Morgunblaðið - 21.08.2008, Blaðsíða 22

22 FIMMTUDAGUR 21. ÁGÚST 2008 MORGUNBLAÐIÐ
UMRÆÐAN
Það er okkur eðl-
islægt að finna að öðr-
um. Þessi tilhneiging
okkar er komin til
vegna þess að mað-
urinn er hópdýr sem er
ávallt á varðbergi
gagnvart svikara úr
eigin röðum. Þessum
eiginleika fylgir hins vegar sá meg-
ingalli að við förum á mis við mik-
ilvægar upplýsingar. Það er litið til
innri manns viðkomandi þegar dóm-
ur er kveðinn yfir gjörðum hans en
því minni athygli fá þær kring-
umstæður sem urðu þess valdandi
að maðurinn hagaði sér á ákveðinn
hátt. Að vissu leyti má rekja þennan
ávana til takmarkaðra upplýsinga
um kringumstæðurnar. Við vitum
ekki ástæður þess að maður hleypur
yfir götu í mikilli um-
ferð og leiðum þess
vegna að því líkum að
það sé vegna þess að
maðurinn sé ekki með
öllum mjalla. Við
myndum fá réttari
mynd af atburðinum ef
við vissum hvaða kring-
umstæður lægju að
baki þessari ákvörðun
mannsins.
Það er eitt að mynda
sér skoðun út frá tak-
mörkuðum upplýsingum en annað
að veita öðrum takmarkaðar upplýs-
ingar þrátt fyrir að búa yfir frekari
vitneskju. Þetta virðist oft vera hátt-
ur stjórnarandstæðinga hverju
sinni, hvort sem þeir eru í borgar-,
bæjar- eða landspólitík. Stjórnin er
talin vera samkurl vanvita og eig-
inhagsmunapotara nema hvort
tveggja sé og það skýri þær ákvarð-
anir sem hún tekur. Ég tel að tvennt
búi þar að baki.
Fyrir það fyrsta er auðvelt að ná
fólki til fylgis við sig ef vegið er að
heillindum andstæðingsins vegna
þess hversu mikið við erum á varð-
bergi gagnvart ásetningi annarra.
Það er auðvelt að laða fólk til fylgis
við málstaðinn í krafti fullyrðinga og
upphrópana, það hefur ítrekað sann-
ast. Slíkur málflutningur er þó
tvíeggjað sverð þar sem aðrir óá-
kveðnir kjósendur verða fljótt
ónæmir gagnvart þess konar orð-
ræðu og leiða hana hjá sér. Einnig
verður umræðan þá oft að skot-
grafahernaði þar sem stjórn og
stjórnarandstaða saka hvor aðra um
græsku án þess að kjósandi viti
minnst um það í hverju ágreining-
urinn felist.
Í annan stað er auðvelt að mata
kjósendur á fullyrðingum þegar
menn eru sjálfir á því að stefna og
ákvarðanir andstæðingsins séu
rangar án þess að veita öðrum frek-
ari útskýringar á þessum sjón-
armiðum. Stjórnarandstæðingar
eiga ekki að leyna því sem þeir vita
um tiltekin mál. Þeir eiga að skýra
hvað felist í ákvörðunum og störfum
stjórnar en neita sér um að vísa í
innri eiginleika stjórnarliða. Stjórn-
málamenn eiga að fórna höndum og
agnúast yfir heimsku andstæðings-
ins heima hjá sér en veita kjós-
endum þá virðingu að upplýsa þá um
stöðu mála hverju sinni.
Ég vil biðja stjórnarandstæðinga
að temja sér vandaðri pólitíska orð-
ræðu. Fyrsta skrefið í átt að vand-
aðri pólitískri orðræðu er að neita
sér sem mest um alhæfingar. Setn-
ingar eins og „meirihlutinn hefur
ekkert gert í skipulagsmálum“ eru
slæmar vegna þess að þær fela í sér
litlar upplýsingar og geta verið
rangar. Ef eitthvað hefur gerst í
skipulagsmálum, jafnvel þótt lítið sé,
hefur eitthvað gerst. Betra væri að
segja frá því hvað hafi gerst, af
hverju það er lítið eða hvers vegna
sú stefna sem verið er að fylgja varð-
andi skipulagsmál sé röng og hvaða
leiðir eru vænlegri.
Hugsunin er ekki sú að auðvelda
valdhöfum störf sín heldur að auð-
velda okkur sem léðum þeim völdin
að fylgjast af einhverju viti með um-
ræðunni. Þessi biðlun ætti einnig að
ná til valdhafa, en þar sem aðhald og
kraftur stjórnarandstöðu eru fólgin í
því að tjá kjósendum takmarkanir,
villur og rangindi núverandi stjórn-
ar ber henni öðrum fremur að haga
málflutningi sínum þannig að kjós-
endur skilji hvernig mál standa.
