Morgunblaðið - 03.04.2008, Síða 12
12 FIMMTUDAGUR 3. APRÍL 2008 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Eftir Hjört Gíslason
hjgi@mbl.is
„ÞAÐ hefur ekki komið svona hlaup
hérna inn á Miðfjörðinn í fjöldamörg
ár. Þetta er búið að vera þurrt hérna
í innflóanum nánast í allan vetur. Svo
hleypur þetta inn svona núna. Ætli
það séu ekki 10 til 15 ár síðan svona
mikið magn hljóp hérna inn. Þetta er
hrygningarfiskur og þokkalega stór
fiskur eins og alltaf þegar hann kem-
ur hérna inn á vorin. Hann er því
fljóttekinn,“ segir Eðvald Daníels-
son, eigandi Neista HU frá
Hvammstanga.
„Hann fiskaði mjög vel í netin í
kringum páskana. „Veiðin hérna á
Miðfirði er því miður liðin tíð. Ég er
búinn með kvótann og ekki gengur
að leigja meira til sín, þegar verðið á
fiskinum á mörkuðum er lægra en
leigan. Svo voru tveir bátar hér á
firðinum í gær. Annar á línu og hinn
á snurvoð. Snurvoðarbáturinn fékk
nú lítið, en ég veit ekki með línubát-
inn. Hann dró línuna í nótt. Ég var
að veiða þarna sitt hvorum megin við
páskana. Þetta voru nú ekki nema
fjórir róðrar hjá mér. Það var ágætt
þarna eftir páska. Ég var bara með
30 net, fimm sex neta trossur. Hinn
25. marz voru þetta 4,9 tonn og dag-
inn eftir 4,2 tonn af slægðum fiski.
Það kom svo hérna línubátur frá
Hólmavík daginn eftir að ég hætti og
hann var með tæp átta tonn á um 30
bala.
Það var mest af fiskinum fjögur
kíló plús, en nálægt fjórðungi var sjö
kílóa og þyngri. Það eru því ekki
margir fiskar í tonninu. Það var
loðna í þessum fiski. Hann virtist
vera að elta smáloðnu, sem kom
hérna inn. Svo er alltaf eitthvað af
smásíld hérna í firðinum, sem virðist
vera staðbundinn stofn.
Undanfarin ár hef ég þurft að
sækja austur á Skaga til að ná í
þennan netafisk. Ég var blessunar-
lega laus við það núna. Það er gott að
vera heima hjá sér og geta róið stutt.
Fiskurinn gekk hér alveg inn í sand,
alveg inn í botn. Það er reyndar allt-
af þannig, þegar hann hleypur hér
inn á vorin að hann stoppar mjög
stutt við. Þetta er komið á aðra viku
og mér sýnist miðað við afla bátanna
í gær að farið sé að draga úr þessu.
Mikil rækja áður fyrr
„Það var mikil rækja inni á Mið-
firði á árum áður. Það var hún sem
við gerðum út á. Það snerist allt um
rækjuna. Við vorum á innfjarðar-
rækju á veturna og djúprækju á
sumrin. Síðan hvarf rækjan um leið
og þorskgengdin byrjaði upp úr 1982
til 1983. Þá fór að bera á fiskihlaup-
um inn á fjörðinn og þá þjappaðist öll
rækja hérna innar og snarminnkaði
svæðið sem hún hélt sig á. Svæðið
var geysistórt hérna á beztu rækju-
árunum. Þegar ég byrjaði í þessu
veturinn 1972 til 1973 var hún mjög
mikið vestan við Vatnsnesið og norð-
ur fyrir og vestur í Reykjarfirði og
Ófeigsfirði. Svo smáseig þetta alltaf
innar þar til fiskurinn hljóp hér yfir
allt. Við og þorskurinn höfum svo
sennilega klárað rækjuna í samein-
ingu. Hún var mjög auðveiðanleg á
þeim tíma, þegar hún þjappaðist
saman hérna inni á firðinum.
Það var mikill missir að tapa rækj-
unni, mikið áfall fyrir þessi byggð-
arlög. Okkur var aldrei bættur upp
skaðinn. Við vorum nefnilega skertir
svo mikið í þorski á sínum tíma
vegna rækjuveiðanna. Bætur fyrir
rækjumissinn sem komu voru ekki
nema brot af því sem áður hafði verið
tekið af okkur og það hefst trúlega
aldrei til baka.
Rækjan er þó ekki útdauð og það
kemur alltaf af og til rækja innan úr
fiski. Ef kæmi svona fiskþurrð hér
aftur eins og var fyrir 1960 og köldu
árunum þar á eftir mundi rækjan
rjúka upp að nýju. Það gerist bara
örugglega ekki meðan fiskurinn er á
svæðinu. Þegar rækjan var uppi var
ekkert hérna nema rækja. Maður
fékk varla í soðið af fiski.
