Sjómannablaðið Víkingur - 01.01.1951, Blaðsíða 20

um það var ekki að villast, en enginn Harry kom í sjón-
mál. Mundu þeir nú máske verða af með venjuleg kvöld-
um það. Snögglega stakk hann úrinu einbeittlega í vas-
glös sín í Hreiðrinu í dag? Nú fór að verða tvennt til
ann og' sagði:
„Jæja, haltu bara áfram gamli rninn, en ég hef heyrt
söguna áður“.
„Það, sem þú hefur heyrt, er hvergi nærri allt. En
ég veit hvernig þetta gerðist og gekk til, allt frá byrjun.
Já, það byrjaði uppi á þiljunum, þar sem við höfðum
hengirekkjurnar. Þar var það, sem hann fékk hug-
myndina, meðan hann lá á hryggnum í hvílunni og velti
sér þar eins og greifi í sólskininu". En niðri á lágþilj-
unum stóð bátsmaðurinn, hann var nú annars alltaf
bölvaður refsidómur hvar sem hann var eða fór, og
hrópaði sig hásan við að kalla á Garrity. Við vissum
vel hvað hann vildi. Garrity átti vakt og nú grenjaði
bátsmaðurinn upp til hans“:
„Hvenær I helv. ætlarðu að láta strákana þvo þilj-
urnar“? En þetta raskaði ekki hið minnsta ró Garrity.
Hann hafði litla löngun til að vinna á sunnudögum, og
í því efni fylgdu honum flestir að málum. Á sunnu-
dagsmorgnum átti helzt enginn að þurfa að öhreinka
hendur. En samt var það nú einu sinni bátsmað-
urinn og enginn annar, sem skipaði fyrir um það efni.
— Þú veizt hvað greindur Garrity var. Hann gat svei
mér lesið skipslögin bæði aftur' á bak og áfram dagana
sem skráð var á skipin. Það voru líka einu dagarnir,
sem ég sá hann ófullan. Já, þá gætti hann þess, að vera
allsgáður. Já, hann var sjómaður sem kunni sitt starf
út í æsar, og hann vissi, að hann var ekki skyldugur
til að þvo þiljur á sunnudagsmorgni, þegar skipið lá
í höfn. En sem sagt, þarna kjöftuðu þeir og rifust svo
að rauk upp af þeim báðum. Það var alveg dæmalaust
á að heyra. Þegar minnst varði þaut svo bátsmaðurinn
eins og eldibrandur upp og orgaði framan í Garrity:
„Ef þú lætur ekki þvo þiljurnar, og það sem skjót-
ast, læt ég setja þig í járn. Heyrirðu það, bölvaður jálk-
urinn þinn“?
Já, þetta sagði hann, og svo gláptu þeir hvor á annan
eins og mannýg naut um stund. Að lokum sagði Garrity:
„Ef yður er það ekkert á móti skapi, þá fer ég nú
og tala við skipstjórann“ Og þá, einmitt þá, mun hug-
myndin hafa fæðst hjá honum. Hann var raunar fast-
ákveðinn í því, að þvo ekki þiljurnar á sunnudags-
morgni, en færi svo, að hann yrði þrátt fyrir allt að
gera það, skyldi sannarlega einhver fá að gjalda þess“.
Öldungurinn þagnaði um stund og dró djúpt and-
ann, en félagi hans virtist svo niðursokkinn í að horfa
á hvernig vindurinn lék að frakkalafi hans, að hann
tók ekki eftir því, að frásögnin féll niður. Gamli mað-
urinn hóf þó brátt frásögn sína að nýju, og nú gaf
hann orðum sínum áherzlu með því að berja krepptum
hnefanum á kné sitt. Hann hló við og svipur hans tók
stöðugt breytingum.
