Sjómannablaðið Víkingur - 01.04.1951, Blaðsíða 18

SMÁSAGA
eftir
H. G. Wells.
Æpyornis-eyj a
Maðurinn með örið á andlitinu hallaði sér
fram yfir borðið og leit á blómin mín.
„Ástagrös?“ spurði hann.
„Fáein“, sagði ég.
„Nokkuð nýtt? Mér datt það í hug. Ég tók
þessar eyjar í gegn fyrir tuttugu og fimm til
sjö árum. Ef þú finnur nokkuð nýtt þar —
jæja, þá er það glænýtt. Ég skildi ekki mikið
eftir“.
„Ég er ekki safnari“, sagði ég.
„Ég var ungur þá“, hélt hann áfram. „Drott-
inn minn dýri hvemig ég flakkaði um“. Hann
virtist mæla mig. „Ég var í Austur-Indíum tvö
ár, og í Brasilíu í sjö. Svo fór ég til Mada-
gaskar“.
„Ég þekki nokkra landkönnuði að nafninu
til“, sagði ég og bjóst við sögu. „Fyrir hvem
safnaðir þú?“
„Dawson og Butcher, ég veit ekki hvort þú
kannast við þá?“
„Butcher — Butcher?“ Mér fannst ég minn-
ast nafnsins óljóst, svo mundi ég: Butcher gegn
Dawson. „Hvað!“ Þú ert maðurinn, sem lög-
sóttir þá um fjögra ára kaup — þegar þú varst
skipreika á eyðiey ... “.
„Til þjónustu“, sagði maðurinn með örið og
hneigði sig. „Skrítið mál, var ekki svo? Þarna
var ég á eynni og sparaði saman allt mitt kaup,
en þeir gátu ekki sagt mér upp. Ég hafði oft
gaman af að hugsa um það, meðan ég var þar.
Ég reiknaði það út og krafsaði skrautlega tölu-
stafi út um alla eyna“.
„Hvernig skeði þetta?“ spurði ég. „Ég man
óglöggt eftir málinu“.
„Jæja... Þú hefur heyrt getið um æpyornis?"
„Heldur betur. Andrews var að segja mér frá
nýrri tegund, sem hann væri að fást við, fyrir
um það mánuði. Rétt áður en ég sigldi. Þeir
hafa náð í lærbein, næstum metra á lengd. Þetta
hlýtur að hafa verið risaskepna“.
„Ég trúi þér“, sagði maðurinn með örið. Það
var risi. Fuglinn Rok, sem Sindbað segir frá,
er munnmæli um þá. En hvenær fundu þeir
þessi bein?“
„Fyrir þremur, fjórum árum, held ég. Hvers
vegna?“
„Hvers vegna? Vegna þess, að ég fann þau
— drottinn minn! — Það eru nærri tuttugu ár
síðan. Ef Dawson hefði ekki verið með þennan
bjánaskap út af kaupinu mínu, hefði hann getað
grætt off jár... Ég gat ekki gert að því, þó
bölvaðan bátinn ræki burt“.
Hann þagnaði. „Ég býst við það sé sami
staðurinn. Eins konar fenjamýri um níutíu míl-
ur norður af Antananarivo. Kannastu við það?
Það verður að fara þangað sjóveg. Þú manst
ef til vill ekki eftir því?“
„Nei, en mig minnir, að Andrews minntist
eitthvað á fen“.
„Hlýtur að vera sami staðurinn. Það er á
ströndinni. Og það er eitthvað í vatninu þarna,
sem varnar því að hlutir rotni. Lyktin af því
minnir á tjöruseyði. Hvort þeir fundu fleiri
egg? Sum eggin, sem ég fann, voru meira en
hálft annað fet á lengd. Já, þetta var allsögu-
legt. Ég fann þau fyrir hreina tilviljun, og
tveir innfæddir náungar, í einum af þessum
skrítnu bátum þeirra, sem eru allir bundnir
saman, og fundum beinin í sama skiptið. Við
höfðum tjald og mat til fjögurra daga. Ég finn
ennþá tjörulyktina, þegar mér verður hugsað
til þessarar ferðar. Og þetta var skrítin leit.
Maður gengur um og stingur járnstöng niður
í leðjuna. Oftast brotna eggin. Ég hefði gam-
an af að vita hversu langt er síðan þessir
æpiornar lifðu. Trúboðarnir segja, að þeir inn-
fæddu eigi sér þjóðsögur frá þeim tímum, er
þeir lifðu, en sjálfur hef ég aldrei heyrt slíkar
sögur.*) En eggin, sem við fundum þarna, voru
eins fersk og þau væru nýorpin. Glæný! Þegar
annar negrinn minn var að bera eitt þeirra
niður að bátnum, missti hann það niður í grjótið
og það fór í klessu. Ég lúbarði mannskræfuna!
*) Enginn Evrópumaður hefur séð lifandi æpyornis,
svo vitað sé, að undanskildum MacAndrew, sem þó er
vafasamt. Hann kom til Madagaskar árið 1745.
H. G. W.
102
V í K I N G U R