Skinfaxi - 01.10.1997, Blaðsíða 50

Ágæti lesandi
Þetta tölublað Skinfaxa er tileinkað 90 ára afmæli Ungmenna-
félags íslands. Ungmennafélag íslands var stofnað árið 1907,
en fyrsta tölublað Skinfaxa kom út árið 1909. Nokkur
ungmennafélög voru stofnuð fyrir þann tíma, en sá jarðvegur
sem ungmennafélagshreyfingin spratt úr var í raun plægður um
síðustu aldamót. Hreyfingin hefur því lifað með þjóðinni í heila
öld. Þó margt hafi breyst á þeim tíma á boðskapur ungmenna-
félagshreyfingarinnar enn fullt erindi við þjóðina. Sá jarðvegur
sem ungmennafélögun spruttu úr einkenndist mjög af
sjálfstæðisbaráttu þjóðarinnar. Þrátt fyrir fátækt og ýmiskonar
óáran, var þá ríkjandi ákveðin bjartsýni um betri tíð. Sú
bjartsýni hefur ævinlega einkennt störf og stefnu
ungmennafélaganna.
Síðan hefur mikið vatn runnið til sjávar. íslenska þjóðin hefur
gengið í gegnum mikla breytingatíma. Flestar þær breytingar
hafa orðið til góðs. Þjóðin hefur á þessum tíma endurheimt
sjálfstæðið og efnahagsleg og menningarleg velferð hefur
vaxið. En þjóðin hefur einnig gengið í gegnum ýmsar
þrengingar, til dæmis tvær heimsstyrjaldir. Gegnum allt þetta
hefur ungmennafélagshreyfingin þó haldið velli. Og ennþá er
markmiðið um ræktun lýðs og lands í fullu gildi. Sú bjartsýni
sem einkenndi æsku þessa lands um síðustu aldamót er enn til
staðar innan ungmennafélaganna. Ég fullyrði að
ungmennafélagshreyfingin og undmennafélagsandinn eigi fullt
erindi til þjóðarinnar nú á tímum. Ef til vill hefur þörfin aldrei
meiri fyrir öfluga félagsmálahreyfingu.
Raunar má greina ákveðna tilhneigingu í þá átt að fela frjálsum
félagasamtökum aukið hlutverk í samfélaginu. Með því móti
færist vald og ákvarðanataka nær fólkinu og grasrótinni. Sem
dæmi um þetta má nefna að sumstaðar hafa sveitarfélög og
ungmennafélög hafið samstarf um rekstur íþróttaskóla. Einnig
hefur ungmenna- og íþróttafélögum verið falinn rekstur íþrótta-
mannvirkja svo nokkuð sé nefnt. Við sem vinnum í frjálsum
félagasamtökum hljótum að fagna þessarri þróun.
Nú liggur fyrir alþingi frumvarp til íþróttalaga. Við samningu
þeirra var haft að leiðarljósi að íþróttalög mynduðu ramma um
samskipti og stuðning hins opinbera við ungmenna- og
íþróttafélög fremur en að gefa fyrirmæli um einstök
framkvæmdaatriði. Skilja má af löggjafanum að hann vilji með
þessu móti gefa ungmenna- og íþróttafélögum aukið svigrúm
aukna ábyrgð á eigin málum.
Ég hlýt að fagna því að frjáls félagasamtök fái aukið hlutverk í
samfélaginu. Með því að leggja okkur auknar skyldur á herðar
fáum við hvatningu til að standa okkur enn betur. Þetta getur
líka þýtt það að einstök félög fái meiri fjármuni til ráðstöfunar
sem aftur leiðir til þess að við getum rækt hlutverk okkar betur.
Það er sannarlega ánægjulegt að fyrir okkur sem verjum
starfskröftum okkar í frjálsum félagasamtökum að okkur skuli
treyst fyrir auknum verkefnum. Látum það verða okkur
hvatningu til starfa þannig að sama bjartsýnin ríki nú og var
fyrir einni öld þegar ungmennafélagshreyfingin skaut fyrst
rótum í íslensku þjóðlífi.
íslandi allt
Þórir Jónsson
formaður UMFÍ
50
r3gjí)
1907