Morgunblaðið - 17.08.2008, Blaðsíða 15

MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 17. ÁGÚST 2008 15
Stjórnmál
Eftir Guðnýju Hrafnkelsdóttur
gudnyh@mbl.is
O
bama er stóri, dökki
bletturinn á hand-
leggnum þínum sem
loksins fær þig til að
fara til læknis til að fá
alvöru hjálp. Obama er sársaukinn
sem lætur líkama þinn vita að eitt-
hvað hræðilegt er að.“ Þetta skrifar
David Duke, fyrrverandi forseta-
frambjóðandi og fyrrum leiðtogi The
Knights, samtaka innan Ku Klux
Klan, í grein sinni Svartur fáni fyrir
hvíta Ameríku. Greinin, sem Duke
birti á heimasíðu sinni í júní sl.,
fjallar um framboð Obama til forseta
Bandaríkjanna.
Fjórar milljónir í Ku Klux Klan
Ku Klux Klan eru víðfræg samtök
hvítra þjóðernissinna. Þeirra mark-
mið er meðal annars að hvítir hafi al-
ger völd yfir Bandaríkjunum og að
aðeins fólk af hvítum kynstofni byggi
landið. Því kemur það á óvart að þeir
sem helst hafa haft sig í frammi og
talað um málefni hvítra þjóðern-
issinna, bindi margir vonir um að
Obama nái kjöri í kosningunum um
næsta forseta Bandaríkjanna.
Í hugum almennings væri eðli-
legra að ætla að þeir styddu McCain,
enda er hann hvítur.
En í augum Dukes og fleiri er
McCain svikari sem aðeins er hvítur
á yfirborðinu. Í grein sinni bendir
Duke til að mynda á að McCain var
einn flytjenda friðhelgifrumvarpsins.
Í frumvarpinu var meðal annars boð-
að að ólöglegir innflytjendur í Banda-
ríkjunum, sem búið höfðu í landinu í
talsverðan tíma, fengju tækifæri til
að gerast löglegir innflytjendur í stað
þess að þeir yrðu lögsóttir og þeim
vísað úr landi.
Duke bendir einnig á að meiri líkur
séu á að McCain komist upp með að
styðja áætlanir gegn hvítu fólki en
Obama. Telur hann að það væri auð-
veldara fyrir repúblikana eða íhalds-
sama demókrata að andmæla slíkum
tillögum frá Obama. Hins vegar væri
erfiðara að andmæla McCain, þar
sem repúblikarnir væru bundnir
hollustu við hann og flokkinn.
Richard Barrett leiðtogi hreyf-
ingar þjóðernissinna, Nationalist
Movement, bindur einnig vonir við að
ef Obama verður næsti forseti
Bandaríkjanna, muni hvítir þjóðern-
issinnar láta meira í sér heyra. Í sam-
tali við AP-fréttastofuna sagðist Bar-
rett fullviss um að Obama myndi
sigra í forsetakosningunum í nóv-
ember. Vonast hann þá til þess að
það fjölgi í félögum hvítra þjóðern-
issinna, þar sem fólki verður það mis-
boðið að það geti ekki annað en gripið
til aðgerða og látið í sér heyra.
Það er sérkennilegt að hvítir þjóð-
ernissinnar sjái vonarglætu í Obama,
en þeir hafa lengið beðið eftir ein-
hverju sem geti eflt samtökin. Mun
færri tilheyra slíkum félögum í dag,
heldur en á blómatíma þeirra.
Þekktustu samtök hvítra þjóðern-
issinna eru án efa Ku Klux Klan. Erf-
itt er að henda reiður á hversu marg-
ir félagar samtakanna voru í upphafi
eða hversu margir þeir eru nú. Saga
samtakanna hefur þó verið rann-
sökuð ítarlega og meðlimafjöldi áætl-
aður eins vel og hægt er.
Ku Klux Klan var stofnað árið
1865 og áttu samtökin að upphefja
yfirburði hvíta kynstofnsins. Líftími
samtakanna var þó stuttur, því þau
hrundu þegar Grant, þáverandi
Bandaríkjaforseti, sótti gegn þeim og
þau lögðust af um 1870.
Samtökin voru endurstofnuð 1915
og voru markmiðin svipuð og áður.
Auk þess sem félagar vildu vernda
hvíta kynstofninn, boðuðu þeir hatur
á gyðingum, kaþólikkum og komm-
únistum. Í seinni heimsstyrjöld fjölg-
aði félögum samtakanna til muna og
voru um fjórar milljónir manna þeg-
ar fjöldinn var sem mestur.Vinsældir
Ku Klux Klan féllu þó snarlega á
kreppuárunum við lok seinni heims-
styrjaldar.
