Sjómannablaðið Víkingur - 01.01.1944, Qupperneq 1

SJÓMANNABLAÐIÐ
UIKIH6UR
ÚTGEFANDI: FARMANNA- OG FIS KIM A N N AS A M B AN D ÍSLANDS
VI. árg. 1,—2, tbl. Reykjavík, janúar—febrúar 1944
Ilvað veldur?
Þegar mikinn voða hefur borið að höndum, eins og nú síðast hið hörmulega slys, er tog-
arinn Max Pemberton fórst með allri áhöfn 29 manns, þá spyrja menn sjálfa sig og aðra hver
sé orsök slyssins. Við leitina kom ekkert í ljós, sem hægt væri að draga af neinar áreiðanlegar
ályktanir. Skipið kom síðast að landi á Patreksfirði mánudaginn 10. janúar, rétt fyrir hádegi.
Ferð skipsins suður að Snæfellsnesi virðist hafa gengið ágætlega, því að um 5 stundum eftir,
að það fór frá Patreksfirði, sendi það orðsendingu um, að það lónaði við Jökul. 1 austanstorm-
inum og hríðarveðrinu um kvöldið virðist skipið samkvæmt skeytum, sem það sendi, hafa verið
í skjóli undan Snæfellsnesi.
Um morguninn, þriðjudaginn 11. janúar kl. 7,30, sendi skipið síðasta skeyti sitt: „Lónum
innanvið Malarrif“. Með þessu er sagt, að skipið sé komið suður fyrir Malarrif á leið til Reykja-
víkur. En eftir það ber slysið að höndum með svo skjótum hætti, að hvorki er ráðrúm til þess
að senda út neyðarmerki, né til þess að koma út björgunarfleka, sem var á rennibraut á ,,keis“
skipsins, hvað þá björgunarbátum. Frá flekanum var svo gengið, að það átti ekki að taka einn
mann nema andartak að losa hann.
Nú spyrja menn: „Leníi sfeipið á tundurdufli?“
Þau hafa sést á þessum slóðum við Snæfellsnes. Islenzkt skip hefur farist á tundurdufli og
fleiri íslenzk skip hafa eflaust farist af þeim sökum, þegar enginn er til frásagnar og stundum
hafa íslenzk skip sloppið með naumindum frá þessum voða, t. d. þegar Esja hafði nærri rekist
á tundurdufl í stormi og hríðarbyl. Duflið sást ekki fyrr en það straukst rétt við síðu skipsins.
Esja var þá að koma frá ísafirði með á þriðja hundrað farþega frá skíðamóti. Sama dag eða
morguninn eftir, að þetta atvik kom fyrir, fór stórt erlent skip, sem var með saltfarm, frá
Onundarfirði áleiðis til Siglufjarðar og var íslenzkur leiðsögumaður, Sigurður Oddsson, með
skipinu. Til þessa skips hefur ekkert spurst síðan.
Sjómenn vita, að tundurduflahættan er fyrir hendi, en hvort Max Pemberton hefur farist
af þeim orsökum eða ekki, er ekki hægt að fullyrða neitt um.
Hefur skipið farist sökum þess, að jafnvcegispunktur þess hafi ekki verið á réttum stað?
Síðan ófriðurinn hófst hefur sú breyting verið gerð á stýrishúsi flestra skipa, sem í milli-
landasiglingum eru, að það hefur verið brynvarið með því að klæða stýrishúsið að utan með
stálplötum. Er þessi breyting gerð samkvæmt Iagafyrirmælum.
Brynvörnin á Max Pemberton mun hafa vegið rúmar tvær smálestir og mun varla hafa
gert skipið valtara, því að jafnframt hafði verið steypt í það til mótvægis. Brynvörnin, útaf fyrir
sig, sýnist því ekki hafa haft úrslitaþýðingu um sjóhæfni skipsins. Þar er því varla að finna
orsökina að slysinu.
VÍKINGUR
1