Skinfaxi - 01.03.1924, Blaðsíða 5

SKINFAXI
21
konunnar og nú vantaði livorki góðan
hug né hjálp. íslenskuna skildi hún, þó
hún hefði aldrei séð Islending fyr.
En íslendingar og Færeyingar Jmrfa
einnig að læra nýnorsku- I mörg ár liefi
eg haft tækifæri til að taka eftir hve létt
þeim hefir veitst það. Flestum er það
leikur einn. Margir þeirra skrifa ný-
norsku svo vel, að þeir standa þar sjálf-
um oss fyllilega jafnfætis. Fyrir
nokkrum árum tók Færeyingur hæsta
próf í norsku við landbúnaðarskólann
á Steini.
Yér þurfum einnig að sjá um, að hlpð
og bækur berist greiðlega milli land-
anna. Lengi hefir verið langt um
auðveldara að l'á blað frá Ástralíu en
íslandi, því það hefir verið næstum því
ómögulegt. Er verulega ilt til þess að
að vita. ]?að má heita, að vér Norðmenn
séum með ölluókunnugiríslenskumbók-
mentum. Sama er að segja um íslend-
inga gagnvart hókmentum vorum, sér-
staklega þeim nýnorsku. En þeim ætlu
þeir fyrst og fremst að kynnast. Alt þetla
stafar af því, að hæði Noregur og Is-
land eru þann dag í dag svo hundin Dan-
niörku, að þau gleyma Iivort öðru. —
Hvað væri t. d. eðlilegra, en að vjcr
stofnuðum kensludeild i íslensku nú-
tíðarmáli og bókmentum við háskóla
vorn- Færeyiska væri og tekin með. pað
er í mcira lagi hörmulegt til þess að vita,
að háskóli vor skuli ekki gera sér hið
minsta far um að ná yfir öll norrænu
málin. pað var ckki til einkis að liann
hlaut nafnið „Frederikske universitet-
et“. J?að er aðeins einn mannsaldur sið-
an norska þjóðmálið fékk þar aðgang
og rétt. Enginn getur metið hve mikið
tjón það er fyrir oss, hve langt vér
stöndum Dönum að baki — og jafnvel
pjóðverjum — í rannsókn norrænna
fræða. Fyrir 60—70 árum var þessu
öðruvísi farið. J?á vorum vér þar fyrsl-
ir í flokki. Slíkan mann scm Finn Jóns-
son hefði land vort átt að tryggja sér
í tíma, þegar það var ljóst orðið, liví-
likum hæfileikum hann var gæddur.
Sama er að scgja um færeyiska snill-
inginn og málfræðinginn Jakob Jakoh-
son. pað er altaf verið að tala um að
spara eyrinn, en krónunni er kastað.
En með þessum og þvílíkum sparnaði
höfum vér ekki einu sinni eyrinn eft-
ir. Yér stritum oss þreytta. J?að er dýrt
að vera dugandi maður, en það er vissu-
lega dýx-ara að vera mannlcysa.
Nú er þó loksins von um, að stofn-
að vei’ði kennaraembætti í islensku við
háskóla vorn, samtímis því sem Krist-
ianiu nafnið deyr og Osló nafnið vei’ð-
ur endurreist. —- En oss hefir horist
ótrúleg fregn- Yinstrimannastjórnin
kvað hafa vísað íslenskunni á bug.
Sennilega hefir það vei’ið „Det nordei’-
lendske samarbeidet“, senx skaut þeim
þar skellx í bringu, eins og einu sinni
áður, í öðru alriði. En það var þegar
íslendingar vildu að norski konsúllinn
í Reykjavik bæri sama nafn og sá
danski, þ. e. sendiherra. En ekkert varð
þó af því heldur, enda er kunnugt að
Dönum var það mótfallið. Jietta er
smánarlegt, þegar vjcr hugleiðum, að
]?að er vinstrimannastjórn, sem sýnt hef-
ir slíka vesælmensku.
Danski sendiherrann vinnur ættlanili
sínu mikið gagn lieima á íslandi. En
hvað gerir konsúll vor? Islendigar hafa
gott næði fyrir honum, eflir því senx
í'x’ést liefir.
Áður fyr vorum vér Vestlendingar
mjög samtengdir hinum nori'ænu vest-
urhafsbygðum vorum. J?að er þvi eðli-
legast að vér byrjum samvinnuna við
þær aftur. J?að ætti að vera oss bæði
ljúft og skylt. Hefðum vjcr háskóla í
Björgvin, mundi þctta verða oss auð-
veldara. Rikið mun ckki stol'na þar há-
slióla fyrst um sinn. En Björgvinjar-
menn ættu að gera ]?að sjálfir. Eg býst