Það er alltaf ánægjulegt þegar
fiskurinn hleypur svona inn, en alltaf
jafn sorglegt að mega ekki veiða
hann. Miðað við það sem hefur verið
að gerast á netavertíðinni núna,
bæði fyrir sunnan, fyrir vestan land
og hér, finnst mér ekki hægt að
álykta að minna sé af fiski. Að því
leyti til er ég ósammála þessum
mikla niðurskurði,“ segir Eðvald
Daníelsson.
Sá guli hljóp inn á Miðfjörð
Morgunblaðið/Alfons Finnsson
Aflabrögð Eðvald Daníelsson fiskaði vel á Neistanum inni á Miðfirði í
kringum páskana. Langt er síðan fiskur hefur hlaupið svona inn á fjörðinn.
ÚR VERINU
VIRKJANAKOSTIR á Vestfjörðum
verða skoðaðir, að því er fram kom í
svari Össurar Skarphéðinssonar iðn-
aðarráðherra við fyrirspurn Kristins
H. Gunnarssonar á Alþingi í gær.
Össur sagðist þegar hafa óskað eftir
áliti á mögulegri stækkun Mjólk-
árvirkjunar. „Ég tel að það sé
kannski eðlilegasta skrefið,“ sagði
Össur og bætti við að auðveldlega
ætti að vera hægt að auka fram-
leiðslu þar en sagðist einnig vera
áhugamaður um Glámuvirkjun.
Kristinn fagnaði þessum áhuga og
að „eftir margra ára kyrrstöðu“
skyldi vera komin hreyfing á hlutina.
Virkjanakost-
ir skoðaðir
„ÞÚ ERT að hringja milli far-
símakerfa sem getur falið í sér auk-
inn kostnað.“ Svona gætu skilaboð
hljóðað sem farsímanotendur fá að
heyra ef nýtt frumvarp um fjar-
skipti verður að lögum en sem
kunnugt er kostar meira að hringja
í farsíma milli kerfa en innan sama
kerfis. Jafnframt ætti að verða
ódýrara fyrir Íslendinga að nota
farsíma í útlöndum en með frum-
varpinu eru innleiddar samevr-
ópskar reglur um reiki á almennum
farsímanetum. Gefin verður út sér-
stök hámarksgjaldskrá sem á að
endurspegla kostnaðinn við að
veita reikiþjónustu.
Ódýrara
að spjalla
yfir hafið
LEITA þarf leiða til að tryggja að
hávaði í kennslustofum sé ekki svo
mikill að hann geti verið hættu-
legur rödd og heyrn nemenda og
kennara, að mati Þuríðar Backman,
VG, og fimm þingmanna Fram-
sóknarflokks og Samfylkingar.
Sexmenningarnir hafa hafa lagt
fram þingsályktunartillögu um að
skipaður verði starfshópur til að
fara yfir þessi mál en í greinargerð
kemur fram að hávaði í skólastof-
um valdi sérfræðingum áhyggjum.
M.a. sé eyrnasuð vaxandi heyrn-
arsjúkdómur meðal barna og talið
sé að hann stafi af álagi vegna há-
vaða.
Of mikil læti
í skólanum?
RANNSÓKNIR verða veigameiri
þáttur í starfsemi Barnavernd-
arstofu á næstu árum, að því er fram
kemur í viðamikilli þingsályktun-
artillögu um framkvæmdaáætlun í
barnaverndarmálum sem félags-
málaráðherra leggur fyrir Alþingi á
næstunni.
Nú þegar er hafin rannsókn á
framburði barna sem koma í Barna-
hús vegna gruns um kynferðislegt
ofbeldi en markmiðið er að skoða í
hvaða tilvikum ákæra er gefin út og
hvað það er í framburði barna sem
leiðir til þess. Jafnframt verður ráð-
ist í athugun á líkamlegu ofbeldi
gegn börnum og verða allar tilkynn-
ingar til barnaverndarnefnda um
slíkt ofbeldi á árinu 2006 skoðaðar.
„Oft hafa vaknað spurningar um
hlutfall tilkynninga vegna líkamlegs
ofbeldis gagnvart börnum sem virð-
ist lægra á Íslandi en hjá ýmsum
vestrænum þjóðum. Ein skýringin
kann að vera sú að vandinn sé duld-
ari hér en víða erlendis,“ segir í
greinargerð með þingsályktun-
artillögu félagsmálaráðherra og
jafnframt kemur fram að þekking á
áverkum barna hafi verið takmörkuð
sem aftur hafi dregið úr líkum á því
að mál komi inn á borð barnavernd-
aryfirvalda.
