Sjómannablaðið Víkingur - 01.10.1950, Blaðsíða 3

Br. JÓN DÚASON:
Nt YERÐUR AÐ HEFJA ÚTGERÐ
VIÐ GRÆNLAND
Síðasta þing Farmanna- og fiskimannasam-
bands Islands samþykkti áskorun eða álitsgerð
þess efnis, að halda bæri fiskitilraunum frá í
fyrra við Grænland áfram nú í sumar (1950).
Þeir þremur leiðangrum, er fóru héðan til
Grænlands í fyrra, hafði orðið margt að van-
búnaði. Skipin komu t. d. ekki til Grænlands
fyrr en komið var fram í júlí, aðalaflahrota
sumarsins um garð gengin, fiskurinn kominn
upp í sjó og á göngu norður með landinu, svo
að eitt sé nefnt. Og sameinuð og í náinni sam-
vinnu hefðu skip okkar átt að koma til Græn-
lands, en ekki í þrennu lagi, og öll því með illa
og dýra aðstöðu til að leggja upp aflann.
Þótt öll skipin fiskuðu ekki fyrir kostnaði,
varð útgerð þeirra allra þó stórum skárri en
síldarskipanna við Norðurland í fyrra. En hinn
helzti árangur þessarar tilraunar varð sá, að
gera það augljóst, að íslenzk útgerð gæti átt
mikla framtíð fyrir sér við Grænland, ef rétt
væri að öllu farið, og jafnvel sýndist augljóst,
að þrátt fyrir öll axarsköftin, og þrátt fyrir,
kostar ekki neitt stórfellt rót í þjóðfélaginu.
En hvað sem öllu líður, þá er eins og fyrr
segir vonlaust að hreyfa mótorbátana næstu
vertíð með sama fiskverði og í ár, miðað við
þann mikla og síhækkandi tilkostnað, sem á
smáútgerðina leggst eins og heljarfarg.
Ennþá er hitt spursmálið, hver verður til að
kaupa fisk í salt eða í frystingu, þó ekki væri
nema fyrir sama hráefnisverð og í ár, hvað þá
heldur hærra, þegar höfð eru fyrir augum öll
þau vandræði með sölu þessara vörutegunda og
hækkandi verð erlendis og heimatilbúin vand-
ræði meðal okkar sjálfra í landinu?
Ég held þeir verði fáir, sem hætta sér út á
þann hála ís, þegar reynsla ársins í ár liggur
nú nokkurn veginn opin fyrir.
En mér og fleirum verður á að spyrja:
Getur háttvirt Alþingi látið þetta mál af-
skiptalaust?
Hafnarfirði, 9. október 1950.
Óskar Jóntion,
að afli var rýr síðari hluta sumarsins í fyrra,
myndu öll þau íslenzk skip, er sjófær voru við
Grænland í fyrra, hafa fengið góðan hagnað
af veiðinni, ef þau aðeins hefðu komið nógu
snemma og náð í aflahrotuna í maí og júní, en
hún var að fjara út í júlí, er íslenzku skipin
komu til Grænlands.
Það er bezt að segja það strax, að það var
synjun bankanna á nokkru láni og hrein fjár-
þröng, sem hélt skipum Björgvins Bjarnasonar
föstum í Reykjavík mánuðum saman vorið 1949,
unz aflahrotan við Grænland var búin. Og það
var landsstjórnin sjálf, sem með óskiljanlegum
drætti, æ ofan í æ, viðvíkjandi sölu eða leigu
Súðarinnar, og loks verkfall, sem tafði vestur-
för Súðarleiðangursins mánuðum saman. Og
ætli það hafi ekki verið eitthvert viðlíka skiln-
ingsleysi á viðleitni góðra manna til að brjóta
nýjar brautir, sem tafði burtför þriðja leið-
angursins? — Það er fjöldi ráðamanna þannig,
að honum sýnist, að aldrei liggi neitt á: Það
megi eins heyja á þorranum og hlaða skipin
þegar allur fiskur er genginn af miðunum!
Allir þeir Islendingar, sem komu í fyrra til
Grænlands, fengu trú á aflamöguleikunum þar.
Svo til allir vildu þeir komast aftur til Græn-
lands nú í sumar. Allir undruðust þeir veður-
blíðuna við Vestur-Grænland, en sumum fannst
fullmikið að gera þar, því það gaf svo til hvern
einasta dag á sjó. — Já, það var annað en að
sitja niðri í lúkar og spila allt sumarið fyrir
norðan land!
Fannannasambandið óskaði eftir því, að
þessari, að ýmsu leyti ágætu og álitlegu byrjun
veiða við Grænland, yrði haldið áfram sumarið
1950, til þess að fá aukna þekkingu og reynslu
á fiski við Grænland, en slíkan þekkingar- og
reynslugrundvöll er óhjákæmilegt að fá, áður
en hafin er útgerð við Grænland í stórum stíl.
Slík reynsla og þekking er og skilyrði fyrir
miklum afla og góðum hagnaði af veiðinni. Allir
sjómenn skilja og vita þetta. Góður afli fæst
ekki, ef renna þarf alveg blind í sjóinn.
Það voru enn til góðir íslendingar, er greiða
V í K I N G U R
235