Skinfaxi - 01.10.2001, Blaðsíða 16
Hvernig er hægt að komast að þvi hvort
maður sé með lystarstol eða ekki? ,,Það
erfitt að átta sig á því, því að anorexíur trúa
því að þær hafi ekki lyst á matnum og séu
ekki svangar. Það er kannski ekki fyrr en
þær eru komnar í svo annarlegt ástand að
þær geti ekki sofið, er alltaf kalt sem þær
geta gert sér grein fyrir þessu. Það ætti þó
að vera hægt að átta sig á þessu fyrr. Það er
auðveldara að þekkja lotugræðgina því þá
reynir viðkomandi að losa sig við fæðuna
með því að æla eða nota hægðarlyf."
En hvaða er til ráða? ,,Það er oft erfitt fyrir
þann sem hefur ekki lent í þessu að skilja
lystarstol og lotugræðgi. Ég vil því benda
öllum þeim á, sem eiga í eða telja sig eiga í
þessum vandamálum, að ræða við einhvern
sem hefur lent í þessu og skilur hvað við-
komandi glímir við. Það hjálpar nefnilega
mikið að tala við einhvern sem skilur að-
stæðurnar. Það er í lagi að tala við foreldr-
ana eða stóra bróðir en það skilar líklega
litlu því það er ólíklegt að þau skilji þetta
ástand og geti því lítið hjálpað. Þá er líka
gott að ræða við geðlækni en fólk sem glímir
við þetta er oft hrætt að leita til þeirra því
þau vilja ekki láta það fréttast að þau séu í
meðferð hjá geðlækni. Einnig er hægt að fá
upplýsingar á vefsíðuna: www.persona.is."
Myndir númer 1, 2 og 3 sýna Ásdísi
um vorið 1995 þegar tískuheimurinnn
sagði hana alltof granna. Eins og sést
á mynd 3 hangir skinnið niður undir
handarkrikanum og fætur og hand-
leggir eru alltof grannir eins og sést
einnig á myndum 2 og 3. IVIynd 4 er
tekin um haustið 1996 og var það
síðasta myndataka Ásdísar áður en
hún ákvað að segja skilið við fyrir-
sætustarfið og koma heim til íslands.
Þá glímdi hún við lotugræðgi, var
orðin þreytt á átköstunum, hafði bætt
á sig og var ekki sátt við sjálfa sig.
Hvað er lystarstol? ■ Hvað er lotugræðgi?
Lystarstol einkennist af ýktum áhyggjum af offitu og áráttu-
kenndri megrun sem verður að sjálfssvelti. Lystarstols-
sjúklingar eru haldnir stöðugum ótta um að verða feitir og
reyna í sífellu að grenna sig, þrátt fyrir það að vera orðnir
lífshættulega grannir. Þeir borða einungis hitaeiningasnauðan
mat, ef þeir borða eitthvað yfir höfuð, og matarvenjur þeirra
eru undarlegar t.d. er algengt að fólk með lystarstol forðist að
borða í návist annarra. Að auki stunda þeir oft mikla og erfiða
líkamsþjálfun, kannski margar klukkustundir á dag.
Líkamsímynd fólks með lystarstol er mjög brengluð og það
telur sig mun feitara en það raunverulega er og trúir því ekki
að það sé orðið óeðlilega magurt. Konur með lystarstol eiga
það til að hætta að hafa blæðingar, glíma við svefnraskanir og
þunglyndiseinkenni fylgja einnig. Lystarstol kemur oftast fram
á aldrinum 14-18 ára. 90% af lystarstolssjúklingum eru konur.
Helsti fylgikvilli lystarstols er lotugræðgi. Lotugræðgi er
átröskun sem einkennist af óhóflegu áti fólks í endurteknum
lotum. Að lokinn hverri lotu er reynt að „hreinsa" burt hitaein-
ingarnar sem neytt var t.d. með því að framkalla uppköst eða
nota hægðarlosandi lyf. í lotuáti borðar sjúklingur óeðlilega
mikið magn af hitaeiningaauðugum mat á skömmum tíma,
þegar líða tekur á daginn eða kvöldin. Eftir átið fyllist fólkið
þunglyndi og samviskubiti.
Lotuát getur hæglega valdið hjarta- og nýrnasjúkdómum
eða þvagfærasýkingum. Endurtekin uppköst eyða glerungi á
tönnum og nöglum. Meirihluti sjúklinga þjáist af þunglyndi sem
leiðir aftur til félagslegrar einangrunar.
Lotugræðgi hrjáir aðallega ungar konur, en gætir einstaka
sinnum hjá unglingum, miðaldra konum eða karlmönnum.
Lotugræðgi getur reynst langvinn og þrálát.