Sjómannablaðið Víkingur - 01.04.1956, Blaðsíða 12

að vörmu spori var kominn sléttur sjór. Við vor-
um úr allri hættu. Allir hlerar voru opnaðir, og
mennirnir þökkuðu forsjóninni fyrir fjör og
frelsi.
Nú eru liðin 52 ár síðan. Hásetar mínir, tólf
að tölu, eru allir dánir, sumir fyrir 40—50 árum.
Ólafur Jóelsson síðar fiskimatsmaður í Hafnar-
firði, sem var stýrimaður hjá mér, var þá tæp-
lega þrítugur, er nú dáinn fyrir nokkrum árum.
Síðast þegar ég hitti hann fyrir hér um bil tutt-
ugu árum, minntist hann á siglinguna í þetta
skipti yfir Látrarröst og gat þess um leið, að
það væri tvent í sambandi við þá ferð, sem hann
gleymdi aldrei. öldurótið í röstinni og hversu
honum hefði fundist, að skipinu hefði verið vel
stýrt. — Ég sagði honum, að ég myndi eftir um-
rótinu í sjónum og hve ótrúlega skipið hefði
þolað vel siglinguna.
Látrarröst getur verið ægileg í stormi, stór-
sjó og stórstraumi, þegar straumurinn er á móti
vindi.
Skall hurð nærri hælum.
Sumarið 1896 — lá ég með kútter „Kastor”
norður og austur á Húnaflóa. Ég hafði verið þar
í fullar þrjár vikur og fiskað dável og bjóst nú
til heimferðar. Vindur var hagstæður, austan
strekkingur' með úðarigningu, svo útsýni var
lítið. Haginn áður hafði ég séð Horn og tekið
stefnuna, en nú höfðum við enga landsýn haft
síðasta sólarhringinn. Þegar við fórum af stað
um morguninn, setti ég stefnuna eftir áætlun
fjórar sjómílur út af Horni. Vindur var rétt á
eftir og fór heldur hvessandi eftir því sem vest-
ar dró um leið og meira syrti í lofti. Stýrimaður
hafði vöku á þilfari, löngu vaktina frá kl. 12 um
hádegi þar til kl. 7 um kveldið, að mín vakt kom
á vörð. Hraðinn var 6 mílur. Landsýn var engin.
Þegar ég kom á vörð í byrjun kveldvaktar, átt-
um við að vera út af Horni í hér um bil fjögra
sjómílna fjarlægð. Ég hafði grun um, að við
værum nær landi en gjört var ráð fyrir, en
stýrimaður hélt það ekki vera, en sjóndeildar-
hringurinn var ekki meiri en nokkur hundruð
metrar, en með sömu stefnu áttum við að fara
fram hjá Kögri í hér um bil þriggja mílna fjar-
lægð. Tveir menn, er ég bar best traust til, héldu
vörð í framstafni, vanur maður við stýrið og
svo tveir menn við stórseglskautið. Ég stóð við
hliðina á þeim, er var við stýrið, til þess að gefa
sem best gætur að stjórninni um leið og ég hafði
óhindrað útsýni frameftir og í áttina til lands.
Það var siglt með bakborðshálsi. Ég vildi kom-
ast hjá því að bera seglin yfir, áður en farið var
fram hjá Kögri, og þurfa svo að bera þau yfir
aftur, þegar stefnan var sett suður með fjörð-
um, svo ég lét slag standa, en hafði gætur á því,
að ekki slægi í baksegl.
Allt í einu, mér til mikillar skelfingar, sé ég
brimgarðinn framundan á bakborða og í áttina
til lands. Grunur minn hafði því miður reynst
réttur. Á vakt stýrimanns um daginn hafði þess
ekki verið gætt eins vel og skyldi, að halda ná-
kvæmlega stefnunni á undanhaldinu, og því vor-
um við nær landinu en vera átti. Hér var ekki
nema um örfáar mínútur að ræða, að vera ekki
uppi í brimgarðinum. Á sama augnabliki gríp
ég stýrið upp til bakborða af þeim, sem við það
var, jafnframt sem ég segi þeim, sem við stór-
seglið voru, að draga slakann af stórskauts-
dragreipinu — og hálsa með fullum seglum. Það
var hættulegt í stórviðri eins og þá var, en um
annað var ekki að tala, það varð að skeika að
sköpuðu. En allt gekk vel. — Þá fyrst, er ég
hafði breytt um stefnu og sigldi með stjórn-
borðshálsi út frá landi og öll hætta var úti, hróp-
uðu mennirnir, er höfðu vörð í stafni, að það
væri brimgarður í hlé og í stefnu aftur út. En
sem betur fór var hættunni afstýrt löngu áður
en þeir sáu hana.
Á þunguðum færeyskum bát í ofviðri
á ArnarfirSi.
Það var sama árið. Um haustið lá ég með
kútter „Kastor” á Arnarfirði og fiskaði með
fjórum bátum frá skipinu. Við lágum á svokall-
aðri Hlaðsbót milli Álftamýrar og Baulhúsa að
norðanverðu við fjörðinn.
Síðustu dagana í septembermánuði veiddist
síld á Bíldudal, og þar sem mig vanhagaði um
ýmislegt smávegis, tók ég það ráð að biðja
Jochum bróður minn, sem var stýrimaður hjá
mér og formaður á minnsta bátnum (færeysk-
um) og kom fyrstur úr róðri um morguninn, að
fara með mér með bátshöfn sína — fjóra menn
— í kaupstaðinn, til þess að kaupa 4 kassa af
nýrri síld og þá hluti, er mig vanhagaði um.
Þessar vörur voru áætlaðar tæplega hálffermi
í bátinn. Þegar við vorum að leggja af stað inn
í kaupstaðinn, kom skipstjóri af skipi, sem lá á
Hlaðsbót skammt frá mér, og sem stundaði veið-
ar þar með tveimur bátum, og bað mig að gjöra
sér þann mikla greiða að taka fyrir sig tvær
tunnur af salti með bátnum til baka, þar sem
hann gæti ekki sent bát eftir því nema missa
róður, en tveir menn hjá sér væru veikir, og því
stæði hann uppi í vandræðum. En þar sem það
var stillilogn og ég hafði lítinn farangur, lof-
aði ég honum að gjöra þetta.
Eftir rúmlega tveggja tíma viðstöðu á Bíldu-
dal höfðum við lokið erindum okkar. Ég tók
fjóra hálftunnupoka af salti fyrir skipstjórann
BB
VÍKIN □ U R