Skinfaxi - 01.11.1955, Blaðsíða 5

SKINFAXI
101
Þessi trúnaður í starfi, þessi þjónustulund, sem hinu
verkskipta þjóðfélagi nútímans er svo mikil nauðsyn
á, er í ætt við góðvildina. Og góðvildin eða kærleikur-
inn eru vitsmunir hjartans. En gáfaðir menn, sem svo
eru kallaðir, geta því miður stundum verið hjarta-
heimskir — og þá ekki vitrir.
Þjónustan eykur manngildið.
En livað v,erður um sálina í allri þessari elskulegu
þjónustusemi? munu einhverjir spyrja. Gerir hún oss
ekki alla að þrælum? Því miður er sú hætta til. Vand-
inn er hér, sem oftast, að samþvða tvær andstæður.
Vér þurfum i senn að gefa oss og eiga oss sjálfa. Vér
verðum að vera þjónar, en megum ,ekki verða þrælar.
Sannleikurinn er sá, að vér þurfum allir, sjálfra vor
vegna, að þjóna einhverju, sem er utan og ofan við
oss sjálfa. Það víkkar oss, gerir oss að meiri mönnum.
Það er ein af þörfum mannssálarinnar, fórnareðlið,
sem alræðisstefnurnar hafa kunnað svo ískyggilega
vel og miskunnarlaust að nota sér. Hins vegar megum
vér ekki verða þrælar neins, jafnvel ekki þess, sem i
sjálfu sér ,er gott. Um leið og vér erum orðnir þrælar
hvers sem er, hvort heldur er vorra eigin skoðana
eða annars, er hinu andlega frelsi glatað, vér hætt-
um að sjá rétt og leiðumst þá auðveldlega á glap-
stigu í áróðursmoldviðri nútímans. Til þess að svo
fari ekki, er tvennt nauðsynlegt. Annars vegar verður
helzt hver maður, að minnsta kosti hver menntaður
maður, að eiga sér eilthvert menningarlegt athvarf,
óháð hinni hversdagslegu skylduþjónustu. Það getur
verið lestur góðra bóka, samræður við þroskaðan
mann, iðkun .einhverrar listar, ræktun moldarinnar
eða enn annað. í slíku eigum vér að taka oss eins
konar sálarbað. Og þetta á að lijálpa oss til við hitt,
sem er enn vandasamara og um leið mikilvægara.
En það er þetta: Mitt í trúnaði vorum við sjálfa oss