Sjómannablaðið Víkingur - 01.04.1950, Blaðsíða 6
Bátunum var öllum sleppt jafnóðum, en við
tókum kex og niðursoðið kjöt úr þeim, því að
ég sá að lítið var um borð í Skallagrími til að
fæða þennan fjölda. Sá ég mikið eftir vélbát-
unum, sem voru skrautlegir og vandaðir, þar
<7-
II. M. S. Andania.
sem skipið hafði verið farþegaskip milli Liver-
pool og New York.
Kl. 6,45 á sunnudagsmorgun sökk skipið
skammt frá okkur (14 sjóm.). Er skipið sökk,
reis afturendinn nærri lóðrétt og skipið seig
á afturendann niður. Sprenging varð mikil, og
stjórnpallur og jrfirbyggingin þeyttust í háa-
loft. Skipið var 14800 rúmlestir. Sagði skip-
stjóri að sprengingin orsakaðist af djúp-
sprengjum, sem voru á þilfari skipsins, og var
búið að gera þær klárar til að varpa þeim fyrir
borð, er árásin var gerð. Sagði hann, að skot-
færageymslan hefði verið fyllt af sjó. Einnig
sagði hann, að skotið hafði verið 4 tundur-
skeytum, en aðeins eitt þeirra hefði hitt skipið.
Kom það aftarlega í vélarúmið, og varð skipið
þá stjórnlaust.
Þegar búið var að ná öllum mönnunum uin
borð, var orðið afskaplega þröngt og Skalli
gamli hallaðist töluvert, þar til búið var að
dreifa þeim um skipið, upp á vélareisn og báta-
þilfar. Var tjaldað sólsegli yfir framþilfarið og
bundnar voru lúkuhlífar áveðra, einnig var
tjaldað með yfirbreiðslum bátanna yfir vélar-
reisn. Þangað drógu sig matsveinar og þjón-
ustufólk, sem margt var illa klætt, en þar var
hiti frá katlinum.
Var nú farið að ráðgast um hvert halda
skyldi til þess að koma þessum fjölda á land.
Vildi skipherrann helzt fara til Islands, en til
Reykjavíkur voru um 300 mílur og var stytzt
þangað (en til Færeyja vildi hann ekki fara,
vegna hættu af kafbátum og tundurduflum).
Mér leizt ekki á að snúa við, þar sem ég vissi,
að ég mundi eyðileggja túrinn og skýrði ég það
fyrir honum, að ég gæti ekki bakað eigendun-
um og skipverjum það tjón, sem af því hlytist,
og lagði til að við héldum áfram til Thurso,
sem er norðvestan við Pentlandsfjörð, og þang-
að var stefnan sett. Fannst mér að Skallagrímur
væri eins og með síldarfarm á dekki.
Þegar við höfðum siglt um sex klukkutíma,
kom stór fjögra hreyfla Sunderland flugbátur,
sem að líkindum hefur verið sendur til þess að
vita, hvernig okkur hafði tekizt að bjarga mönn-
unum. Flaug hann lágt yfir skipið, og býzt ég
við, að þeim hafi fundizt þröngt á þilfarinu
hjá okkur. Við vorum í sambandi við hann með
ljósmerkjum. Bretarnir höfðu með sér tvö eða
fleiri ljósmerkjaáhöld og marga signalmenn.
Flugvélin fylgdi okkur eftir. í tvo tíma eða
lengur flaug hún fram fyrir skipið og í hringi
í kringum það. Virtist hún vera að gæta að
kafbátum, sem þeir bjuggust alltaf við að væru
í nánd við okkur. Fannst mér, að þeim fyndist
mikið örvggi í því að flugvélin væri í fylgd með
okkur. Út á brúarvængnum héldu sex menn
vörð, og voru þó ágjafir töluverðar.
Meðan flugvélin var í fylgd með okkur, kom
fyrir atvik, sem mér líður ekki úr minni. Varð-
mennirnir út á brúnni kölluðu: („Look out
torpedo is coming“). ..Varið ykkur, það er
tundurskeyti að koma“. Ég stóð við brúarglugga
stjórnborðsmegin, leit ég í þá átt, sem þeir
bentu. Sá ég þá rák á sjónum um 600 faðma
frá skipinu, eftir sívalning er stefndi beint á
skipið. Greip ég þá stýrið og sneri skipinu svo
að stefnið mætti því, en ekki síðan, svo verra
væri að hitta skipið. Þetta var ekki nema nokk-
ur augnablik og skipið hafði ekki snúizt um
meir en 6—7 strik, þegar rákin hvarf. Mun
þetta hafa verið einhver hvaltegund, líklega
marsvín, og stökk hann hátt upp úr sjónum
skammt frá okkur. Létti þá öllum í brúnni, og
var svo hlegið að þessu á eftir.
Ekki var hægt að elda neitt fyrir þennan
fjölda, sem var 353 menn, ásamt skipshöfninni
á Skallagrími, 13 mönnum, þó að nógur fiskur
væri í lestinni, sem var full upp í lúkur. En
Hilarius bryti stóð alltaf við kabissuna og hit-
aði te og kaffi og sendi það á stað upp um há-
gluggann á eldhúsinu. Síðan var það rétt mann
frá manni, því að þröngin var svo mikil, að
enginn komst leiðar sinnar. Kexi og niðursoðnu
kjöti var útbýtt á framþilfari og dreift á sama
hátt. Allar könnur og önnur ílát voru tekin í
notkun. Kom það sér ágætlega, að Hilarius var
búinn að búa sig vel út með könnur, ef svo
skyldi fara, að hann færi á síld þetta sumar.
Á sunnudags-eftirmiðdag fór að hvessa á
suðvestan. Fór þá mönnum þeim, sem urðu að
hafast við á framþilfari, að líða illa af vosbúð.
as
V I K I N G U R