Sjómannablaðið Víkingur - 01.01.1951, Blaðsíða 21
lánað honum einn fatnaðinn sinn, svo hrifinn hafði
hann orðið af guðhræðslu hans og rækt til móður sinnar.
„Þú getur fengið þennan lánaðan“, sagði Prodgers
og fékk honum klæðnaðinn, „og hérna eru 5 shillingar
í gjafabauk kirkjunnar".
Hugsaðu þér bara, að maður með lífsreynslu Prod-
gers skyldi bíta á jafn illa engdan krók og lygaþvætt-
ing Garrity. Og fjandakornið sem ég hef nokkurntíma
séð katólska kirkju á þessum slóðum. En þú hefðir átt
að sjá svipinn á náunganum, þegar hann kom og var
að raupa af því, hvað vel hafði gengið. Við vorum allir
gapandi af undrum yfir þessari dæmalausu irsku frekju.
Engum okkar hefði nokkru sinni getað dottið í hug, að
aðhafast nokkuð svipað þessu. En honum, þessum stór-
lygara, virtist enginn hlutur ómögulegur. Fyrir honum
gekk allt sem í dillandi dansi.
Við fylgdum honum eftir að landgöngubrúnni og
hlógum eins og fífl að kirkjuferðinni hans og mömmu
gömlu, en öllu slíku tók hann með glöðu geði og veifaði
til okkar í kveðjuskyni. Nokkrir af strákunum hrópuðu
á eftir honum:
„Mundu nú eftir að hafa eitthvað drekkandi með þér
um borð“. „Ef þú skyldir rekast á einhverja lögulega
griðku í Londonstreet, þá semdu við hana um afgreiðslu-
tíma fyrir mig“, hrópaði einn. En nú var Garrity kom-
inn svo langt frá skipinu, að hann heyrði ekki til þeirra
lengur. Hann var áreiðanlega ekki í vafa um hvert
halda skyldi.
„En meðal annara orða“, tók nú hinn öldungurinn
fram í fyrir sögumanni. „Hver fjandinn hefur orðið
af Harry? Það vildi ég gjarnan vita. Hann skyldi þó
aldrei vera veikur. Hann hefur aldrei mætt svona seint
í samkvæminu, svo lengi sem ég man. Nú má hann fara
að hraða sér, ef eitthvað drekkandi á að verða eftir
handa okkur í Hreiðrinu í dag“.
„Ja — há, þú skilur“, og hér kom mjög dramatísk
þögn í frásögninni. „Þú skilur. Auðvitað fór Garrity
þráðbeint á fyrstu krána, sem varð á vegi hans, og þar
drakk hann sig strax augafullan, og þegar ég segi
fullan, þá meina ég það, alveg blindfullan, en það er nú
kannske gáta útaf fyrir sig hvernig hann fór að því
fyrir fimm shillinga. En við hverju var svo sem öðru
að búast af honum? Hann hefði ekki hikað við að drekka
brennivín úr forugu sjóstígvéli, ef svo hefði borið undir.
Og ég segi það enn aftur: Hvernig í ósköpunum gat
gamli og reyndi skipstjórinn látið snúa svona á sig,
svona herfilega? Já, oft hef ég undrast það. Hvernig
fór maðurinn að kjafta sig svona inn á gamla Prod-
gers? Við sáum ekki Garrity framar um borð þennan
daginn. Hann hélt sig í landi sæll eins og sá, sem sálu-
hjálpina hefur öðlast, en sáluhjálp sína fann hann að
þessu sinni í hálsmjóum flöskum og víðum glösum. En
alveg fórst það fyrir, að hann ákvæði nokkurn af-
greiðslutíma fyrir hleðslustjórann okkar á skipinu. Allir
undruðumst við, hvað satans lengi hann var að drekka
út þessa lúsugu fimm shillinga. En hvað heldur þú að
hann hafi annars verið að aðhafast"? Hér hóf gamli
maðurinn á ný að berja krepptum hnefanum í kné sér.
