Morgunblaðið - 24.08.2008, Blaðsíða 33

MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 24. ÁGÚST 2008 33
Hugmyndin um hjónaband er ekkiaðlaðandi fyrir alla. Þó svo að íöllum rómantískum gam-anmyndum tali kvenhetjan um
hvernig brúðkaup hana dreymdi á unga aldri,
er veruleikinn sá að það hoppa ekki allir hæð
sína í loft upp yfir tilhugsuninni um rjóma-
tertubrúðarkjól. Fyrir alla þá sem tilheyra
síðari hópnum getur verið ágætt að hugsa út í
hvernig komast megi hjá hjónabandi.
Til að áætlun komist í framkvæmd þarf að
byggja á traustum grunni. Því skal viðkom-
andi vera staðfastur og lofa sjálfum sér því að
enginn muni nokkurn tímann fá sig til að
skipta um skoðun. Skiptir þá engu máli um
hvern ræðir, hvort sem að vinir og fjölskylda
reyni að þvinga viðkomandi til hjónabands
eða félagslegur hópþrýstingur. Sá sem stefn-
ir á hjónabandslaust líf og óskar sér þess heit-
ast að pipra, verður að vera sjálfum sér sam-
kvæmur og trúr.
Elskhugi þrýstir á hjónaband
Forðast skal til þess ýtrasta að láta undir
þrýstingi þegar nefnt er að allir hinir gifti
sig. Staðfastur einstaklingur er stoltur af
sjálfsaga sínum og lætur gylliboð annarra
sem vind um eyru þjóta.
Ef þær aðstæður koma upp að elskhugi
þrýsti á hjónaband skal fyrirbyggja misskiln-
inginn sem fyrst. Það mun aðeins verða erf-
iðara að snúa sér út úr trúlofun eða hjóna-
bandi þegar á tímann líður. Auðveldara er þó
að forðast ástarsambönd út í eitt. Það gefur
auga leið að þeir sem forðast slík sambönd
þurfa litlar áhyggjur að hafa af ótímabærum
eða óæskilegum hjónaböndum. Ef einmana-
leiki sækir á og tóm myndast í félagslífi, þeg-
ar vinir og kunningjar einbeita sér að mök-
um, er tilvalið að endurnýja vinina. Hægt er
að fylla upp í tómið með því að einbeita sér að
vinskap og reyna helst að safna vinum. Það
fyllir ekki aðeins tómið, heldur getur það
einnig losað viðkomandi undan félagslegum
hjónabandsþrýstingi frá fyrrverandi vinum.
Ef einhvern tímann virðist of erfitt að
standa fast á sínu er gott að hafa hugfast að
meiri líkur en minni eru á því, að ýtinn og
frekur elskhugi verði enn ýtnari og frekari
eiginmaður eða eiginkona.
gudnyh@mbl.is
Morgunblaðið/Golli
Ekki allra Til eru góð ráð fyrir þá sem vilja
komast hjá hjónabandi.
Listin að komast hjá hjónabandi
Á
landinu er nú staddur leikhóp-
urinn Maddid Theatre Company
sem samanstendur af ungu og
upprennandi listafólki frá Íslandi,
Noregi, Spáni, Bretlandi og Bras-
ilíu. Eru þau stödd á landinu til þess að flytja
leiksýningu sína, einleikinn Maddid, fyrir
landsmenn. Leikhópinn stofnaði leikkonan
Vala Ómarsdóttir ásamt Norðmanninum Mari
Rettedal. Maddid var frumsýnd vorið 2007 í
London, en þau hafa einnig sett sýninguna upp
á listahátíð á Spáni.
Vala útskrifaðist frá Menntaskólanum í
Hamrahlíð og fór þá til New York í þriggja ára
nám í sviðsframkomu, dansi og leiklist. Þar var
hún nemi í tveimur mismunandi vinnustofum
og lauk náminu með gráðu sem samsvarar BA
gráðu að þremur árum liðnum. Þá fluttist hún
búferlum til London og lauk MA prófi í leiklist
frá Central School of Speech and Drama. Í
mastersnáminu var auk leiklistar lögð áhersla
á að setja saman eigin leikverk.
Hófst með einni hugmynd
Að loknu námi fékk Vala hlutverk sem leik-
ari í tveimur breskum leikhópum, Footprint
Project og Bottlefed Ensemble sem hún starf-
ar með í dag, auk Maddid Theatre Company.
Upphaf Maddid Theatre Company má rekja
til þess þegar Vala og Mari skrifuðu mast-
ersritgerðir sínar við Central School of Speech
and Drama. Í ritgerðum sínum fjölluðu þær
um ma. leiklist, sviðslist og hvernig leikhús
þær vildu skapa.
Upp úr því spruttu fjölmargar kaffi-
húsaferðir þar sem þær ræddu málin til hins
ýtrasta og hugmynd að Maddid fæddist. „Til
að byrja með vorum við meira að rannsaka og
velta hlutum fyrir okkur. Maddid byrjaði bara
sem hugmynd. Aðferð okkar við að búa til sýn-
ingu var ekki sú að skrifa handrit og vinna eft-
ir því, heldur að byrja á að skapa karakter.
Frá karakternum koma síðan hugmyndir um
handrit og Isla Gray, leikritahöfundur, hóf að
vinna með okkur,“ segir Vala. Hún lýsir sköp-
unarferlinu sem heljarinnar púsluspili. Vinnan
snerist ekki um að byrja á byrjunarreit og
komast á enda, heldur spilaði margt saman.
