Sjómannablaðið Víkingur - 01.04.1950, Blaðsíða 10

lokaðir útlendingum). Hef ég flutt þennan
stutta útdrátt úr „Gula Tidend“ til sönnunar
því, með hversu miklum áhuga, undirbúningi,
festu og markvísi Norðmenn reka sitt landhelg-
ismál.
Landhelgismál íslendinga.
Höfum við íslendingar sýnt sama áhuga og
festu í okkar landhelgismáli og Norðmenn?
Þessu er fljótsvarað með orðunum: ,,Því fer
fjarri“. Úr því við létum árið 1918 hjá líða án
þess að taka landhelgismálið að fullu og öllu í
okkar hendur og lýsa samninginn við Breta
24. júní 1901 með öllu ógildan og íslendingum
óviðkomandi, mátti búast við því, að þetta hefði
verið gert 1944 með lýðveldistökunni, en í öll-
um glaumum og gleðinni fórst þetta alveg fyrir
og þjóðin virtist láta sér þetta vel líka, sem
og síðustu Alþingiskosningar bera vitni um,
því ekki var, að heita má, á landhelgismálið
minnst, og á þeim sárafáu framboðsfundum, sem
það var gert, var þetta stórkostlega velferðar-
og framtíðarmál íslenzku þjóðarinnar bókstaf-
lega kæft í moldviðri dægursþrassins og flokka-
rígsins.
Það hefur ekki staðið á samþykktum og á-
skorunum til ríkisstjórnar og Alþingis, bæði frá
Landssambandi ísl. útvegsmanna og Landssam-
bandi farmanna og fiskimanna, en hver er ár-
angurinn og hversu vel hafa samböndin fylgt
eftir þessum áskorunum? Það er ekki nóg að
samþykkja góðar tillögur, það þarf að koma
þeim í framkvæmd, og því fyrr, því betur, ef
um velferðarmál heillar þjóðar er að ræða, eins
og landhelgismálið sannarlega er, annars verða
þessar samþykktir aðeins „orð, orð, innantóm",
sem „fylla storð fölskum róm“. Jafnvel á Al-
þingi sjálfu kom fram um veturnætur 1948
stórmerk tillaga til þingsályktunar um landhelg-
ismálið, borin fram af þremur yngstu Alþing-
ismönnunum.
Hvenær má búast við, að hún verði fram-
kvæmd ?
Hvaö hefur gerst í landhelgismálinu?
Lög 1948 um verndun fiskimiöa landgrunnsins
út á viö fn'jöingarlaus.
Árið 1948 voru sett lög, þar sem sjávarút-
vegsmálaráðherra er heimilað, að gefa út regl-
ur varðandi verndun fiskimiða landgrunnsins.
Á þessum lögum varð ég hissa, því ég fæ ekki
skilið, að þau hafi út á viö nokkra þýðingu
fyrir landhelgismálið eða verndun fiskistofns-
ins. Lít ég svo á, að útlendu þjóðirnar, sem veiða
hér við land, telji sér með öllu óviðkomandi
reglur er ráðherra setur, sem máske í dag er
sjálfstæðismaðurinn Pétur, en á morgun fram-
sóknarmaðurinn Páll.
Forsetaútskuröur um landgrunn íslands
nauösynlegur.
Það er skoðun mín, að í stað þessara laga
hefði forseti íslands ,líkt og forsetar LF.S.A.,
Mexico, Argentínu, Chile, átt að gefa út í um-
boði Alþingis og f. h. íslenzku þjóðarinnar, for-
setayfirlýsingu um landgrunn fslands, og fyrst
það ekki var gert 1948, á forsetinn að gera það
nú á hinu, heilaga ári 1950.
Samninginn frá 1901 átti ekki aö viöurkenna.
Samningnum frá 24. júní 1901 hefur verið
sagt upp. Ég hef áður látið þá skoðun í ljósi,
að þessum samningi átti ekki að segja upp,
heldur lýsa hann ógildan og ómerkan (ipso
jure nullum) fyrir fsland, þar sem hann var
gerður að íslendingum forspurðum og aldrei
samþykktur á Alþingi fyrr en nú með upp-
sögninni, og það tel ég illa farið, uppsögnin
vopn orðin í hendur Breta, því með uppsögn-
inni er bein játning gerð um gildi samningsins.
Óvarlegt aö vísa landlielgismáli okkar lítt
undirbúnu til nefndar S. Þ.
Loks hefur landhelgismáli okkar íslendinga
verið vísað til sérfræðinganefndar S. Þ. og með
því talið, að „merkilegum áfanga“ hafi verið
náð. Réttara hefði nú verið og öllu varlegra að
segja, að með þessu móti gæti merkilegum á-
fanga náðzt, en ég er svo lundu farinn, að þau
mál, sem ég tel landi mínu dýrmætust, vil ég
sem allra síðast og sízt leggja undir útlönd.
„Sjálfs er höndin hollust“ og „hollt er heima
hvað“, eru máltæki, sem fæðst hafa í íslenzkri
tungu af íslenzkri reynslu. í þeim er sama hugs-
unin eins og í ákvæði „Gamla sáttmála“: , Ut-
anstefnur viljum vér engar hafa“. Nú er farið
að stefna landhelgismáli okkar til utanferðar
og gera því þann vafasama heiður, að komast
undir úrskurð sérfræðinga Sameinuðu þjóðanna
og þetta er gert áöur en Alþingi er búið að
láta uppi skoðun sína og vilja á stærð landhelg-
innar og hvernig og hvar landhelgislínan skuli
dregin.
Þetta finnst mér í meira lagi óvarlegt. Þegar
landhelgismálið okkar er komið út fyrir land-
steinanna í hendur útlendinga til umsagnar og
til ákvörðunar, má að því vísu ganga, að Bretar
sitji fyrir okkur í hverri nefnd og í hverju
horni og setji fyrir okkur alls staðar fótinn,
og fóturinn á „Jóni Bola“ hefur reynzt smá-
þjóðunum þungur götuþrándur í landhelgismál-
um þeirra.
90
V I K I N G U R