Skinfaxi - 01.12.1916, Blaðsíða 9

SKINFAXÍ
bjartari og hlýrri og opnar honum fagurt
og yndislegt víðsýni. I stuttu máli, góðar
bækur eru til ómetanlegs gagns og ánægju.
Það er fjarri mér að draga úr, að tím-
inn sé notaður til að vinna. En eg held
því fram, að nauðsynlegt sé að unna sér
hvíldar við og við, en þær hvíldarstundir
má nota til gagns á margan hátt, m. a.
með því að lesa nytsamar bækur.
Það er einkar ánægjulegt að eiga dálítið
af góðuni hókum, vel bundnar og vej
geymdar. En til að fullnægja lestrarþörf-
inni eru hókasöfn og lestrarfélög ómiss-
andi. Haganlegast er að stofna lestrarfélög,
sem hvert fyrir sig ná yfir litla sveit eða
kauptún; bókunum er svo vandlega haldið
saman ár frá ári og þannig myndað bóka-
safn, sem smámsaman stækkar, en ann-
ars mun það vera algengt að lestrarfélög
selja bækur sínar jafnharðan og búið er
að lesa þær, þ. e. a. s. það sem eftir er
af þeim á vorin þegar þær eru búnar að
ganga á milli félagsmanna. Bókafélög og
einstakir bókaeigendur ættu að hafa það
hugfast, að fara vel með bækur sínar.
Það sem menn ættu sérstaklega að sækj-
ast eftir að lesa má nefna m. a.
1. Sagnarit, svo sem íslendingasögur,
ásamt öðrum ísieuskum ritum frá þeim
tímum er þær gerðust og þar til er þær
voru færðar i letur, rit Jóns sagnfræðings
og yfirleitt kenslubækur og lesbækur í
sögu landsins og sem mest af ritum er að
henni lúta; einnig æfisögur merkra manna(
íslenskra og útlendra* mannkynssöguna o.
m. fl. í þessum bókum er ótæmandi brunn-
ur sannrar nautnar og fróðleiks. Ætli
barnafræðendum að vera ljúft að fræða
börnin nákvæmlega um efni þessara rita
og halda við og efla þekkingu þjóðarinn-
ar á gömlu sögunum, sem nú eru miklu
minna lesnar en vera skyldi.
2. Ljóðabækur. Hvernig sem liggur á
manni og hvernig sem maður er á sig
kominn, er alt af söm og jöfn lifandi
nautn að lesa góðar ljöðabækur. Allir
bestu strengir mannssálarinnar hljóma þar
til okkar háværum syngjandi tónum, lyft-
andi, vekjandi, vermandi, hvort sem kvæð-
in eru um sorg eða gleði, sigur eða ósig-
ur. Myndirnar og orðin sem þau geyma,
taka sér bústað i hjartanu og hljóma af
tungunni við strit og stríð, i sorg og gleði,
í einveru og fjölmenni. í þeim eigum við
sifelt sumar og sól, afl og fjör. í stuttu
máli, góðar ljóðabækur eru ómetanlegir
fjársjóðir einstaklingsins og þjóðfélagsins.
Eg ætla ekki að nefna neinar sérstakar
ljóðabækur. Af þeim eigum við svo mörg
gullvæg bindi, að af þeim getur mikill fjár-
sjóður verið á hverju heimili á Islandi.
3. Skáldsögur. Á meðal skáldsagna
eigum við mikil og ágæt verk á máli voru.
Af þýðingum má benda á t. d. Sögur her-
læknisins, sögur Henrik Zienkiewicz, nokkr-
ar norskar og þýskar o. fl. Af íslenskum
skáldsögum er nú orðið allmíkið safn og
og þar í margar ágætar bækur. Guðm.
Magnússon hefir nú gert allmargar sög-
ur með nákvæmum lýsingum á íslensku
þjóðlífi og mannlífi á ýmsum sviðum og
margar ánægjustundir eiga flest heimili
sögum hans að þakka, þótt sjálfsagt geti
þeir fundið galla á sumum þeirra er
leggja sig í framkróka til þess. Einar
Hjörleifsson er nú al-viðurkendur sem lista-
skáld enda eru flestar sögur hans mjög
skemtilegar aflestrar. Þá hefir Torfhildur
Þorsteinsdóttir Hólm auðgað bókmentir
okkar með dágóðum sögum. Meðal góðra
skáldsúgna má og telja Pilt og stúlku,
sögur Guðm. Friðjónssonar sumar. Áheim-
leið eftir Guðrúnu Lárusdóttur er lagleg saga
og enn margar fleiri. Leikrit eru náskyld
skáldsögum og eigum við nokkur leikrit
sem mikið lof hafa hlotið.
4. Leiðbeiningabækur. Það eru þær
bækur aðallega sem menn græða peninga
við að lesa. Auðvitað þarf maður þá að
fara eftir fyrirsögnum þeirra. Annars
eigum við langt um of lítið af þeim ritum#
Lr-