Sjómannablaðið Víkingur - 01.05.1951, Blaðsíða 7

Áreksturinn varð rétt fyrir miðnætti, og rétt
eftir miðnætti sendi loftskeytamaðurinn út
fyrsta neyðarskeytið, eftir fyrirskipun Smiths
skipstjóra. Og á miðnætti hafði loftskeytamað-
urinn á California — aðeins tuttugu sjómílur
í burtu, aðeins einnar stundar ferð! — lagt af
sér heyrnartólið og lagzt til svefns! Loftskeyta-
maðurinn á Carpathia hafði heyrt neyðarkallið,
en Carpathia var 48 sjómílur frá slysstaðnum.
En þá vissi enginn, hve lengi Titanic mundi
haldast á floti, en Carpathia hélt strax í áttina
til hins sökkvandi skips. Skip, sem voru enn
lengra í burtu, heyrðu Hka neyðarkallið, sem
náði brátt til Englands og Ameríku. Á rit-
stjórnaskrifstofunum fengu blaðamennirnir nóg
að gera við að undirbúa aukaútgáfu til að skýra
almenningi frá, að Titanic hefði rekizt á haf-
ísjaka en væri enn á floti og héldi áfram með
eigin vélum.
Um borð á Titanic voru björgunarbátarnir
hafðir tilbúnir — en farþegarnir höfðu litla
löngun til að fara í þá. Titanic virtist svo ör-
uggt, en bátarnir sýndust svo veikbyggðir, þegar
þeir voru látnir síga niður í ískaldar bylgjurn-
ar. Það höfðu ekki verið haldnar björgunarbáta-
æfingar, og áhöfnin var ekki svo æfð, að hún
gæti neytt hina ófúsu farþega til að fara í bát-
ana. En skipun hafði verið gefin um að setja
bátana á flot, og skipun varð að hlýða. Ef far-
þegar vildu ekki fara í bátana, þá varð að setja
þá niður án farþega. Yfirmennirnir felldu rang-
an dóm um ástandið, en skelfing gerði ekki
vart við sig.
Skipshljómsveitin, sem spilaði ýmis lög af
efnisskránni, hjálpaði til að minnka hættuna á
hræðslu, en hún olli því einnig, að farþegarnir
fengu alranga hugmynd um neyðarflugeldana,
sem sendir voru upp. En hvorki flugeldar né
þilfarið, sem hallaðist meir og meir, né hinar al-
varlegu bendingar áhafnarinnar, já, ekki einu
sinni björgunarbátarnir á hafinu, gátu komið
farþegunum til að hreyfa sig. Enginn skildi,
hve alvarlegt ástandið var.
Þegar skip sekkur, kemur vanalega svo fljótt
á það slagsíða, að helming björgunarbátanna er
ekki hægt að setja niður. En Titanic hélt sér á
réttum kili og aðeins stefnið seig hægt niður í
djúpið. Þess vegna var hægt að setja alla bátana
niður án þess að nokkurt slys bæri að höndum.
Hafið var spegilslétt. Bátarnir voru settir heilir,
en hálftómir, á sjóinn. Hefði Murdock ekki —
sem skylda hans var — reynt að halda aftur á
bak frá isjakanum, mundu fremstu og minnstu
vatnsþéttu rúmin hafa pressazt saman, og skipið
hefði haft meiri möguleika til að haldast á floti.
Ef vörðurinn hefði orðið jakans var fimm
sekúndum síðar, ef áreksturinn hefði verið enn
öflugri, svo að farþegarnir hefðu skilið alvör-
una, ef slysið hefði hent annað skip en einmitt
Titanic, sem hafði það orð á sér að geta ekki
sokkið, ef loftskeytamaðurinn á California hefði
beðið mínútu lengur, — sérhvert þessara „ef“-a
hefði getað bjargað þúsundum mannslífa.
Það var fyrst klukkustund eftir áreksturinn,
að það rann upp fyrir farþegunum, hve alvar-
legt ástandið var, og þá lá Titanic svo djúpt, að
landkrabbarnir voru farnir að taka eftir því.
Vatnið hélt áfram að fossa inn í vélarúmin, og
brátt yrði ekki til gufa og þar með ekkert raf-
magn til lýsingar og loftskeytasendinga. Nú
var ekki erfitt að fylla bátana, það var bara
svo sorglegt, að þeir bátar, sem þegar höfðu
látið frá, höfðu haft ónotað rúm fyrir hundruð
farþega. En undir engum kringumstæðum
hefði verið rúm fyrir alla í bátunum. Yfir-
mennirnir voru neyddir til að segja: „konur
og börn fyrst!“ Nú kom að fullu í ljós sjálf-
stjórn og agi skipshafnar og farþega. Eigin-
menn fylgdu konum sínum að bátunum og
gengu sjálfir til baka til að deyja. Umliyggju-
samir menn hugsuðu um að konan væri nógu vel
klædd. Augnablik greip skelfing farþegana á
þriðja farrými, en allt varð rólegt aftur. Póst-
þjónarnir köstuðu póstinum í hrúgu á þilfarið
í þeirri von að hægt væri að bjarga honum.
Hljómsveitin spilaði allan tímann og loftskeyta-
maðurinn hélt áfram að senda út neyðarskeyti.
Ef California hefði náð sambandi við þá um
þetta leyti, mundi mörgum mannslífum hafa
verið bjargað..
Astor ofursti kom konu sinni fyrir í björg-
unarbát og kvaddi hana rólega. Benjamín
Guggenheim brosti og gerði að gamni sínu.
Kyndararnir — þessar nafnlausu hetjur —
voru á sínum stað og héldu gufunni við, vegna
ljósanna og loftskeytanna, enda þótt þeir horfð-
ust í augu við dauðann.
Tíminn, sem engu líkara var en staðið hefði
kyrr fyrstu stundina, þaut nú af stað. Titanic
hafði lyft afturhlutanum upp úr öldunum, og
stefnið var sigið svo djúpt, að sjórinn náði upp
að bátadekkinu. Menn fóru að flytja sig aftur á,
til að fá að lifa ennþá nokkrar mínútur. Þeir
yfirmannanna, sem enn voru um borð, leituðust
v í K I N □ U R
IZt