Morgunblaðið - 13.08.2008, Blaðsíða 2

2 MIÐVIKUDAGUR 13. ÁGÚST 2008 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Morgunblaðið Hádegismóum 2, 110 Reykjavík. Sími 5691100 Fréttir frett@mbl.is Fréttastjórar Sunna Ósk Logadóttir, sunna@mbl.is Egill Ólafsson, egol@mbl.is Viðskipti vidsk@mbl.is Björgvin Guðmundsson, fréttastjóri, bjorgvin@mbl.is Daglegt líf Anna Sigríður Einarsdóttir,
annaei@mbl.is, Bergþóra Njála Guðmundsdóttir, ben@mbl.is Menning menning@mbl.is Fríða Björk Ingvarsdóttir, ritstjórnarfulltrúi, fbi@mbl.is Umræðan | Bréf til blaðsins Guðlaug Sigurðardóttir, ritstjórnarfulltrúi, gudlaug@mbl.is Minningar mbl.is/sendagrein, Stefán Ólafsson,
Arnór Ragnarsson Íþróttir sport@mbl.is Sigurður Elvar Þórólfsson, seth@mbl.is Víðir Sigurðsson, vs@mbl.is Sunnudagur Ragnhildur Sverrisdóttir, ritstjórnarfulltrúi, rsv@mbl.is mbl.is netfrett@mbl.is Guðmundur Sv. Hermannsson fréttastjóri gummi@mbl.is
Eftir Hjálmar Stefán Brynjólfsson
hsb@mbl.is
Húsavík | Það stóðu öll spjót á Þór-
unni Sveinbjarnardóttur umhverfis-
ráðherra í Borgarhólsskóla í gær á
opnum fundi. Fundarefnið var
ákvörðun ráðherrans um að fram-
kvæmdir fyrir fyrirhugað álver á
Bakka ættu að fara í sameiginlegt
umhverfismat.
Þótt slegið væri á létta strengi í
upphafi fundar og rifjaðir upp frægir
stjórnmálafundir á Húsavík á liðnum
árum mátti greina pirring hjá fund-
armönnum eftir því sem á leið. Einn
fundarmanna, Hörður Sigurbjarnar-
son, rifjaði upp samlíkinguna um að
ráðherrann væri hyggin eins og tófan
sem ekki bítur nálægt greninu sínu.
Annar, Helgi Kristjánsson, steig upp
á stól og fór með vísu sem ort hafði
verið í tilefni dagsins til ráðherrans:
Notalegri nistisbrík/ nú er vert að
þakka / henni er vænt um Helguvík
/hefnir sín á Bakka. Sá þriðji, Hafliði
Jósteinsson, var hins vegar ómyrkur í
máli og sagði það gjörsamlega óvið-
unandi að málið væri statt í núverandi
ferli.
En hvorki æsingur né fyndnin virt-
ust duga til að þoka fundarefninu
áfram í gær. Flestum fundarmönnum
var það líka ljóst og gripu því til að
spyrja ráðherrann einfaldra spurn-
inga sem misgóð svör fengust við.
Til dæmis voru Þingeyingar for-
viða yfir því hvers vegna þurfi sam-
eiginlegt mat á umhverfisáhrifum
vegna álversins á Bakka en ekki í
Helguvík. Svarið við því var skýrt:
Vegna þess að undirbúningur álvers-
ins í Helguvík var lengra kominn.
Spurt var um tafir og hvenær
mætti búast við því að framkvæmdir
við álverið hæfust. „Við erum að tala
um vikur eða mánuði,“ sagði Þórunn
en fundarmenn lýstu margir vantrú á
því og telja sumir að álverið verði
ekki tilbúið fyrr en árið 2013 hér eftir.
Einnig var spurt hvenær hægt
verði að hefja 10 tilraunaboranir á
Þeistareykjum. Svarið við því var að
það mál stæði ekki hjá Þórunni held-
ur hjá iðnaðarráðherra.
Rökstuðningur umhverfisráðherra
fyrir ákvörðuninni byggir á 5. grein
laga um umhverfismat, sem heimilar
ráðherra að láta fara fram sameig-
inlegt umhverfismat. Þetta segir Þór-
unn að tryggi að allar upplýsingar
muni liggja fyrir, en í kjölfarið er það
enn sveitarstjórnar Norðurþings að
taka lokaákvörðun um byggingu ál-
vers. „Þetta er engin meinbægni til
Þingeyinga, mér ber einfaldlega að
fylgja lögum um umhverfisvernd,“
sagði Þórunn.
Þetta var málefnalegur fundur, það
var lítið um æsing, engin framíköll
eða yfirlýsingar. Allt fór fram með ró
og spekt.
Fjórir eða fimm vinstri grænir
klöppuðu reyndar ofan í ræðu Þór-
unnar þegar hún lýsti því yfir að hún
væri andvíg olíuhreinsunarstöð í Arn-
arfirði.
Það mátti hinsvegar heyra á fund-
armönnum og á því hvernig þeir
klöppuðu eftir að heimamenn stigu í
pontu, að þeim fundust svör ráðherra
óskýr. Og að þeim er farið að leiðast
óvissan og þófið.
Fjölsóttur fundur – fá svör
 Rúmlega 300 manns sóttu fund umhverfisráðherra í Borgarhólsskóla á Húsavík  Ráðherra vísar
til 5. gr. laga um umhverfismat  Heimamenn vilja skýr svör um hvenær tilraunaboranir geta hafist
Morgunblaðið/Hafþór Hreiðarsson
Fjölmenni Margir sóttu fundinn á Húsavík í gærkvöldi, en þar stóðu öll spjót á umhverfisráðherra.
 