Í dag er Ku Klux Klan ekki ein
samtök, heldur fjöldi minni deilda
sem nota þó sama nafnið. Eru deild-
irnar um hundrað og fimmtíu talsins
um öll Bandaríkin. Fjöldi meðlima er
talinn vera á bilinu fimm til átta þús-
und. Áhrifamenn innan samtakanna
hafa reynt að auka vinsældir þeirra
með ýmsum leiðum. Reynt hefur ver-
ið að bæta ímynd samtakanna með
því að hamra á því að hvítir þjóðern-
issinnar hati ekki fólk af öðrum kyn-
stofni, hins vegar elski þeir einfald-
lega hvítt fólk svo mikið.
Gagnrýnendur á samtökin telja hins
vegar að grundvallarhugmyndir
samtakanna séu þær sömu og áður.
Auk Ku Klux Klan eru um fjörutíu
samtök hvítra þjóðernissinna starf-
rækt í Bandaríkjunum og áætlað er
að samanlagður meðlimafjöldi sam-
takanna sé um tvöhundruð þúsund.
Systur dansa um hakakross
Á undanförnum árum hefur fé-
lagafjöldinn aukist og er það m.a.
rakið til hryðjuverkaárásanna í sept-
ember 2001 og aukins fjölda ólög-
legra innflytjenda í Bandaríkjunum.
Á undanförnum árum hefur það
einnig færst í vöxt að hin og þessi fé-
lög hvítra þjóðernissinna vinni sam-
an og styrki þannig stöðu sína.
Einnig hefur verið reynt að höfða
til ungs fólks og barna með áróðri.
Ýmsar leiðir hafa verið farnar í þeim
efnum og hefur reynst áhrifaríkt að
ná til yngri hópa í gegnum popp-
tónlist. Hljómsveitin Prussian Blue
hefur til að mynda átt nokkrum vin-
sældum að fagna undanfarið. Hljóm-
sveitina skipa fjórtán ára tvíbura-
systurnar Lynx og Lamb Gaede.
Systurnar hafa verið aldar upp sem
hvítir þjóðernissinnar og eru ómyrk-
ar í máli þegar þær viðra skoðanir
sínar. Sumir textar þeirra eru venju-
legir popplagatextar en flestir þeirra
eru óvenjulegri og fjalla um yfirburði
hvíta kynstofnsins. Það hneykslaði
marga þegar myndbrot var sýnt af
þeim í bandaríska þættinum Good
Morning America, dansandi í kring-
um hakakross á eldhúsgólfinu. En
þrátt fyrir hneykslismál teygir aðdá-
endahópurinn sig út fyrir hvíta þjóð-
ernissinna. Þykir það vænlegt og
vekur upp von um að þær fái nýliða í
samtökin.
Sú von er þó veik. Eitthvað meira
þarf að gerast til að félagafjöldinn
fari aftur í fyrra horf. Því binda
margir vonir sínar við Obama. Hvítir
þjóðernissinnar hafa samt ekki trú á
að hann verði forseti lengi, en þeir
eru fullvissir um að hann verði tekinn
af lífi.
Ray Larsen, leiðtogi The Knights í
Indiana kom fram í sjónvarpsviðtali í
vor þar sem hann fullyrti að ef
Obama yrði forseti yrði hann ráðinn
af dögum. Sagðist hann vita hver
myndi fremja verknaðinn, en neitaði
þó að hann ætti við sjálfan sig.
Flokkur manna frá bandarísku
leyniþjónustunni hefur fylgt Obama
frá því í maí, en óvenjulegt er að for-
setaframbjóðandi fái slíka þjónustu
svo snemma. Í tilviki Obama er það
þó skiljanlegt, enda hafa stuðnings-
menn hans óttast um að hann yrði
ráðinn af dögum löngu áður en að
hótanir fóru að heyrast.
Obama hefur lítið tjáð sig um þetta
mál og segist litlar áhyggjur hafa af
því að verða tekinn af lífi. Í viðtali við
New York Times sagðist hann hafa
vitað áður en að bauð sig fram að
hann væri að taka vissa áhættu.
Hann beri hins vegar fullt traust til
leyniþjónustunnar. Um stuðning
hvítra þjóðernissinna hefur Obama
hins vegar ekki tjáð sig. Bendir það
til þess að hann hafi litlar áhyggjur af
því að verði hann forseti muni sam-
tök þeirra eflast.
Svartur vonarneisti
© Bettmann/CORBIS
Nýliðun Félagar Ku Klux Klan hafa margir hverjir fylgt í fótspor foreldra
sinna og verið virkir þáttakendur í samtökunum frá blautu barnsbeini.
