Sjómannablaðið Víkingur - 01.04.1950, Blaðsíða 18
Framh. af bls. 95.
notuð eru í Evrópu, og þeir eiga einnig skip,
sem útbúin eru eins og fljótandi fiskimjöls- og
niðursuðuverksmiðjur.
Við strendur Japans er aðallega veitt sardín-
ur, síld og viss þorsktegund. En jafnframt
sækja Japanir mikið á fjarlæg fiskimið, eins og
t. d. til Kamschatka, Vladivostock, í Bengal-
flóa, út af vesturströnd Ástralíu, að ströndum
hollenzku Austur-Indíu, að ströndum Mið-Amer-
íku og í Behringssundið.
Auk þess úthafsfisks, sem Japanar fiska,
veiða þeir mikið af alls konar skelfiski, krabba-
fiski og sjóþangi. Iðnaður þeirra, sem vinnur
úr sjóþangi, er á mjög háu stigi, og vinnur úr
því auk fæðu, pappír og ýmis efni til iðnaðar.
Fiskveiðin er eins og fyrr segir, mjög sterkur
þáttur í framleiðslustörfum þjóðarinnar, og
hvergi í heiminum, nema í Siam, mun fisk-
neyzla vera jafnmikil eins og í Japan, eða
um 40 kg. á ári á hvert mannsbarn í landinu.
Mœling á fiskmagni í neti.
I nýútkomnu Fishing News er skýrt frá til-
raun, sem gerð var á amerískum togbát, með
nýtt tæki, sem notað er til þess að finna fisk-
þunga í neti. Báturinn, sem tilraunina gerði,
var 70 feta langur og risti íB/2 fet og var með
Cummins vél 175 h. p. Þegar tilraunin var
gerð, var strekkingskaldi og talsverð kvika.
Taldi skipstjórinn, að slíkt væri einmitt heppi-
leg veðrátta til þess að fá einhverja reynslu á
tæki þessu.
Tækið er í stuttu máli frá sagt mjög fyrir-
ferðarlítill mælir, samtengdur við klukkuverk,
sem sýnir þungaálag, sem kemur á mælinn.
Mælirinn er festur á dráttartaugina eða vír-
inn og á svo að sýna hinn upprunalega þunga,
sem í vírnum hangir og síðan stígandi, ef þung-
inn eykst eða álagið á vírnum.
I þeirri tilraun, sem hér um ræðir, var drátt-
ai'þyngdin á vírnum 1500 lbs. þegar netið var
komið í botninn, en brátt sást, að þyngslin
jukust, eftir því sem dregið var, og þegar upp
var híft, hafði mælirinn mælt nær hárnákvæmt
þann þunga, sem í vörpuna hafði komið undir
toginu. Því er einnig haldið fram af þeim, sem
reynt hafa þetta tæki, að það ekki aðeins sýni
þunga þann, sem í vörpuna kemur, heldur einn-
ig megi glöggt sjá á því ef varpan rekst á eitt-
hvað í botni.
Mælir þessi (Dynamometer) er mjög ódýr,
en ekki ný uppfinning. Svo að segja allir tund-
urduflaslæðarar í síðustu styrjöld notuðu einn
eða fleiri slíka mæla til þess að sjá á di’áttar-
9B
taugum sínum, hvort þær snertu hengjur tund-
urduflanna. Og þeir ei'u einnig notaðir af ýms-
um iðnfyrirtækjum til viktunar, til styrkleika-
prófunar, til þess að mæla styrldeika víra o. fl.
Frönsk togarasnúöi.
Nýlega var hleypt af stokkunum í skipa-
smíðastöðinni Penhoet Co. í Normandie (ná-
lægt Rouen) togara, sem nefndur var Magda-
lena og er einn með stærstu togurum heims.
Eigendur skipsins eru La Peche au Large í
Bordeaux. Skip þetta er af hinni svonefndu 86
metra gerð, en áformað var að byggja sex slík
skip og hafa fjögur þeirra þegar verið afhent,
Pierre Vidal, sömu eigendur og að fyrrnefndu
skipi, Hardi, Louis Lagasse og Jacques Coeur,
sjötta skipið, sem á að heita Clairvoyant, verð-
ur tilbúið innan skamms.
Öll þessi skip eru byggð með það fyrir aug-
um, að stunda fjarlæg fiskimið. Stærð þeirra
er: Heildarlengd 241,2 fet, lengd b. p. 228 fet,
breidd 38,7 fet, dýpt 20,8 fet, og rista fullhlað-
in 18,1 fet. Fiskilestarúm er 50.642 cub. fet, og
eru um 2700 tonn að stærð. Hásetaklefi er
frammi á skipinu, en íbúðir yfirmanna mið-
skips og aftur í. Sérstök setustofa er fyrir
skipshöfnina. Aðalvél skipsins er 1100 ha. Bur-
meister og Wain með 170 r. p. m. og á skipið
að hafa 11 rnílna ganghraða. Hægt er að láta
aðalvélina ganga 50 r. p. m. þegar verið er að
hífa upp vörpuna. Allar hjálparvélar eru raf-
magnsvélar, 115 kw. rafmagnsvél fyrir tog-
vindu, og 44 kw. til annarra þarfa, og varavél
44 kw. Gufuketill er til þess að hafa gufu til
lifrarbræðslu og fleira, og er hann í sambandi
við aðalvél skipsins, en í höfnum er hann olíu-
kyntur.
Þessi stóru skip eru einn þáttur af allsherjar
nýsköpun fi’anska fiskiflotans, sem ákveðin var
í stríðslokin, en Frakkar misstu í stríðinu um
60% af togurum sínum, og hinir eldri, sem eftir
voru, meira og minna úr sér gengnir. Með ný-
byggingaráformunum var ákveðið að byggja
170 togara af mismunandi stærðum, þar af
skyldu 142 vera mótorskip, en 28 gufuknúin.
76 þessara skipa voru byggð erlendis, í Eng-
lendi, Bandaríkjunum, Kanada og Belgíu, og
hefur nú verið lokið smíði þeirra allra, hin
skipin skyldu öll byggjast í Frakklandi.
Öll eru þessi skip mjög fallega löguð, með
léttlotuð stefni, straumlínulagaðar yfirbygging-
ar og heldur lágan reykháf, og cruiser stefni.
í öllum þessum skipum eru, rafmagnstogvind-
ur, sem byrjað var að framleiða í styrjöldinni
og hafa þær reynzt sérstaklega tryggar og góð-
ar, og jafnað til beztu tegunda gufuspila.
V í K I N G U R