 
 



   

   

 

  

Í HNOTSKURN
»Umhverfisráðherra segirað sér hafi borið að senda
framkvæmdir fyrir álverið í
sameiginlegt umhverfismat og
vísaði til 5. gr. laga um mat á
umhverfisáhrifum.
»Heimamenn eru ósáttir viðóvissuna sem skapast af
ákvörðuninni. Þeir telja að
hún muni tefja byggingu ál-
versins um allt að eitt ár.
Einnig bíða þeir eftir ákvörð-
un um tilraunaborholur á
Þeistareykjum.
„Ég er afar ánægð með fundinn og hvernig til tókst,“
sagði Þórunn Sveinbjarnardóttir umhverfisráðherra í
lok fundarins í gær. „Það sést best á því hve margir sóttu
fundinn að málefnið er brýnt.
Ákvörðunin byggir á markmiðum laga um mat á um-
hverfisáhrifum, um að draga úr neikvæðum umhverfis-
áhrifum og að kynna fyrir almenningi umhverfisáhrif
framkvæmda sem falla undir lögin.
Þessi ákvörðun mun tryggja að allar upplýsingar
munu liggja fyrir þegar tekin verður ákvörðun um álver
á Bakka. Þessi ákvörðun segir hins vegar ekki til um það
hvort álver sé af eða á, það er sveitarstjórnin sem mun
taka endanlega ákvörðun um það.“
„Ánægð með fundinn“
Þórunn
Sveinbjarnardóttir
„VONBRIGÐIN voru fyrst og fremst þau að það komu
engin svör við þeim spurningum sem við vildum fá svör
við á fundinum,“ segir Bergur Elías Ágústsson, sveit-
arstjóri Norðurþings á Húsavík.
„Nú tekur við að Skipulagsstofnun þarf að útskýra
hvernig við leysum þetta mál. Mér þykir það svolítið
ódýrt að ákvarðanir séu teknar án þess að rætt sé við
framkvæmdaaðilana en þannig er staðan núna.
Innst inni hef ég grun um að ráðamenn hafi ekki áttað
sig á að bygging álversins geti tafist um allt að eitt ár ef
rannsóknarboranirnar tefjast um nokkra mánuði.
Engu að síður er ég bjartur á að lausnin finnist í þessu
máli.“
„Álver getur tafist um ár“
Bergur Elías
Ágústsson
Eftir Pétur Blöndal
pebl@mbl.is
„ÞETTA er langbesta laxveiði-
árið,“ segir Orri Vigfússon, for-
maður Verndarsjóðs villtra laxa.
„Veiðin hefur verið heldur slakari
hjá okkur fyrir norðan en allar
aðrar ár, sérstaklega á Suðvest-
urlandi, verða í toppi.“
Góða laxveiði fyrir sunnan má
rekja fyrst og fremst til þess að
sandsílastofninn hefur verið mjög
sterkur, að sögn Orra. „Ég held
að laxaseiðin lifi ansi mikið á ör-
seiðum frá sandsílum. En þetta
fer líka eftir veðri. Ef það eru
reglulegar rigningar þá gengur
laxinn mest upp í árnar og veiðin
verður jöfnust og best.“
Hann segir meira af stórlaxi
fyrir norðan og sá stofn hafi farið
heldur illa síðustu 20 árin. „Þegar
við byrjuðum að taka laxanetin úr
umferð var allt að hruni komið. Í
Noregi í fyrrasumar vantaði líka
smálaxinn eins og í árnar á Norð-
austurlandi núna. Stundum er eins
og það sé einhver fylgni þarna á
milli. En við vonumst til þess að
veiðin glæðist aftur og það er auð-
vitað gaman að fá þann stóra!“
Langmesta veiðin
í hafbeitaránum
Veiðin hefur verið langmest í
hafbeitaránum í Rangá, bæði í
eystri og ytri, og eins í Hólsá og
öðrum hliðarám. Það segir sína
sögu að fyrir 20 árum veiddust