 Samtök hvítra þjóðernissinna hafa í áratugi átt undir högg að sækja  Leið-
togar slíkra samtaka eru vissir um að þau muni eflast, verði Obama næsti forseti.
Í HNOTSKURN
»Ráðgjafar Obama hafahaft áhyggjur af því að
margir stuðningsmenn hans
muni ekki kjósa Obama af ótta
við að nái hann kjöri verði
hann ráðinn af dögum.
»Hefur honum verið líkt viðRobert F. Kennedy og
Martin Luther King yngri,
sem báðir voru myrtir með
skömmu millibili árið 1968.
»Obama hefur hins vegarhaldið ró sinni og bent á
það að hvorugur þeirra hafi
notið verndar bandarísku
leyniþjónustunnar .
Stuðningsmenn Chamberlain-
hjónanna lögðu nótt við dag að sýna
fram á alla gallana í málatilbún-
aðinum og reyndu að fá málið tekið
upp á ný. Árið 1986 fannst treyja,
sem Lindy hafði alltaf fullyrt að
dóttir hennar hefði verið í þetta ör-
lagaríka kvöld, við bæli villihunda,
nokkuð frá þeim stað þar sem hin
fötin höfðu fundist. Lindy var sleppt
úr fangelsi nokkrum dögum síðar.
Lindy og Michael skildu fyrir all-
löngu. Þau börðust þó áfram hlið við
hlið til að málið yrði fullrannsakað.
Árið 1995 féll lokaúrskurðurinn í
málinu, þegar ástralskur dómstóll
sagði ekki hægt að fullyrða með
vissu um dánarorsök Azariu litlu.
Hins vegar væru allar líkur til þess
að Lindy væri saklaus. Betur gat
dómstóllinn ekki gert.
Fyrir fjórum árum gaf gamall
maður sig fram og kvaðst hafa skotið
dingó, sem reyndist hafa barnslík í
kjaftinum. Maðurinn var í veiðiferð
með þremur félögum sínum. Hann
sagði einn þeirra hafa tekið líkið, far-
ið með það heim og líklega grafið það
í bakgarðinum heima hjá sér.
Maður þessi gaf litlar sem engar
skýringar á þessu, nema hvað ekki
tíðkaðist í hans næsta nágrenni að
stóla á lögregluna. Það að veiðifélagi
hans tæki barnslíkið með sér um
langan veg til borgarinnar, í stað
þess að grafa í óbyggðum, var í raun
óútskýranleg vitleysa. Núna standa
fjölbýlishús þar sem bakgarður
veiðifélagans var áður fyrr, svo ekki
er hægt að leita Azariu þar.
Tveir veiðifélaganna eru látnir og
sá þriðji illa haldinn af elliglöpum.
Lindy Chamberlain kveðst ekki
trúa þessari sögu og sérfræðingar
hafa bent á að villihundur éti bráð af
þessari stærð léttilega, með húð og
hári, á innan við 20 mínútum en taki
ekki áhættuna á því að þvælast með
hana um þar sem hætta er að rekast
á aðra af sama, gráðuga kyni.
Þótt hræðilegt sé til þess að hugsa
að maðurinn sé að ljúga sögunni þá
er þó enn hræðilegra að hugsa til
þess að fjórir fullorðnir menn gætu
fylgst með málinu öllu, allt þar til
móðir Azariu var dæmd í lífstíð-
arfangelsi, og aldrei sagt eitt orð.
Ruddalegir minjagripir
Líklega er farið að fyrnast yfir
málið í hugum Ástrala. Þeir skömm-
uðust sín margir fyrir dómhörkuna
gagnvart Lindy og ótrúlega smekk-
lausar athugasemdirnar, sem féllu í
sífellu um móðurina sem missti dótt-
ur sína. Líklega settu þeir met í
ruddaskap með áprentuðum bolum
sem sýndu villihund stinga úr tönn-
unum eftir góða máltíð. „Gómsæt
kríli, en vesen að flysja þau,“ sagði
villihundurinn og hélt á rifnum smá-
barnasamfestingi. Annar bolur
sýndi Lindy Chamberlain gægjast
kampakáta út úr villihundabúningi
fyrir framan tjald og á þeim þriðja
var nafnið Azaria stórum stöfum.
Opin, tennt og blóðug skæri mynd-
uðu fyrsta stafinn í nafni litla, tíu
vikna stúlkubarnsins.
Smekkleysan skaut upp kollinum
á ný þegar mál Madeleine McCann
komst í hámæli. Þá var hægt að
kaupa boli í Ástralíu með áletruninni
„Nú er dingóinn saklaus“ og þótti
sumum fyndið. rsv@mbl.is