Það er auðvelt að fara geyst fram
með fullyrðingar og upphrópanir, en
það veitir takmarkaðar upplýsingar.
Aðhaldið felst í greinargóðum upp-
lýsingum, ekki upphrópunum.
Biðlun til stjórnarandstæðinga
Bjarki Þór Bald-
vinsson veltir vöng-
um yfir pólitískri
orðræðu.
»Ég vil biðja stjórn-
arandstæðinga að
temja sér vandaðri póli-
tíska orðræðu.
Höfundur er nemi.
JÆJA borgarbúar.
Mér finnst líklegt að
fleirum líði eins og mér
núna gagnvart nýjustu
tíðindum úr Ráðhúsi
Reykjavíkur.
Þegar skipt var um
meirihluta fyrir hálfu
ári ríkti ofboðsleg reiði
yfir hvað Sjálfstæð-
isflokkurinn gat lagst
lágt til að ná til baka þeim völdum
sem hann hafði misst vegna eigin
ósamstöðu og klúðurs. Krafa okkar
sem mótmæltum kom skýrt fram í
fjölmiðlum: Við vildum að hætt yrði
við myndun nýs óstarfhæfs meiri-
hluta.
Ég stóð á pöllunum og horfði niður
í fundarsalinn og ég trúði því í alvöru
að einhver áttmenningana sem ætl-
uðu að standa að myndun nýs meiri-
hluta hlyti að sjá að sér. „Hættið við!“
var það sem við endurtókum í sífellu.
En allt kom fyrir ekki og við vitum öll
hvert framhaldið varð. Nú hefur verið
skipt um forystu í borgarstjórn-
arflokki Sjálfstæðisflokksins sem
mér eins og öðrum finnst jákvætt
skref. Engu að síður fer það aldrei af
ferilskrá sexmenninganna sem stóðu
fyrir aftan Vilhjálm Þ. Vilhjálmsson á
Kjarvalsstöðum í janúar – að þau
gátu sagt nei. Þau gátu sleppt því að
taka þátt í ruglinu en fannst ann-
aðhvort ekkert athugavert við það
eða létu rúlla yfir sig.
24. janúar 2008
Þegar Sjálfstæðisflokkurinn hafði
áttað sig á því sama og aðrir var
ákveðið að skipta enn einu sinni um
meirihluta í krafti þess að þannig yrði
skaðinn lágmarkaður. Í dag, fimmtu-
dag, tekur því fjórði
meirihlutinn á kjör-
tímabilinu til starfa.
Margt er líkt með þess-
ari meirihlutamyndun
og þeirri síðustu. Aftur
semur flokkurinn við
einstakling sem ekki
hefur sinn næsta vara-
mann á bak við sig í
samstarfinu og þrír af
hverjum fjórum borg-
arbúum eru á móti
þessum meirihluta. Af
einhverjum ástæðum
verður starfað undir kjörorðinu
„Höldum áfram“, sem mér finnst ekki
lofa góðu miðað við söguna. „Tökum
okkur á“ hefði verið nær lagi.
Fulltrúar Sjálfstæðisflokksins hafa
sýnt að þeim er alveg sama um bar-
áttumál sín og snúa seglunum eftir
vindi hverju sinni til að reyna að
halda völdum. Í janúar var engin mál-
efnaleg ástæða til að skapa frekari
óreiðu í stjórn borgarinnar en sjálf-
stæðismenn höfðu þegar gert þremur
mánuðum fyrr. Þá gerði ósamstaða
þeirra að verkum að ekki var hægt að
taka ákvarðanir við stjórnina, nema
þá um að gefa frá sér eignir borg-
arbúa og það án þess að bera það
undir samstarfsaðilann.
Af þessum ástæðum voru kjós-
endur reiðir og mættu á palla Ráð-
hússins til að láta þá reiði í ljós og
fara fram á að hætt yrði við nýja
meirihlutann. Aðalatriðið þennan dag
var það sem gerðist niðri í fund-
arsalnum en ekki uppi á pöllunum og
miðað við tilefnið finnst mér eðlilegt
að borgaraleg óhlýðni hafi orðið til
þess að fundi borgarstjórnar var
frestað í smástund. Þessu er Stak-
steinahöfundur Morgunblaðsins ekki
sammála og ræðir endurtekið um
kjánaleg mótmæli ungliða sem hafi
orðið sér til skammar. Og þáverandi
ritstjóri 24 stunda, sem nú er orðinn
ritstjóri Morgunblaðsins, lagði í fullri
alvöru til hinn 25. janúar að mótmæl-
endur myndu frekar blogga til að láta
skoðanir sínar í ljós. Hann slæst með
þessu í hóp þeirra sjálfstæðismanna
sem reyna að beina athyglinni frá
skömminni sem flokkurinn kallaði yf-
ir sig hinn 24. janúar 2008.