Ofbeldi gegn börnum
verður rannsakað
Morgunblaðið/Ómar
Ný áætlun Árangur meðferðarheimila og Barnahúss verður metinn og
unnið að nýjum meðferðarúrræðum, m.a. fyrir unga kynferðisbrotamenn.
Eftir Höllu Gunnarsdóttur
halla@mbl.is
ÞAÐ ER ámælisvert að ríkisstjórnin skuli hundsa lög-
bundna samráðsskyldu sína við Alþingi, sagði Steingrím-
ur J. Sigfússon, formaður Vinstri grænna, á Alþingi í
gær. Hann var ósáttur við að ekki hefði verið orðið við
beiðni hans um að utanríkisráðherra og forsætisráðherra
kæmu fyrir nefndina áður en þeir héldu til Búkarest til
að sitja leiðtogafund Atlantshafsbandalagsins. „Þar með
gerist það enn að utanríkismálanefnd er sniðgengin í að-
stæðum sem þessum. Þó eru á dagskrá NATO-fundarins
í Búkarest óvenjumörg og óvenjustór og óvenjuumdeild
álitamál, eins og möguleg aðild Úkraínu og Georgíu að
NATO, eldflaugavarnarkerfi Bandaríkjamanna í Mið-
austur-Evrópu, staðan í Afganistan og fleira,“ sagði
Steingrímur.
Verði gert að reglu
Nefndarmennirnir Árni Páll Árnason, Samfylkingu,
og Ragnheiður Elín Árnadóttir, Sjálfstæðisflokki, tóku
undir þessa gagnrýni en Árni Páll áréttaði skýra stefnu
utanríkisráðherra um aukið samráð við nefndina. „Hér
virðist hafa orðið handvömm í undirbúningi þessa máls
og er rétt að harma það,“ sagði Árni Páll og Ragnheiður
Elín var á þeirri skoðun að það ætti að vera regla að utan-
ríkisráðherra kæmi á fund utanríkismálanefndar fyrir
stóra fundi sem þennan.
Utanríkismálanefnd
Alþingis sniðgengin
Virðist hafa orðið handvömm í undirbúningi, segir Árni Páll
Skattpíningarflokkur
Eldsneytisverð var rætt á Alþingi í gær
og Höskuldur Þórhallsson, Framsókn,
sagði heimilin og atvinnulíf ekki geta
tekið við meiri
verðhækkunum.
„Það sem hins veg-
ar svíður mest er
að tekjur ríkissjóðs
af umferð landsins
munu hækka um
allt að 1,6 milljarða
á þessu ári í formi
virðisaukaskatts á
eldsneyti,“ sagði
Höskuldur og
spurði hvort Sjálfstæðisflokkurinn
ætlaði að festa sig í sessi sem „mesti
skattpíningarflokkur þjóðarinnar“.
Mæti í kaffi
Gunnar Svavarsson, Samfylkingu,
sagði samgöngu- og fjármálaráðherra
þegar hafa boðið atvinnubílstjórum í
heimsókn til að ræða málin. Því væri
nóg komið af mótmælum í bili og
menn ættu að mæta í kaffiboðið.
„Hvæstvirtur þingmaður kom að virð-
isaukaskattinum í þessu máli. Það er
nú einu sinni svo að umræddir atvinnu-
bílstjórar innskatta væntanlega virð-
isaukann af starfsemi sinni þannig að
það kemur á móti inn í reksturinn en
hins vegar gerir almenningur það
ekki,“ sagði Gunnar en taldi koma til
greina að skoða olíu- og bensíngjaldið.
Frekar barnaföt
Pétur H. Blöndal, Sjálfstæðisflokki,
sagði álögur ríkisins velta því upp að
ef lækka ætti virðisaukaskatt – hvort
lækkunin ætti
ekki fremur að
vera á barnaföt-
um en eldsneyti.
Hann væri þó
hlynntur lækkun
virðisaukaskatts
almennt.
Kolbrún Halldórs-
dóttir, VG, kallaði
hins vegar eftir
niðurstöðum
nefndar sem átti að skila af sér til-
lögum varðandi álögur á eldsneyti og
sjálfbæra orkugjafa í febrúar. „Hvenær
ætlar ríkisstjórnin að birta alvöru-
stefnu um umhverfisvænar eða sjálf-
bærar samgöngur?“ spurði Kolbrún.
Dagskrá þingsins
Þingfundur hefst kl. 10.30 í dag með
óundirbúnum fyrirspurnatíma og að
auki á m.a. að ræða varnarmála-
frumvarpið og frumvarp fjár-
málaráðherra um stimpilgjöld.
Höskuldur
Þórhallsson
Pétur H. Blöndal
ÞETTA HELST …