„Og hugsaðu þér svo“, hélt hann áfram. „Garrity fór
beina leið til gamla skipstjórans. Hann hafði einu sinni
ákveðið, að gera það, og þá var ekkert það til, sem
hindrað gat hann í að framkvæma áformið. Hann var
katólskur, og það eru þeir reyndar allir þessir írlend-
ingar. Hann ætlaði sér því ekki að saurga helgidaginn
með vinnu. Og beint til skipstjórans fór hann. Þú
þekktir Garrity, — Guð náði hans örmu sál — og þess
vegna veiztu eins og ég, að hann var sá mesti stórlyg-
ari, sem ég hef fyrirhitt á minni lífsfæddri æfi. Og nú
spann hann langan lygalopa í hlustir skipstjórans, og
sagan sú hlýtur að hafa gengið skipstjóra til hjartans.
Þú þekktir Prodgers gamla, eða hvað? Afbragðs sjó-
maður og skipstjóri alla sína daga. Strangur og áreið-
anlegur, góðhjartaður og heiðarlegur, þó hann væri kat-
ólskur. En allt þetta, sem ég segi þér nú, hef ég eftir
þjóni Prodgers gamla, og hann ætti að vita hvað gerð-
ist og hvernig það gekk til. Hann var einmitt rétt að
ljúka við að búa upp hvílu skipstjórans, þegar Garr-
ity kom inn og sagði:
„Hvar er skipstjórinn"? Eg vil fá að lala við hann
alveg tafarlaust“.
Pilturinn leit á hann og sagði
„Hann stendur nú þarna“, og svei mér ef skipstjór-
inn hafði ekki staðið rétt íraman við nefið á Garrity
frá því að han kom inn í klefann.
„Jæja“, sagði skipstjórinn. „Hvað viljið þér, minn
góði maður“?
„Góði maður“, sagði hann. Finnst þér það ekki kostu-
legt? Gai’rity horfði beint í augun á Prodgers gamla
og lopaði upp úr sér stórfenglegri lygasögu. Og hvað
heldurðu að dóninn hafi sagt? Jú. Hann sagði, að þó
hann skildi mæta vel, að skyldu-vinnan yrði að ganga
fyrir öllu öðru, þá yrði hann þó fyrst að hugsa um
sínar eigin skyldur við sjálfan sig. Og þarna hitti hann
einmitt viðkvæmasta blett Prodgers gamla.
„Skyldur? Hvaða skyldur"? þrumaði Prodgers fram-
an í hann.
„Jú, herra minn. Ég er alltaf vanur að fara í kirkju,
þegar ég ligg í höfn á sunnudögum, og í dag er auk
þess afmæli mömmu gömlu. Ég finn það vel, að ég
verð að fara í kirkju í dag. En á hinn bóginn, ef þér
viljið endilega að ég þvoi þiljurnar, ja, þá er það ekki
nema sjálfsagt herra minn“.
Jú, þarria hitti hann beint í markið. Skipstjórinn var
raunar frómasta sál og bar mikla virðingu fyrir öllu
kirkjulegu, og öllum þeim, sem áhuga höfðu á trúmálum,
hver svo sem trúarjátningin var. Og hvað gat liann svo
eigilega sagt við þessu? Auðvitað datt Garrity ekki
eitt augnablik í hug að fara í kirkju þénnan dag, nei,
ónei, ekki frekar en bekkjarskriflinu, sem við sitjum á.
Og hún gamla mamma hans, guð veri með sál hennar,
— sagði einu sinni við mig:
„Garry minn hefur ekki séð innviðina í kirkju í meira
en tuttugu og tvö ár“. Já, það sagði hún, blessuð sálin“.
Gamli maðurinn þagnaði til þess að ná meiri áhrifum
með frásögn sinni, en félagi hans tautaði með vaxandi
óþolinmæði:
„Áfram, áfram".
„Jæja, hann fékk sem sagt landgönguleyfi, en fyrst
varð hann þó að vinna verkið, og jafnskjótt og hann
kom niður úr brúnni hvein í honum:
„Upp með ykkur. Komið með slöngurnar, og það í
einum grænum“. Nú hafði hann komið málum sínum
í það horf, sem honum líkaði. Og trúðu mér hvort sem
þú villt eða villt ekki, en svo sannarlega, sem ég sit
hérna hjá þér á bekknum, hafði Garrity ekki einungis
fengið landgönguleyfi vegna kirkjugöngu, heldur hafði
skipstjórinn einnig stungið að honum 5 shillingum og
20
V í K I N □ U R