21. ágúst 2008
Reiði er ekki sú tilfinning sem
stendur upp úr að þessu sinni eins og
í janúar. Áframhaldandi rugl í Ráð-
húsinu fær mann eiginlega orðið frek-
ar til að fá aulahroll og hrista haus-
inn. Jafnvel langa til að hætta að pæla
í þessu. En ef manni þykir vænt um
Reykjavík og fólkið sem býr þar er
ekki rétt að gefast upp.
Ég vona einlæglega að nýr meiri-
hluti Sjálfstæðisflokks og Framsókn-
arflokks muni klára þetta kjörtímabil
svo ekki verði meiri óreiða í ákvarð-
anatöku og rekstri borgarinnar. En
ég hvet borgarbúa líka til að gera
samning við sjálfa sig og borgina sína
um að gleyma engu um það sem hef-
ur gengið á þetta kjörtímabilið.
Gleyma engu og sýna það með at-
kvæðinu sínu í maí 2010.
Þangað til – sjáumst Vonarstræt-
ismegin við Ráðhúsið í dag, fimmtu-
dag, um klukkan hálftíu! Hvort sem
við erum flokksbundin eða óflokks-
bundin eigum við borgarbúar að láta
óánægju okkar í ljós á skýran hátt.
Sjáumst við Ráðhúsið og
gleymum engu
Anna Pála Sverr-
isdóttir skrifar um
borgarstjórnarmál
» ... finnst mér eðlilegt
að borgaraleg
óhlýðni hafi orðið til þess
að fundi borgarstjórnar
var frestað í smástund.
Anna Pála Sverrisdóttir
Höfundur er formaður Ungra jafn-
aðarmanna.
LENGI hugði ég mannréttindi bezt á
Íslandi. Veit nú, að lítt verður það að
haldi þeim sem einn stendur gegn of-
urvaldi kerfisins. Hér segir af dæmi
þess.
Umhverfisráðuneyti í mótun. Um-
hverfisstofnun. Þar var Árni Braga-
son um skeið, og réð m.a. yfir þjóð-
garðinum í Skaftafelli. Í þjóðgarði
má ekki ganga nema á merktum stíg-
um. Þeir skulu þá vera til! Það er eitt
stærsta mál þjóðgarðsins, ef fólki er
ætlað að njóta þeirrar dýrðar sem
hann hefur að bjóða. Eftir 30 ár frá
stofnun þjóðgarðs í Skaftafelli vant-
aði enn þann göngustíg sem þar var
nauðsynlegastur, en einmitt á sömu
leið fundust enn leifar af gömlum og
góðum stíg og kallaðist Miðgata. Var
Náttúruverndarráði skrifað um mál-
ið og lagt til að Miðgata yrði end-
urnýjuð bæði sem fornminjar og góð-
ur göngustígur að Morsárdal.
Bið verður á svari, en 21.8. ’97
skrifar Aðalheiður Jóhannsdóttir frá
Náttúruvernd, sem komin er í stað
NVR, biður afsökunar á töfinni og
þakkar mikillega „auðsýndan hlýhug
og áhuga á málefnum þjóðgarðsins í
Skaftafelli og óskar eftir samstarfi …
um lagningu Miðgötu … Stefnt er að
vettvangsferð um miðjan sept. og er
Náttúruvernd heiður að því að bjóða
yður með í þá för ef þér hafið tök á.“
Þvert ofan í þetta segir Árni
Bragason um forvera sína: „Alltaf
hefur niðurstaðan orðið sú sama, –
það er ekki ráðlegt að fara þessa leið
inn í Morsárdal …“ Þannig snýst
Árni Bragason gegn lagningu stígs-
ins og bregzt þannig algerlega fyrri
ákvörðunum.
GUÐJÓN JÓNSSON
fv. kennari.
Meira: mbl.is/greinar
Mannréttindi í Kína, Simbabve – og á Íslandi
Eftir Guðjón Jónsson
BRÉF TIL BLAÐSINS
Heilsa og lífstíll
Glæsilegt sérblað um heilsu og lífstíl
fylgir Morgunblaðinu
föstudaginn 29. ágúst.
Allar nánari uppl. veitir Katrín Theódórsdóttir
í síma 569 1105 eða kata@mbl.is.
Auglýsendur!
Pantið fyrir klukkan 16, mánudaginn 25. ágúst.
Ásamt fullt af spennandi efni.
Meðal efnis er:
• Hreyfing og líkamsrækt.
• Heildrænar heilsumeðferðir af ýmsu
tagi.
• Andleg iðkun.
• Slökun og leiðir til þess að slaka á.
• Ofnæmi og aðgerðir gegn því.
• Heilsusamlegar uppskriftir.
• Megrun - hver er skynsamlegasta
leiðin.
• Grænmetisfæði og annað fæði.
• Mataræði barna - hvernig má bæta
það.
• Skaðsemi reykinga.
• Góður svefn.
• Fætur og skór.