Sjómannablaðið Víkingur - 01.01.1944, Blaðsíða 28

Konráð Gíslason:
Ríkisstjórnin og sjóniennirnir.
Suemma á áriim 1942 fluttu þaverandi ráðherr-
ar þjóðiiini þann boðskap gegnum útvarpið, að
]>eir hefðu tekið sér Stauning og Nygaardsvaald
til fyrirmynda)'. Stjórnkænskan A’ar í því fólgin,
að skerða svo kaup vinnandi stétta í landinu að
enginn gæti með vinnu sinni aflað sér neins fram-
vfir föt og fæði. Að dórni þessara vísu manna, átti
þetta að hafa tvo kosti. I fyrsta lagi að tryggja
þáverandi verðgildi sparifjár þeirra, sem auðgast
höfðú tvö fvrstu stríösárin, 'og í öðru lagi að
auka tekjur ríkissjóðs, því þar fóru þeir einir með
völd, er hæfileika höfðu til þess að gæta fengins
l'jár. Kg gæti nú ímyndað mér, að þeim sem á
hlýddu, hafi fundizt að þessir ráðherrar hefðu
gjariuin mátt taka sér ráðuneyti hinna erlendu
ráðherra dálítið fyrr til fyrinnyndar, það er að
segja þegar þeir birgðu þjóðir sínar fyrir stríð
af vörum og öðrum nauðsynjum, eða finnst mönn-
um almennt að þjóðstjórnar-ráðherrarnii og þeir
seni með yöldin fóru næst á undan þeim, hafi sýnt
svo mikla búhyggni, að þeim eihum allra lands-
manna væri bezt trúandi til þess að ráðstafa
sparifé.þjóöarinnar á sem hagkvæmastan hátt.
Síðustu árin fyrir styrjöldina var aðal undir-
staða allra fjárlaga væntanleg síldveiði komandi
sumra, en þrátt fyrir það gerði hvorki ríkisstjórn
né meiiúhluti Alþingis neinar ráðstafanir til þess
;ið auka síldaríramleiðslu landsmanna með fjölg-
un ski'pa eða verksmiðja, heldur þvert á móti
lörnuðu allau innfluttning skipa án minnsta tillits
til aldurs eða gæða, og lágu fjársektir við ef út
af vai' brugðið. Fiskiveiðasjóður íslands var væg-
ast sagt lokaður til hálfs fyrir þeim er byggja
vildu hagkvæm síldveiðiskip. Þá voru skipin sem
stunduðu síldveiðar þau árin, og þá sérstaklega
1)in stærri og afkastameiri ekki betri en svo, að
|>að rif þeim sem bezt þótti, var af einni stærstu
l'iskveiöiþjóð álfunnar talið ínjög óhentugt til út-
goröar, svo ekki sé meira sagt Menn geta því gert
sér í hugarlund hvernig hin voru. Annars væri
ekki ófróöleg't að vita hvað einhver aflögufleytan,
sem keypt hefur verið frá útlöndum til þess að
puntn upp á íslenzka síldveiðiflotann, hefur með
héi'vist sinni aflað ríkissjóði mikilla tekna, með
sköttum. verksm iöjurekstri o. ö. I'L, og svo hins-
vegár hvað þeir hafa borið úr býtum er hafa lagt
líf sitt og limi i hættu við öflun fjárins á þessum
dug'gum. Ilitt er svo aftur vitað að þótt sjómenn-
irnir hlæðu svo hin minni skip, að stór hættulegt
þótti, þá báru þeir eigi meira frá borði en svo,
að varla nægði til þess að greiða áfallnar skuldir
hjá kaupmönnum. Og fyrstu mánuði sérhvers árs
helguðu útvegsmenn sig- hinum daglegu göngum
milli liótelanna og bankanna.
Eg' get ekki ímyndað mér að allir vinstri flokk-
arnir á Alþingi, hafi af ásettu ráði ætlað sér að
endurreisa veldi bankanna yfir útvegnum, er ]>eir
hugöust að leggja eignaaukaskatt á varasjóði út-
gérðarinnar, og get ég því tekið undir inéð Þjóð-
viljanum og sagt að hér hljóti að hafa verið um
misskilning að ræða.
Eingöngu harðfengi og fiskisæld sjómannaniui
var það að þakka að liægt var að halda nokkurn
veginn í horfinu en livorki búhyggni né sparsemi
valdhafanna. Þeir unnu beinlínis að því ásamt tré-
möðkunum að ríra skipastól landsmanna.
Þannig var ástandiö í sjávarútvegsmálum okk-
ar fyrir styrjöldina, og hefur þiið heldur versnað
en batnað.
Fyrir nokkru síðan var verið að gera við skip
í Slippnum. Eftir að það hafði verið riðbarið allt
saman, og teknar úr því plötur, sem nauðsynlegt
þótti, vildi það til að hamar fór í gegnum eina
plötuna af þeim, sem eftir átti að skilja. Á þetta
er minnst til þess að sýna hversu viðsjálverð hin
gömlu skip geta verið, þar sem það virðist vera
tilviljun ein sem ræður hvort veilurnar finnast eða
ekki, því ekki dettur méí' í hug að efast um að
allir þeir seni hér áttu hlut að máli hafi gjört
eftir beztu vitund.
Eg þykist nú vita að forráðamönnum Jiessa
lands sé það fyllilega Ijóst, að brýn nauðsyn beri
til að skipastóll landsmanna sé endurnýjaður hið
bráðasta. Og þótt þeir hafi ekki enn borið gæfu-
til ]>ess að finna neina úrlausn í þeim cfnum, þá
ber ekki að neita því að nokkru hlýrra andar ]uið-
an til útvegsins en gert hefur undanfarin ár, en
orð og athöfn fara ekki ævinlega saman hjá |)ess-
um háu hei'i'um. Og er þar skemmst að minnast,
ei- einn þingflokkanna fór frapi á að veitt væri á
sem er þó sízt of mikiö, þá gat annar þingflokkur
fjárlögum 10 millj. króna til eflingar útveginum.
ekki fellt sig við það, heldur 9]/o milljón og sýnir
þetta glöggt hversu hörmuleg inarkleysa er ríkj-
andi í þessum málum, en athafnir allar miðast við
það eitt að geta hælt sér af hugmyndinni eftir á,
28
VÍKINGVR