þar 52 laxar en þeir voru 16 þús-
und í fyrra og fara líklega yfir 20
þúsund í ár, að sögn Orra.
„Nú verða laxarnir líklega á
bilinu 60 til 65 þúsund,“ segir
hann. „Metárið var fyrir þremur
árum en þá komu samanlagt í land
um 54 þúsund laxar um allt land-
ið,“ segir Orri. „Þriðja mesta lax-
veiði var árið 1978 en þá var ein-
göngu veiddur villtur lax.“
Orri segir að verðið á veiðileyf-
um hafi verið í toppi síðustu tvö til
þrjú árin en blikur séu á lofti
núna. „Ég spái því samt að verðið
muni ekkert lækka þó að Íslend-
ingar muni sjálfsagt fækka kom-
um sínum og útlendingar fylla í
skarð þeirra. Bankar og stórfyr-
irtæki hafa verið að draga mikið
úr kaupum á laxveiðileyfum og
það munar mikið um það. Ég geri
þó ráð fyrir að þeir hafi flestir
verið búnir að panta og greiða
veiðileyfin síðasta haust þannig að
það kemur líklega fram strax í
vetur hvernig mynstrið verður
næsta sumar.“
Útlit fyrir langbesta laxveiðiárið
LEIK Íslendinga gegn Þjóðverjum í
handbolta á Ólympíuleikunum í Pek-
ing var lýst beint með texta á vef
mbl.is í gær. Heimsóknafjöldi var
gríðarlegur og greinilegt að fjöl-
margir fylgdust með leiknum á vefn-
um. Alls hafði textalýsingin verið les-
in í rúmlega 35.000 skipti við leikslok
í gær. Þegar á kvöldið leið hafði hún
verið lesin rúmlega 60.000 sinnum.
Til samanburðar má geta þess að
smellt var um 17.000 sinnum á vin-
sælustu fréttina á mbl.is í gær.
Leikurinn var enda á vinnutíma og
þá gætu Íslendingar, búsettir erlend-
is, hafa leitað til mbl.is enda komu
upp einhverjir erfiðleikar í útsend-
ingu Ríkisútvarpsins. Yfirhöfuð hef-
ur verið mikil aukning á heimsóknum
á íþróttavefi mbl.is að undanförnu.
Þannig jókst aðsókn í síðustu viku um
36,2% og stakir notendur sem heim-
sóttu vefinn urðu 84.266. haa@mbl.is
Mikill fjöldi
heimsókna
2005: ..................... 55.168 laxar
2007: ..................... 53.703 laxar
1978: ...................... 52.679 laxar
1988: ...................... 47.979 laxar
1986: ...................... 46.671 laxar
1975: ...................... 45.882 laxar
2004: ..................... 45.831 laxar
1979: ...................... 43.955 laxar
2006: .................... 42.704 laxar
1992: ..................... 42.309 laxar
Tíu bestu
laxveiðiárin
„Mér fannst þetta gagnlegur fundur,“ sagði Hörður Sig-
urbjarnarson, framkvæmdastjóri Norður-Siglingar, eft-
ir fundinn í Borgarhólsskóla í gær.
„Ég held að hann hafi skilað því að þarna fóru skila-
boð á milli þorra Þingeyinga og ráðherra.
Málið er núna læst í ferli sem ég er ósáttur við. Það er
búið að festa ferlið í lög en hins vegar get ég vel skilið að
umhverfisráðherra vilji fylgja lögunum.
Þessi ákvörðun er hins veg gríðarlegt áfall fyrir okk-
ur, þetta fáa fólk sem ennþá býr hérna á landsbyggðinni.
Álverið á Bakka er bjarghringur fyrir byggðarlögin á
Norðurlandi og það hefur minni umhverfisáhrif en ætla
mætti.“
„Gagnlegur fundur“
Hörður
Sigurbjarnarson