Sjómannablaðið Víkingur - 01.05.1950, Blaðsíða 20

sknli gera sér að leik, eða var það klaufaskapur,
að rifta samningum, sem náðust fyrir einu ári
milli tveggja stétta þegnanna, eftir langa stöðv-
un stórvirkustu framleiðslutækja landsmanna,
svo að til stórvandræða horfir, án þess þá að
reifa málið eða gera á annan hátt grein fyrir,
svo almenningi sé ljóst, að gert hafi verið ráð
fyrir óhjákvæmilegum afleiðingum. En eins og
gengið var frá þessu atriði laganna, er afsakan-
legt, að virðing almennings fyrir æðstu stofnun
ríkisins og þeim mönnum, sem þar eru að starfi
fer minnkandi. Og má hún víst varla við slíku,
eftir ummælum eins fyrrverandi þingmanns og
ráðherra, í útvarpsræðu, fyrir nokkrum árum.
Ég hef persónulega aldrei skilið og skil ekki
enn, hvernig hægt er að ætlast til, að sjóverlui-
menn — sem kallaðir eru hetjur hafsins á tylli-
dögum, þegar þeir eru dauðir — geri sig ánægða
með verri kjör, en aðrar vinnandi stéttir þjóð-
félagsins. En svo hefur það ætíð verið þau tíma-
bil. sem ekki hefur þurft að óttast limlesting
eða dauða af mannavöldum, þ. e. á friðartímum.
Ég geri hér svolítinn samanburð á tímakaupi
sjóverkamanns og landverkamanns, sem er víst
ekki ofsæll af launum sínum. Þessi samanburður
er ekki tæmandi, en hann sýnir þó í stórum
dráttum misræmið.
Tímakaup landverkamanns í almennri vinnu
í apríl 1950.
Dagvinna í Reykjavík kr. 9.24. Sé miðað við
8 klst. vinnu á dag kr. 73.92. Ef gert er ráð fyrir
jafnlöngum vinnutíma og sjóverkamaður verður
að vinna, bætast við 8 klst. næturvinna.
Næturvinna í Reykjavík í apríl 1950 kr. 18.86
í 8 klst. Kr. 150.88. Samanlagt fyrir 16 klst.
vinnu kr. 224.80. Með öðrum orðum, ber sjó-
veerkamcmni, eigi hann a'ð hafa sömu laun og
landverlcamaður, kr. 22U.80 á dag.
Ég veit, að sjómenn gera sig ánægða með þessi
laun. Jafnvel þótt fæðið, sem þeir hafa frítt, en
orðið er nokkuð misjafnt að gæðum, og reiknað
er háu verði í samningum, sé dregið frá.
Hér er ekki reiknaður út sá mismunur, sem
er á fatasliti sjóverkamanns og þess, sem í landi
vinnur, en allir vita, að sjómaðurinn þarf mildu
meiri og dýrari vinnu- og hlífðarföt en aðrir
verkamenn. Fataslit sjómanna er ótrúlega mik-
ið, sérstaklega á dýrustu flíkunum, svo sem sjó-
stakki, stígvélum og vetlingum. Nei, ég sleppi
því. Og ég sleppi einnig í þetta sinn svo mörgu
öðru, sem vert væri að minna á, þar á meðal
því, sem sjóverkamaðurinn fer á mis við í líf-
inu og erfitt væri að reikna til peningaverðs.
En það er að sjálfsögðu svo margt, að langt yrði
upp að telja. Þó ekki væri minnst á annað en
það, sem öllum landsmönnum finnst svo sjálf-
sagðir hlutir, að þeir veita því ekki einu sinni
athygli, að þeir njóta þeirra. Enda eðlilegt vegna
þess að þar á meðal eru margar frumstæðustu
kröfur lifandi vera. — En ekki er víst nema
ég finni síðar ástæðu til að minnast lítillega á
þá hluti. Því þeir eru of margir, sem ekki hafa
gert sér það eins ljóst og skyldi.
Að lokum þetta: Þegar talað hefur verið um
kjör sjómanna opinberlega, hefur það oft heyrzt
og enginn mótmælt, að sjómönnum beri hærri
laun en landmönnum. — Meðal annars til þess,
að lokka menn til að taka þessi lífsnauðsynlegu
störf fram yfir aðra atvinnu. En hvaða laun
þeim ber hefi ég aldrei heyrt stungið uppá,
nema hjá vilhöllum dómurum við samninga-
borðið.
7. maí 1950
M. Jensson.
Minningarorð:
Gudmunclur B jörnsson
Þann 13. febrúar var til moldar borinn frá
Siglufjarðarkirkju, Guðmundur Björnsson,
vélstjóri frá Vík í Héðinsfirði. Guðmundur
heitinn lézt að heimilu sínu, Vetrarbraut 15,
þann 8. febrúar. Guðmundur Björnsson var dá-
inn. Maðurinn, sem ég talaði við fyrir tveim
dögum fullfrískan og glaðværan, en svo var
hann ávallt, var nú lagstur til hinztu hvíldar.
Dauðinn gerir ekki boð á undan sér. Svo snöggt
kom kallið, að mig setti hljóðan er ég heyrði
fráfall Guðmundar heitins. Fyrstu kynni mín
við Guðmund heitinn urðu, er hann var véla-
maður á m.b. Kristjönu frá Ólafsfirði með
hinum velkunna og ágæta skipstjóra Ásgrími
Sigurðssyni. En með þeim skipstjóra var Guð-
mundur heitinn ávallt í skipsrúmi fram á síð-
ustu daga. Guðmundur heitinn var vel virtur
af sínum mörgu starfsbræðrum, og öllum sínum
mörgu og góðu vinum. Fram á síðustu stund
starfaði hann hjá útgerðafélaginu Sædísi á
skipi þess, Sigurði, sem annar mótoristi. Guð-
mundur heitinn var hæglátur og skemmtilegur
starfsfélagi. Ég var svo lánsamur að fá að
starfa með Guðmundi heitnum á síðastliðnu ári.
En starfstími okkar var of stuttur. Nú ertu
horfinn: En minningin geymist um góðan vin.
Um leið og ég kveð þig með þessum fátæku
orðum, votta ég aðstandendum þínum dýpstu
samúð mína. Megi minningin um góðan dreng
græða sár ættingja og vina.
Blessuð sé minning þín. G.
VÍKINGUR
13D