„Jú, það fengum við bæði að sjá og reyna síðar. Þegar
klukkan var orðin fimm fengum við allir landleyfi. Við
þvoðum okkur og snyrtum og vonuðumst eftir því, að
karlinn mundi láta okkur fá svo sem fimm-kall hvern
til að skemmla okkur fyrir í landi, en við fengum ekki
nema þrjá shillinga hver, og skipsdrengurinn ekki nema
einn. Nú, en hvað um það, í land fórum við. Auðvitað
ekki allir í hóp, heldur tveir og tveir í einu. Ég slóst í
för með brytanum okkar . Það var ágætur strákur.
jafnvel þó hann drykki aldrei dropa, en af þeirri
ástæðu gat hann auðvitað ekki kallast fyrsta flokks
félagi. En eins og ég er búinn að segja, fórum við
í land. Félagi minn átti nokkra skildinga í fórum sínum
frá fyrri tíma, eins og gefur að skilja um mann, sem
hvorki drakk né reykti. Við náðum í vagn og ókum
upp í borgina. Þetta var dásamlegt kvöld. Allan daginn
hafði verið heitt eins og í víti, en nú var orðið þægi-
lega svalt, allt var í bezta lagi, þó ég geti raunar
aldrei vanist þeirri viðbjóðslegu lykt, sem allt af hangir
þarna í loftinu. Það er einkennilegt fólk þessir Arabar.
Strax og við stigum niður af vagninum þyrptist heill
hópur af Aröbum utan um okkur og allir góluðu þeir
og görguðu eins og vitfirringar, en það eina, sem við
skildum var „Englese, englese". Við gáfum þessu engan
gaum fyrr en félagi minn sagði við mig:
„Nei, maður, þarna er Garrity. Líttu á hann. Fari
ég þá norður og niður ef hann hefur nokkurn þráð á
skrokknum“.
Og þetta var hverju orði sannara. í kirkju hafði
hann ekki farið þann daginn. Við gengum áleiðis til
arabahópsins, sem hnappaðist umhverfis Garrity, þar
sem hann stóð allsnakinn og veifaði skyrtunni yfir
höfði sér og hrópaði:
„Hver vill kaupa þessa skyrtu? Fyrsta flokks skyrta
fyrir þrjá pjastra. Hver býður í?“ Hann var auga-
fullur svo við forðuðumst að nálgast hann. Garrity
var svo fjári vondur við vín. Ja, það veizt þú auðvitað
mæta vel, þú drakkst svo oft með honum sjálfur. En,
sem sagt . . . “ Nú kom löng þögn og það var eins og
sögumaðurinn vægi nákvæmlega hvert orð, sem hann
vildi segja. Hann horfði lengi með mikilli eftirtekt á
vin sinn, sem stöðugt sat með höfuðið hvílandi niðri
á bringu. Ef til vill vöknuðu nú hjá honum fornar
minningar um hinn gamla skipsfélaga, sem svo óvænt
hafði nú létt akkerum til hinnar hinztu siglingar. Ef
til vill skynjaði hann á þessum augnablikum löngu
liðnar stundir, ef till vill námu nú eyru hans forn
skipunarorð og vindþyt í reiða frá löngu liðinni tíð.
Hann sat hreyfingarlaus, en kinkaði bara kolli öðru-
hverju. Þegar minnst varði var þó þögnin orðin honum
of löng, og hann spurði með nokkru óþoli í röddinni:
„Nú, nú. Hvað gerðist svo?“
„Tja“, svaraði hinn og hló nú stóran hlátur.
„Nú kemur það allra bezta. Getur þú skilið, að skratt-
ans þrælnum honum Garrily skyldi detta í hug og
meira að segja framkvæma það, að selja alklæðnað gamla
Prodgers? En hvað voru líka fimm shillingar fyrir
mann eins og Garrity? Hann var vanastur því að hafa
úr pundum að spila. Og náttúrlega lá það í augum
uppi, að þegar vasapeningarnir voru þrotnir langaði
hann í meira af drykkjarvörum. Peninga hafði hann
ekki lengur, en fötin hans gamla Prodgers hafði hann
og hvað lá þá beinna við en að selja þau? Ég geri
ráð fyrir að jakkkinn og vestið hafi orðið samferða í
fyrstu umferð, og að þá hafi uppboðinu verið frestað
um stund meðan hann fór inn í krána til þess að
V I K I N G U R
21