Skinfaxi - 01.08.1924, Síða 6

62
SKINFAXI
hafa nefnt „skræfur“, kerlingahjal og
skriffinska eru aðalatriði lífsins.
Hvort inundi líklegra til gagnlegrar
framtíðar i þessu landi.
Mér finst það sæmandi líking, að á
meðan „skræfan“ rotnar á einu ári,
muni Iiið tápmikla þurfa tíu ár til.
Eg segi þctta ekki í 'þeim tilgangi, að
fordæma tilveru kaupstaðanna mcð
öllu, heldur til þess að menn athugi hina
fullkomnu nauðsyn, þá, að vöxtur kaup-
staðanna haldist í hendur við vöxt og
viðgang sveitanna.
Samstarf og samvera þarf að geta átt
sér stað í svcitunum engu síður en í
kaupstöðunum. Sameiginlegar hugsjón-
ir þurfa að tengja sveitafólkið saman,
og þær eru nógar til. Hver sveit ætti
að keppa að því, að verða fremst í röð-
inni hvað gagnlegar framkvæmdir
snertir. Kapp og metnaður er forn-ís-
lenskt. En það á þá hvergi rétt á sér,
cf ekki á þennan hátt.
Ilver svcit þarf að eignast góða, ak-
færa vegi, ágæt Jnisakynni handa mönn-
um og málleysingjum, sem um liggi
rafmagnsæðar til allra nauðsynlegra
hluta og -— síðast, en ekki síst — rækt-
að, girt og sléttað fóðurland, svo mikið,
að nægi til afurðaframleiðslu öllum
íbúunum, svo að ekki þurfi að elta ól-
ar við sinutoppa fram um reginfjöll, en
nota að eins þau engi, sem með girð-
ingum og skynsamlegri notkun bregð-
ast ekki.
pegar svona er komið, alment, þá get-
um við sagt, að landbúnaðurinn íslenski
hafi tekið framförum. En þá hefir fóllc-
ið líka tekið framförum, þvi þelta fæst
aldrei, fyr en menn og konur, ungir og
gamlir, vinna hlutdrægnislaust að fram-
kvæmdunum.
Einhver hinn öflugasti grundvöllur
undir slíku starfi í okkar sveitalífi er
— að inínum dómi — ungmennafélags-
skapurinn. En sú grundvallarlagning er
í því fólgin, að ungmennafélögin æfa
æskulýðinn, og hina eldri líka, ef þeir
vilja vera með, i heilbrigðu samstarfi,
sem í framtiðinni ætti að geta lialdist
svo að til gagns mætti verða viðreisn
hinna islensku sveita.
Heilbrigðu samstarfi, segi eg, og eg
segi það vegna þess, að það er einmitt
stærsti gallinn á öllum okkar félags-
málum — Islendinga —, að þau eru
meira og minna lituð og blönduð öfund,
hégómlegri metorðagirnd, sérdrægni og
þar af leiðandi óhreinskilni og undir-
ferli, sem hvervetna kemur fram í þjóð-
lifi okkar, með allri þess lýðstjórn og
frelsi, i hinum alþektu myndum, sem
táknaðar eru með orðunum „baktialda-
makk“
petta er eitt af því, sem ungmenna-
félögin eiga að laga, samfara þvi, sem
þau tryggja og' efla vöxt þess og við-
gang, sem miðar til íslenskrar fram-
tíðar gagnsemi, er bygt er á íslensku
starfsþoli og dug. pess vegna væru þeir
menn Iiins vesælasta nöðrukyns, sem
gælu lagt sig niður við, að beita undir-
ferli við framgjarnan, óspiltan ungdóm,
til þess að koma fram því, sem þeir
vildu, nýtu og ónýtu. En þetta á sér
stað — því miður — og kemur oftasl
frarn í hinum sætlegu myndum, —
smjaðri og fagurgala, sem refkeilur
þcssar la sér að klæðnaði i baráttunni
fyrir þvi, að ónýta starf liinna bestu
manna.
petta er það, sem eg' lcalla ræktar-
leysi fólksins, því þólt slíkir smjaðurs-
piltar þykist byggja starf sitt hvervetna
á ættjarðarást og annari göfgi, þá verð-
ur afleiðingin aldrei annað en samtaka-
leysi, sundrung og ófagnaður, sem lief-
ir í för með sér ræktarleysi við móður
okkar allra — ættjörðina.
Eg held að hér sé ærið verk að vinna
handa ungniennafélögunum. Verk, sem
ekki útheimtir fé, annað en ósérplægni