Sjómannablaðið Víkingur - 01.05.1950, Blaðsíða 9

Sigurjón frá Þorgilsstöðum
Landvættir
Tveir smáþættir úr dagbókablöðum ævintýramanns
I.
Ég gerðist sjálfboðaliði í brezka hernum vor-
ið 1942, hafði þá nýlega lokið prófi við flug-
skóla vestur í Kanada. Nokkru seinna var ég
kominn á Afríkuvígstöðvarnar við E1 Alamein.
Þegar stórsókn Montgomerrys hershöfðingja
hófst í lok októbermánaðar, var ég stjórnandi
Spitfire orustuflugvélar, hafði lent í mörg lífs-
hættuleg ævintýri, en jafnan komizt frá þeim
heill á húfi.
Eftir snörp átök í lofti og á láði í 24 dægur,
bilaði vörn óvinanna, þeir yfirgáfu bækistöðvar
sínar, undanhald þeirra hófst. Bandamenn ráku
flóttann með kappi og harðneskju. Það var sótt
yfir sandauðnir Líbyu, vinjar teknar, þorp og
borgir. Flugsveitir studdu landherinn, sem sótti
ódeigur fram með fallbyssuvagna og skriðdreka.
Um jólin voru herirnir komnir vestur að
Wadi Zemsen. Öxulveldin gerðu þar tilraun til
þess að stöðva sóknina, höfðu dregið að sér liðs-
auka og búizt um. Bandamenn námu staðar,
herinn hvíldist og safnaði nýjum kröftum.
Dag einn tók ég þátt í flugleiðangri, sem
gerður var út til að njósna um viðbúnað and-
stæðinganna. Vélin mín var skotin niður í ein-
vígi við þýzkan Messersmit. Ég sveif til jarðar
í fallhlíf; morguninn eftir náði ég sambandi
við brezkan varðflokk og komst eftir stranga
útivist heim í bækistöðvar flugsveitarinnar.
Er ég hafði þrifað mig til, látið gera að
skeinum mínum, rakað mig og farið í hreinan
einkennisbúning, arkaði ég á fund flugsveitar-
stjórans. Hann fagnaði mér, eins og ég hefði
komið úr helju. Með fáum orðum lýsti ég ferða-
lagi mínu, hann klappaði mér á herðarnar og
fór viðurkenningarorðum um íslendinginn.
Hjá honum var staddur Algiermaður, stór
vexti og karlmannlegur, dökkur á brún og brá.
Hann var mjög brúnn á hörund og fingur hægri
handar hans voru að litarhætti eins og kast-
aníur, enda svældi hann hvern egypska vindl-
inginn eftir annan. Maður þessi hét Abdul
Mórad, hafði stundað nám við enska háskóla,
mikill vinur Breta og í þjónustu þeirra, hafði
gert Öxulherjunum ýmsar skráveifur.
Abdul Mórad gaf mér nánar gætur, meðan
ég gaf skýrslu mína, ódulin forvitni var í augna-
ráði hans. Hann mælti á góðri ensku:
„Er þessi bjarthærði maður fslendingur?"
„Já“.
„Hví er hann í brezka hernum, kominn alla
leið hingað norðan úr hrikaleiknum og þok-
unni ?“
„Sjálfboðaliði".
Algiermaðurinn brosti. Það skein á sterkar
fagurlagaðar tennur hans. Brosið var barns-
lega viðfelldið. Hann rétti mér hendina, mælti:
„Þú bliknar sjálfsagt ekki, þó að sprengjurn-
ar falli, springi og sundri jörðinni, ert alinn
upp við hávaðann og hamfarirnar á íslandi, þar
sem fjöllin hrynja, björgin molna og verða að
dusti, er þau fara í loftköstum niður snarbratt-
ar hamrahlíðar... Friður spámannsins sé yfir
þér og húsi þínu, íslendingur".
Handtak hans var þétt.
„Hefur þú komið til íslands?" spurði ég.
„Nei, nei, Allah forði mér frá því“.
„Hver eru þá kynni þín af landinu?"
Dökk augu hans leiftruðu.
„Forfaðir minn einn kom þangað“.
„Hvenær?“
Bros hans varð dapurlegt, afsakandi. „Níu-
hundruð níutíu og fimm árum eftir dauða
Múhammeðs spámanns", sagði hann. Svo bætti
hann við eftir nokkra þögn: „Það ár voru á
íslandi tyrkneskir víkingar frá Algier. Forfaðir
minn var „reis“ á einu af þeim tólf ræningja-
skipum, sem áttu að sigla norður til klettaeyj-
unnar þinnar, og hann var á öðru skipinu, sem
fyrst höfðu þar landsýn við austurströndina".
„Einmitt það“, sagði ég kuldalega og yppti
öxlum.
Hann lést ekki taka eftir hreimnum í rödd
minni, kveikti í nýjum vindlingi, brosti, starði
fram fyrir sig, hrukkaði brýr, eins og hann
væri að rifja upp rykfallnar minningar. Loks
tók hann til máls, talaði hægt og dró seiminn:
„Forfaðir minn hefur lýst þeim degi, er hann
steig á íslenzka grund. Frásögn hans var svo
skýr, lífsmagn og litmagn orðanna svo kyngi-
V í K I N □ U R
119