Sjómannablaðið Víkingur - 01.05.1950, Blaðsíða 5
buraeyjunum. Norðvestur af þeirri innri er
grynni, sem skip verða að varast og eru hafðar
flaggbaujur við það. Töluverðan kipp norður
af því liggur Fugley, og eru grynni út frá henni
með flaggbaujum.
Höfnin er víðast 20 metra djúp og rúmlega
það. Mundi víða haga vel til að gera hafnar-
bakka sökum aðdýpis við klappirnar.
Á miðjum firðinum sunnan við Færeyinga-
höfn, liggur K’ekertak pinersok = Fagurey,
bjarghóll 17 m. hár, lítill um sig. Þar er lítill
viti, sem vísar leiðina inn fjörðinn, fram hjá
Svartaskeri, sem liggur rétt fyrir utan mynni
fjarðarins, sunnan við Sátut (Flögu), þar sem
er hinn vitinn, sem ég hef minnzt á.
Þarna er mjög vandratað þegar þoka er eins
svört og hún getur orðið þarna.
Á klöppunum í landi norðvestan við Fugley,
eru nokkur hús, sem mér skilst að Danir hafi
byggt, og spítali, ekki óvandað einlyft hús á
kjallaragrunni. Hafa þessar byggingar verið
gerðar á seinustu árum og má ég segja, að þær
standi auðar að vetrinum, en fólkið, Danir og
grænlenzkir starfsmenn þeirra, séu í Godthaab
að vetrinum.
Eru húsin notuð í sambandi við eftirlit Dana
með höfninni, og Möller hét hann víst, danski
umboðsmaðurinn þar, viðfeldinn karl að sögn
þeirra, er kynntust honum.
Ég vissi aldrei hversu margt fólk var þarna
í þessu sambandi. En þarna er loftskeytastöð
á vegum Dana og svo spítalinn. Veit ég eigi
hversu mörg sjúkrarúm hann hefur, en hreint
og fágað sýndist mér þar inn að koma.
Á þessu svæði, sem húsin standa á, mætti
koma fyrir nokkurri byggð, ef vel væri skipu-
lagt, en ekki sýndist mér slíkt hafa verið hugs-
að með staðsetningu húsanna. Þyrfti þó að
brjóta niður nokkrar klappir til þess og slétta
grunninn með því. En prýðileg aðstaða væri
að gera þarna hafnarbakka. Vestur af húsun-
um og þó reyndar inn á milli þeirra, er tjörn
ekki mjög stór, sem neyzluvatn er tekið úr
handa húsunum, og lágu leiðslupípur ofanjarð-
ar á ýmsum stöðum upp úr tjörninni til hús-
anna. Má óefað gæta hreinlætis í umgengni til
þess að það vatn sé gott, því öll standa húsin
hærra en tjörnin og hallar frá þeim flestum
til hennar.
Norðan við þetta svæði rís upp klapparhóll
mikill, 27 m. hár frá fjörumáli. Kalla Færey-
ingar hann Knausin og er réttnefni. Norður
af honum gengur til vesturs nokkuð langur og
mjór vogur og við hann stendur sjómannastofa
Færeyinga. Snoturt hús, sem þeir kalla Livd
(Hlífð). Veitir færeyskur prestur því forstöðu
og hafði hann triggjar sera vakrar gentur og
eini fríða frúgv sér til aðstoðar. Var sjómönn-
um veittur þar beini, kaffi og matur eftir
beiðni, og bækur til lestrar um kristiliga trúgv
og „andre meget opbyggelige Romaner", út-
gefnar af hinni dönsku Mission, ásamt litlu
sindri af aldurslegum blöðum um pólitík og
gudstrúgv með fyrrverandi fréttum. Var lestr-
arsalurinn notaður við messugerð á sunnudög-
um og oftar, ef þurfti.
Prestfjölskylda þessi var ákaflega alúðleg
og gestrisin. Þrjá drengi áttu þau, litla, sem
ég sá. Voru þeir oft að leika sér á bát þar á
víkinni.
Vestur af sjómannastofunni var tjörn miklu
stærri og dýpri en hin, er ég nefndi, og var
hún aðalvatnsból hinna færeysku skipa. Ekki
var nú samt betri tækni til vatnsfyllingar hjá
þeim en svo, að þeir urðu að sækja vatnið á
bátum í segli eða öðrum ílátum upp í voginn,
en þangað niður í fjöruna lágu ofanjarðar fá-
einar pípur, sem vatninu var náð í á sama hátt
og í slöngu, sogaðist oft loft með í pípurnar,
svo rennslið þraut. Úr þessum pípum voru not-
aðar slöngur út í bátana. Mjög auðvelt hefði
verið að koma þarna fyrir betri útbúnaði.
Ókostur var á vatni þessu, sem og annars
staðar, að það var fullt af flugnalifrum og ör-
smáum pöddum og hefði því þurft að hreinsast
áður en það var haft til neyzlu. Kemur þetta
til af því, að allt vatn er þama tjarnarvatn,
sem orsakast af landslaginu, og ekki til renn-
andi lækur í öllum firðinum, utan afrennsli
hinna stóru vatna, sem inni í landinu eru
fyrir botni fjarðarins.
Nokkuð fyrir norðan þennan vog, við svo-
nefnda Möllersvík, höfðu Færeyingar komið sér
upp dálítilli smiðju. Mátti heita að hún og sjó-
mannastofan væru einu mannvirkin, sem þeir
áttu þarna, að undanteknum nokkrum skúra-
kumböldum yfir salt, sem voru hingað og þang-
að kringum höfnina. Annars hlóðu þeir þeim
fiski, sem þeir urðu að setja á land í stakka
hingað og þangað um klappirnar, þar sem hæg-
ast var hjá þeim að koma bátum að, því ekki
lögðu þeir skipunum að. Unnu þeir við þetta
oft af miklu kappi fram á nætur. Hlýtur þetta
fyrirkomulag að baka færeysku sjómönnunum
afskaplegt erfiði eftir strangar útilegur; og að
síðustu, áður en þeir leggja af stað heim, að
verða þá að skipa öllu um borð aftur á sama
hátt. Nokkur munur, ef þeir hefðu bryggju og
lyftitæki, sem gæti sparað þeim handaflið. Enda
kom í sumar sendinefnd færeyskra lögþings-
manna til að athuga aðstæður til úrbóta í þessu
efni.
VÍKINGUR
115