Skinfaxi - 01.02.1924, Blaðsíða 2

10
SKINFAXl
því að kaupa bók lians og styðja með
því ekkju Guðmundar, sem átt hefir við
þröngan kost að húa síðuslu árin.
G. B.
Grænlandsferð
Sig. Sigurðssonar búnaðarmálastjóra.
Sig. Sigurðsson búnaðarmálastjóri er
nýkominn heim úr Grænlandsferð sinni.
Fór liann ferð þessa fyrir dönsku stjórn-
ina til þess að kynnast landkostum og
búnaðarskilyrðum á Grænlandi.
Sigurður sýndi skuggamyndir og
fluttí erindi um vesturferð sína hér í
Reykjavík, 16. jan. sl.
Erindi hans var bæði vel flutt og ítar-
legt, eins og vænta mátti. pyrfti hann
að láta prenta það i víðlesnu blaði eða
tímariti, svo að sem flestum gæfist kost-
ur á að lesa það.
Hér verður aðeins getið örfárra at-
riða, sem búnaðarmálastjórinn sagði
frá.
Grænlendingar eru um 14 þúsund.
peir búa allir í smáþorpum við sjóinn.
Stærsta þorpið er Julianehaab. par búa
um 380 manns. pjóðarmentun Græn-
lendinga er allmikil, end,a er barna-
fræðsla sæmileg og bókfræðsla nokkur.
Flestir embættismenn eru danskir, en
Grænlendingar eiga tvö ráðgefandi þing,
annað fyrir Suður-, en bitl fyrir Norður-
Grænland. Eru þing þessi skipuð inn-
fæddum mönnum. pjóðin lifir mest af
veiðum og helstu útfluttar vörur eru
lýsi, skinn og dúnn.
Talið er að 75—120 þúsund selir séu
veiddir árlega við Grænland. Fált hgfa
Grænlendingar af búfé. Sagt er að þar
séu um 60 nautgripir. Danir, er þar búa,
eiga allmikið af geilfé og alifuglum.
Fyrir 8 árum lét danska sjórnin kgupa
170 fjár norður í Skagafirði. Sendi bún
það til Grænlands í því skyni að gera
þar tilraun með fjárrækt. Tilraun þessi
hefir lánast vel, svo að nú er sauðfé
Grænlendinga orðið 1400 að tölu.
Grænlendingar eru, eins og kunnugt
er, all ólíkir flestum menningarþjóðum,
enda hafa þeir ekki orðið fyrir miklum
áhrifum frá hinum mentaða heimi. pó
má segja að margt sé vel um þá. peir
eru fasthcldnir á gamlar venjur, en lífs-
glaðir og nægjusamir og furðu ánægðir
með kjör sín. peir njóta líðandi stund-
,ar og bera litlar áliyggjur út af fram-
tíðinni, en eru þó harðfengir og þol-
góðir við flest er þeir vinna, einkum
það, er að veiðum lýtur. Hins vegar eru
þeir litlir iðjumenn og kunna fátt til
landbúnaðarstarfa.
Veiðiferðirnar eru líf og yndi Græn-
lendinga. Góðir veiðimenn eru bjarg-
vættir þjóðarinnar ,enda eru þeir mikils
metnir. En sjálfsagt þykir að þeir gefi
nágrönnum sínum bróðurpatinn af
höppum þeim, er þcir liljóta. Um veiði-
skiftin gilda fornar venjur, sem allir
lúta..
Grænlendingar meta eignarréttinn
minna en flestar aðrar þjóðir. Telja þeir
sjálfsagt, að sá sem liefir meira en það,
sem hann þarfnasl í náinni framtíð,
miðli nágrönnum sínum, sem lílið hafa.
„pað er skömm að sérdrægni, en heið-
ur að örlætinu." ]?etta er boðorð Græn-
lendinga, sem þeir lifa eftir.
Grænland er hér um bil 20 sinnum
stærra en fsland. Eins og kunnugt er,
er meginhluti þess hulinn jökli. Aðcins
nokkuð of suður- og vesturströndinni
er byggilegt. par er sumarfegurð mikil.
Fjöllin eru sæbrött og há, einkum á út-
nesjunum. En milli fjalla eru lyngi-
vaxnar hæðir og blikandi veiðivötn.
Fjallshlíðarnar eru víðast harðlendar og
sléttar. par eru beitilönd góð, en engja-
tak lítið, þvi jarðvegurinn er grunnur
og grjótrunninn mjög. Gnægð er af sil-