Morgunblaðið - 05.09.2008, Qupperneq 8

8 FÖSTUDAGUR 5. SEPTEMBER 2008 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
FRÉTTASKÝRING
Eftir Andra Karl
andri@mbl.is
EF FJÁRHÆÐIR bóta til þeirra
vistmanna sem urðu fyrir ofbeldi af
ýmsum toga á meðferðarheimilum
eru bornar saman við þær sem
dæmdar eru börnum og ungmennum
sem hafa þurft að sæta langvarandi
kynferðislegu ofbeldi má sjá að þær
fyrrnefndu eru nokkru hærri. Miðað
er við að greiða út 69.500 kr. fyrir
hvert miskastig, sbr. 4. gr. skaða-
bótalaga, og er það að undirlagi álits
Torfa Magnússonar, sérfræðings í
taugalækningum, og Tómasar Zoëga,
sérfræðings í geðlækningum.
Við gerð frumvarpsins, sem ekki er
lokið, var leitað til Torfa og Tómasar
og þeir beðnir að leggja mat á líkleg-
ar geðrænar afleiðingar með tilliti til
þess sem fram kemur í skýrslum fyr-
ir Breiðavíkurnefndinni svonefndu.
Lögðu þeir m.a. til stigakerfið sem
greint var frá í Morgunblaðinu í gær.
Sveitarfélögin gripu til aðgerða
Í greinargerð með drögunum er
m.a. vikið að greiðslu sanngirnisbóta í
Noregi en þar er löng hefð fyrir slík-
um greiðslum. Sérstaklega er gerð
grein fyrir kortlagningu á vanrækslu
við eftirlit og illa meðferð á barna-
verndarstofnunum í Noregi á ár-
unum 1945-1982.
Sérstök nefnd á vegum Stórþings-
ins gerði tillögu um að hámarks-
bætur yrðu 300 þúsund norskar kr.,
sem gera um 4,5 milljónir íslenskra
kr. Tillagan var samþykkt á þinginu
um mitt ár 2005.
Eftir að skýrslan hafði verið gefin
út ákváðu nokkur sveitarfélög, þar
sem upplýst var um illa meðferð og
ofbeldi á heimilum, að greiða hærri
bætur. Þannig ákvað Björgvin að
greiða allt að 11 milljónir íslenskra
kr. og tillögur um sömu upphæð
komu fram í Þrándheimi.
Þessar bætur komu aukalega til
vistmanna, óháð því hversu mikið
þeir fengu í gegnum bótakerfi Stór-
þingsins.
Litið til dómaframkvæmdar
Líkt og vikið var að í upphafi eru
sanngirnisbæturnar samkvæmt
drögunum hærri en tíðkast í kynferð-
isbrotamálum hér á landi. Dæmi úr
dómaframkvæmd staðfesta þá full-
yrðingu, en raunar má einnig líta til
þess að bætur hafa verið að hækka í
kynferðisbrotamálum.
Í ágúst sl. dæmdi Héraðsdómur
Reykjavíkur karlmann til að greiða
fósturdóttur sinni á táningsaldri 2,5
milljónir króna vegna kynferðisbrota.
Í þeim dæmum, sem tiltekin eru í
drögunum og eru úr dómasafni
Hæstaréttar, er t.a.m. karlmaður
dæmdur til að greiða dóttur sinni
tvær milljónir kr. vegna kynferð-
islegrar misnotkunar um tveggja ára
skeið. Tveir Litháar voru dæmdir til
að greiða konu 1,2 milljónir kr. fyrir
nauðgun og ungur piltur dæmdur til
að greiða stúlku á svipuðu reki 1,5
milljónir kr. fyrir nauðgun.
Að sama skapi var fjölmiðlafyr-
irtæki á síðasta ári dæmt til að greiða
sálfræðingi eina milljón króna í
miskabætur vegna ítrekaðra aðdrótt-
ana um misgjörðir hans í starfi. Og
Bubbi Morthens fékk dæmdar 700
þúsund krónur þegar fyrirsögn með
villandi texta birtist á forsíðu viku-
rits.
Í drögunum er vakin sérstök at-
hygli á því að sá sem krefst sanngirn-
isbóta þurfi einungis að leiða líkur að
því að hann hafi hlotið varanlegt tjón
og að það hafi verið vegna þeirra at-
riða sem tíunduð eru í töflunni hér við
hlið. Nauðsynlegt er að létta hefð-
bundnum sönnunarkröfum af þeim
sem krefjast bóta bæði af tilfinninga-
legum ástæðum en einnig vegna þess
hversu langur tími er liðinn. „Ekki
eru gerðar ríkar kröfur til sönnunar
um alvarleika afleiðinga, enda hlýtur
það að vera háð miklum vafa eftir svo
langan tíma,“ segir í drögunum.
Bæturnar hærri í Noregi
Morgunblaðið/Ómar
Skýrslan kynnt Nefndin rannsakar nú fleiri heimili, f.v.: dr. Ragnheiður Bjarnadóttir dósent, Róbert R. Spanó pró-
fessor, dr. Jón Friðrik Sigurðsson dósent og Þuríður B. Sigurjónsdóttir, lögfræðingur og ritari nefndarinnar
 Vistmenn meðferðarheimila í Noregi sem sættu illri meðferð fengu að hámarki 4,5 milljónir króna
 Hæstu miskabætur sem greiddar hafa verið í kynferðisbrotamáli hér á landi eru 2,5 milljónir króna
Í HNOTSKURN
»Beitt er sömu aðferðum ogí 4. gr. skaðabótalaga en
þó er ekki um varanlegan
skaða að ræða, heldur sann-
girnisbætur.
»Skaðabætur eru tekju-skattsskyldar.
»Dómnefndin yrði skipuðlögfræðingi, geðlækni og
sálfræðingi.
»Úrskurður um sanngirn-isbætur verður skriflegur.
+,

 
 

 


    ! 
!" 
 ! 
#
  $
, %
 
 

 
  
&#
"!#
!"#
 !#  ", 
'# !
 
!(
# 
 
  
&#
#
!"#
 !# $
#, 
%
'# !
 !
!
) !
 
  
&#
 #
!"#
 !#  $, 


'# !
 !
!
) !
 
  
* !
 

 
&#
# !#
!"#
 !#
$
%, 

'# !
 ! 
) !
!
# 
* !
 

 
&#
# !#
!"#
 !#

best
„Það er auðvitað
að fá alltaf Vildarpunkta þegar maður
notar kortið sitt, bæði heima og erlendis.“
www.americanexpress.iser útgefandi American Express® á Íslandi
Kortið sem kemur þér út
H
V
ÍT
A
H
Ú
S
IÐ
/
S
ÍA
–
0
8
–
1
5
4
1
Tvöfaldi
r
Vildarpu
nktar
í septem
ber
Gildir af
allri velt
u