Sjómannablaðið Víkingur - 01.12.1951, Blaðsíða 6
NIS PETERSEN:
Sjómannskona
NIS PETERSEN er sérstæður höfundur í
dönskum bókmenntum síðari áratuga. Hann kom
fyrst fram á sjónarsviðið sem blaðamaður og
fór til Póllands árið 1920. Fyrsta bók hans var
ljóðasafnið „Nattens pibere“, sem kom út skömmu
fyrir 1920. Svo kom hin mikla Rómar- skáld-
saga hans „Sandalmagerens gade“, sem vakti
mikla athygli og var þýdd á 15 tungumál þegar
í stað. Eftir það sagan „Spildt Mælk“, þar sem
hann sækir efnið í frelsisbaráttu íra undir for-
ustu de Valera. Árið 1937 kom smásagnasafnið
„Engle blæser paa Trompet" út, og þar er saga
sú, sem hér birtist. Nis Petersen lézt árið 1943.
Margrét var að flestra dómi snotur stúlka.
Lillý var að dómi sömu manna aðlaðandi
stúlka.
Britta gat í senn verið snotur stúlka, að-
laðandi stúlka, úrill stúlka og margt, margt
fleira.
Samanlagður aldur þeirra var fimmtíu og
níu ár, en Anna Lindén varð alein að burðast
með þrjátíu og fimm. Anna Lindén kenndi pí-
anóleik og söng og sá sér farborða með því —
afgangurinn var meira að segja stundum nokkr-
ar krónur fyrir leikhúsmiða.
Og stúlkurnar þrjár kenndu sáran í brjósti
um önnu Lindén, og þær gældu við þessa með-
aumkun sína, meðan næmir fingur þeirra
bjuggu til snotrar sjómannskonur. Sjómanns-
kona er annárs dálítil pappaaskja, sem í eru
látnir ýmsir smáhlutir, svo sem nálar, tvinni,
skæri, fingurbjörg, jafnvel munntóbakshönk og
sitt hvað fleirra. Bandalagið „Vinir sjómann-
anna“ senda síðan sjómannskonurnar til ýmissa
hafna nokkru fyrir jól, og þar er þeim útbýtt
meðal farmanna, sem ekki geta verið heima
um jólin.
í sjómannskonurnar eru stundum látin smá-
bréf, orðsending og kveðjur til viðtakanda, eða
kannske ljóðakver og vasaklútur. Á miðju sumri
tala sjómennirnir með háðslegri fyrirlitningu
um sjómannskonurnar, en tárast þó oftast á
jólanóttina, ef þeir fá enga. Margrét, Lillý og
Britta höfðum tekizt á hendur, að útbúa í félagi
hundrað sjómannskonur fyrir októberlok. Nú
var 29. október kominn, og þær höfðu ásett sér
að ljúka verkinu þetta kvöld.
— Hún ber nú aldurinn aðdáunar vel, sagði
Lillý. Þær voru enn að tala um önnu Lindén.
Þær hugsuðu allar til þess með hrolli, ef það
skyldi eiga fyrir þeim að liggja að ná þrítugs-
aldrinum ógiftar.
ofan á var, einnig særðu kantarnir á ísmolunum
fiskinn. Bromfield farast svo orð: „Það var alls
ekki óvanalegt, að aðeins efstu lögin af fiskinum
voru fullkomlega söluhæf og oft þurfti að selja
10-30% af aflanum sem úrkast til húsdýrafóð-
urs fyrir eitthvert lítið verð. En sá fiskur,
sem b. v. „Ocean life“ kemur með, er alltaf seldur
á hæsta verði dagsins". Samt er Bromfield ekki
alveg ánægður enn. „Mest er það þyrnir í aug-
um“, segir hann „að þurfá að fleygja öllu slori
og beinum í sjóinn, en við finnum áreiðanlega
ráð til þess að hagnýta þann hluta aflans áður
en lýkur“.
Nú þegar eru tvær nýjar fljótandi fiskiðju-
verksmiðjur á stokkunum í Boston. Bæði þau
skip eru stærri og betri en Ocean life, þau eru
nál. 80 metra löng, búin frystikerfi, og auk þess
er rannsóknarstarfsemi ætlað rúm þar, svo að
hægt er að meta og virða gæði aflans, og reyna
að finna nýjar aðferðir á meðferð fisksins,
svo að hægt sé að varðveita á sem beztan hátt
bragð hans og vítamínsinnihald. Þar um borð
verða vélar til að vinna úr því hráefni, sem
áður fór fyrir borð, svo að þau verðmæti auka
framleiðsluna. Hvort þessara skipa rúmar 500
tonn af fiskflökum. Bromfield telur, að bæði
skipin komist á flot eftir nál. eitt ár.
„I framtíðinni verða allir togarar að vera
útbúnir á þennan hátt, ef við á annað borð
ætlum að hafa fiskveiðar fyrir atvinnu“ segir
Bronfield, og þrátt fyrir gagnrýni á fyrirætlun-
um hans, mun þetta vera sannleikurinn.
\
ZBB
VÍKINGUR