Sjómannablaðið Víkingur - 01.09.1964, Side 25
Danir gera ráð fyrir, að mik-
ill straumur danskra yfirmanna
liggi i land til annarra starfa á
næstu árum.
Athyglisvert þykir, að skip-
stjórar og yfirvélstjórar eru sér-
staklega sólgnir í að yfirgefa
stöður sínar á sjónum. Þetta eru
þó einkum menn, sem ungir hafa
komizt í stöður þessar, undir 45
ára aldri og því ekki of gamlir
til að komast í góðar stöður á
landi.
Meðal allra yngstu yfirmanna
í byrjunarstöðunum gætir þess
einnig allmikið, að þeir leiti á
land eftir skamman tíma. Fyrstu
stýrimenn og 2. vélstjórar eru
einna fastastir í sessi.
Vélstjórar hafa yfirleitt góða
atvinnumöguleika í landi. Þeir
líta líka á störfin í landi og á
sjónum sem keppinauta um
starfskraft þeirra.
Hjá skipstjórnarmönnum eru
möguleikarnir í landi miklu
færri.
Skipstjórnarmenn verða því
annaðhvort að standa í harðri
samkeppni um þær fáu stöður í
landi, þar sem þeir geta notað
sérþekkingu sína éða leita inn á
ný starfssvið.
Erfiðleikarnir við það að hafa
næga yfirsýn yfir stöður á sjó
og landi trufla auðsjáanlega sigl-
andi yfirmenn. Þeir óska eftir
að geta fylgst vel með og gert
samanburð á kjörum sínum við
aðra. Fyrir þeim vakir að grípa
gæsina, ef góð staða býðst.
Margir yfirmenn reyna því af
þessum sökum að komast á skip,
sem eru í siglingum heimavið.
Eiginkonur, fjölskyldur og vin-
ir eru þýðingarmestu upplýs-
ingapóstarnir um ástandið á
vinnumarkaðnum.
Ásakanir á hendur eiginkon-
um fyrir það að reyna að tæla
menn sína í land með því að
senda þeim úrklippur af auglýs-
ingum um góðar stöður eiga ekki
við rök að styðjast. Venjulegast
er það svo, að yfirmennirnir
biðja eiginkonur sínar að vera á
verði fyrir þá, ef einhverjar lík-
legar stöður yrðu lausar. Jafn-
VÍKINGUR
Skipstjórnarmenn
vel biðja þeir konur sínar að
sækja um stöðurnar fyrir sig.
Þau aldurstakmörk fyrir at-
vinnumöguleikum, sem almennt
gilda á landi, valda því, að yfir-
mennirnir sækja tiltölulega ung-
ir í land, einkum á þetta við
skipst j órnarmenn.
Ef aldurstakmörkin væru
hærri, myndu menn yfirleitt
lengur stunda sjóinn.
Lwimin á sjónum.
60% yfirmanna eru nokkuð á-
nægðir með launakjör sín á sjón-
um, og 70% segja launakjörin
ágæt eftir að aldursuppbæturnar
eru komnar. 25%—30% mann-
anna eru þó óánægðir. 69% af
skipstjórnarmönnum og 55%
vélstjóranna telja vinnustaðinn
ákjósanlegan, en 22%—33% eru
óánægðir. 60% telja hækkunar-
möguleikana góða í stöðum á
sjónum.
Frekari upplýsingar um skoð-
anir yfirmanna á störfunum á
sjónum fást við það að ath. hvað
þeim finnst vera galli og kostur
í starfi.
Af meðfylgjandi mynd sést,
áð launakjörin skipta miklu
máli og vélstjórarnir telja kost
mikinn að þeir hafa tiltölulega
frjálst vinnufyrirkomulag ogtil-
breytingin á sjónum hefur góð á-
hrif. Hins vegar er athyglisvert
að margir hafa lýst því yfir, að
þeir sjái ekkert sérstakt við það
að vera í siglingum.
Það sem mest er saknað á
Vélstjórnarmenn
sjónum er heimilislífið og yfir-
leitt þykir fríið illa skipulagt af
útgerðunum. Aðeins einn fjórði
hluti kvartar undan lágum laun-
um á skipunum og 8% nefna
sj ómannaskattinn.
Sjómannaskatturinn er bar-
áttumál, sem sjómannasamtök
nágrannalandanna hafa mikið
barizt fyrir en litla áheyrn feng-
ið, vilja sjómannasamtökin fá
skattinn lækkaðan á sjómönnum,
sem mikið eru að heiman. Frí-
tímaspursmálið er það langerf-
iðasta viðureignar, og þar sem
illa gengur að leysa það, koma
kröfur frá yfirmönnum um
hærri laun eða skattfríðindi til
að vega upp á móti eðlilegum og
æskilegum fríum.
Um yfirmenn starfandi á landi.
Vegna peningavöntunar var
ekki hægt að gera nógu víðtæka
rannsókn á vélstjóra- og stýri-
mannalærðum mönnum við vinnu
á landi. En af þeim sem spurðir
voru má ráða að helmingur vél-
stjóranna starfi við vélstjóra-
störf og 16% þeirra sem smiðir.
Helmingur skipstjórnarmann-
anna voru við störf er tilheyrðu
atvinnugrein þeirra, 13% voru
við störf, sem að nokkru leyti
þurfti siglingafræðikunnáttu til
að inna af hendi og 30% þeirra
voru í óskyldum störfum.
70—80% yfirmannanna sem
unnu í landi álíta sig vera í betri
stöðum heldur en þeir hefðu, ef
þeir væru á kaupskipaflotanum
203
Svör skipstjórnarnianmi og vélstjóra viö því hvort ætlunin væri að halda áfrani
að starfa á kaupskipaflotanum voru eins oy að ofan er skráð. Spurðir voru
847 skipstjórnarmenn og 534 vélstjórar.