfn sem birtar eru á vefnum
rettarheimild.is.
Ef annað foreldri barns er eða hef-
ur verið erlendur ríkisborgari má
gefa barninu eitt eiginnafn og/eða
millinafn sem er gjaldgengt í heima-
landi foreldrisins, jafnvel þótt nafnið
eða nöfnin samrýmist ekki íslenskum
nafnareglum. Þó verður að gefa
barninu a.m.k. eitt eiginnafn sem
samræmist íslenskum reglum.
Þeir sem áður hafa fengið íslenskt
ríkisfang með því skilyrði að þeir
breyttu nafni sínu geta sótt um það til
dómsmálaráðherra að fá að breyta
nafni sínu til fyrra horfs, að hluta eða
að öllu leyti. Sama gildir um afkom-
endur þeirra.
Maður sem fær íslenskt ríkisfang
má halda nafni sínu óbreyttu en hann
má líka taka sér eiginnafn, millinafn
og/eða kenninafn sem samræmist ís-
lenskum nafnareglum kjósi hann svo.
Þá má erlendur ríkisborgari sem gift-
ist Íslendingi halda kenninafni sínu
eða taka sér kenninafn maka síns
hvort sem um er að ræða ættarnafn
eða föður- eða móðurnafn. Íslenskur
ríkisborgari má hins vegar ekki taka
sér ættarnafn maka síns.
Mismunandi
nafnareglur