„En markmið okkar í upphafi var þó ekki að
búa til hefðbundna leiksýningu, heldur frekar
upplifun. Maddid er líka ferli til að fóta okkur
áfram og skilgreina okkar listrænu sýn á leik-
hús.“
Eins og handritið breytist karakterinn Mad-
did stöðugt. Hún hefur sínar eigin skoðanir á
sjálfri sér og öllu í kringum sig. „Maddid hefur
mest þróast á æfingum. Maður getur ímyndað
sér hvernig það er að þurfa að fara með sömu
rulluna aftur og aftur. Það er þreytandi og
pirrandi til lengdar og það finnst Maddid líka.
Það er því oft mikið strögl á æfingum,“ segir
Vala en nefnir þó að það sé mun meira en innra
strögl sem hafi áhrif á hana og verkið í heild.
„Hún bregst líka við umhverfi sínu og þannig
hafa til að mynda þeir sem skapa útlit sýning-
arinnar líka áhrif á hana og um leið handritið.“
„Okkur finnst líka gaman að verkið klárast
aldrei. Það er alltaf lifandi og í stöðugri þróun.
Maddid er hvorki fullgerð sem karakter né
leikverk núna. Þar sem hún breytist stöðugt
og bregst við áreiti verður handritið aldrei full-
komið. En það verður að halda sýningunni á
lífi. Við gætum ekki hætt að sýna hana núna og
tekið aftur upp þráðinn eftir tvö ár. Þá hefur
hún staðnað á meðan við höfum þroskast.“
Þó svo að hópurinn ætli að halda áfram með
verkið Maddid er nýtt verk einnig í burð-
arliðnum.
„Í haust ætlum við að hefjast handa við að
semja nýtt verk. Með Maddid lærum við að
vinna saman og skoðum hvernig við þróum
leikrit. Nú höfum við eins konar grunn til að
byggja á, enda höfum við lært mikið af því að
setja upp Maddid og einnig lært af mistökum
okkar. Nú höfum við unnið ákveðna heimilda-
vinnu og vitum betur hvernig við störfum. Við
höfum skoðað hvernig sýning þróast um kar-
akter, reynt að komast að því hvernig við vilj-
um semja og finna okkur sjálf í sköpunarferl-
inu.“
Aðspurð segir Vala að það sé svolítið flókið
að útskýra verkið og það sé í raun byggt upp á
tvenns konar hátt.
Gerir grín að sjálfri sér
„Maddid er í raun byggð upp á tvenns konar
hátt. Hún er sköpuð út frá manneskjunni
sjálfri og er það svo í höndum hvers og eins
hvernig hann samsamar sig henni eða skynjar
hana. Hins vegar hefur umhverfið líka mikil
áhrif á Maddid. Verkið hefur verið sett upp í
leikhúsi, á útihátíð og núna í „svörtum kassa“
eins og það kallast. Hún breytist eftir því og
tekur mið af umhverfi sínu,“ segir Vala.
„Í upphafi var Maddid svolítið barnaleg og
jafnvel einföld. Núna hefur hún þó þroskast og
gerir jafnvel grín að sjálfri sér, alveg eins og
við gerum. Maður kannast við það þegar mað-
ur segir eitthvað að mánuði seinna finnst
manni það kannski asnalegt. Og þannig hugsar
Maddid líka.“
Að sögn Völu er sýningin fyrir alla en ekki
aðeins þá sem eru mikið inni í leiklistarheim-
inum. Hún segir að þó svo sýningin sé á vissan
hátt leiklistartilraun, þá vilji þau líka að hún sé
fyndin og góð skemmtun.
„Með leiksýningunni viljum við ekki mata
fólk með skoðunum eða yfirlýsingum og við
viljum heldur ekki dæma neinn. Hún á að vera
fyndin, skemmtileg og síðast en ekki síst opin.
Áhorfendur geta túlkað karakterinn og sýn-
inguna í heild sinni eins og þeir vilja. Sumir sjá
sjálfa sig í Maddid og finnst þeir skilja hana.
Aðrir sjá ekkert af sér í henni en finnst hún
engu að síður áhugaverð eða taka eftir
skemmtilegum og öðruvísi þáttum í verkinu.“
Vala er bjartsýn á framtíðina og áframhald-
andi störf með hópnum. „Okkur finnst gaman
og áhugavert að vinna saman, því við höfum öll
ólíkan bakgrunn og mismunandi menntun að
baki.“
Einleikurinn var fluttur á hátíðinni ArtFart
sl. viku. Nú heldur hópurinn með sýninguna til
Vestmannaeyja og eftir það sýna þau tvisvar
sinnum í Hafnarfjarðarleikhúsinu, í byrjun
september. Eftir Íslandsförina er ferðinni svo
heitið til Noregs.
gudnyh@mbl.is
Heljarinnar púsluspil
Morgunblaðið/G.Rúnar
Farandsýning Maddid hefur verið sett upp á Spáni, Íslandi og í London. Fyrirhuguð er ferð til Noregs.
Maddid var barnaleg og einföld, en
hún hefur þroskast með árunum og
getur nú gert grín að sjálfri sér.
Vala Ómarsdóttir, leikkona, sagði
Guðnýju Hrafnkelsdóttur hvernig
karakterinn varð til.
» Við gætum ekki hætt að
sýna hana núna og tekið aft-
ur upp þráðinn eftir tvö ár. Þá
hefur hún staðnað á meðan við
höfum þroskast.