Sjómannablaðið Víkingur - 01.05.1967, Síða 13

Heppilegur krani til margra
nota nytsamlegur er þetta
tæki hér á myndinni.
Það eru NOHAB-verksmiðj-
urnar, sem smíðað hafa hann
eftir tveggja ára umfangsmikl-
ar tilraunir. Krananum er
stjórnað með stuttbylgjuút-
húnaði og knúinn með 95
hestafla dieselvél. Mjög léttur
er hann sagður vera í ölluni
hreyfingum og auðveldur í
stjórn eins manns.
mm

-v.v
■V •V'
PS|4|§$
,
'
■
'■■
fg;..... v
wm

,

,............
......

'

oooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooo
Togveiðar og vöknlög
Enginn vafi virðist vera á því,
að vökulögin frá 1918 voru nauð-
syn, sem bundu enda á vinnu-
þrælkun, sem allt til þess tíma
viðgekkst á togurum okkar. Þá
voru öll nærliggjandi mið full af
fiski, ekki nema 5-12 tíma sigl-
ing, og þá oft standandi aðgerð,
bætingar og önnur vinna, þar til
skipið var fullt, jafnstutt sigling
heim og aðgerð stundum alla leið-
ina.
Skipin voru afgreidd á 8—12
tímum, svo að tími var naumur
til hvíldar og ýmissa skyldustarfa
fyrir sjómennina sjálfa. Að vísu
voru ísfiskveiðar með siglingu til
Englands nokkur hvíld, en þær
stóðu sjaldan lengi, og aðaluppi-
staðan saltfisksveiðar.
Þessi lagasetning var þörf og
sjálfsögð og mikill sigur fyrir
vinnandi sjómenn og þeirra þá
nýbyrjuðu samtök, en þá líka tal-
in lítt bærileg af ýmsum útgerð-
armönnum og kappsömum skip-
VÍKINGUR
Eftir Guðfinn Þorbjörnsson.
stjórum, sem illa þoldu „óþarfa
tafir.“
Á þeim tæpu 40 árum, sem lið-
in eru frá þessari lagasetningu,
er hins vegar svo róttæk og al-
hliða breyting í öllum atvinnu-
greinum þjóðannnar og ekki sízt
á þessu sviði, að það fer ekkihjá
því, að ástæða væri til að endur-
skoða þessi lög.
Nú er yfirleitt fiskað á fjar-
lægum miðum, sem tekur marga
sólarhringa að ná til, afli að
mestu leyti frystur og því minni
vinna, og allur aðbúnaður í skip-
ur hefur tekið stórstígum fram-
förum. Nú eru 2 sólarhringar
hafnarfrí við löndun o.fl. o.fl.
Þá hefur einnig orðið breyting
á viðhorfi til vinnu yfirleitt, og
mundi enginn skipstjóri láta sér
til hugar koma að skipa (eða
biðja) sínum mönnum að standa
lengur en samningar segja til um
— án fullrar greiðslu, en auka-
vinna er algeng og vel séð af
starfsmönnum í öllum atvinnu-
greinum nema togaravinnu sjó-
manna.
Mér hefur skilizt að auka-
greiðslur til þessarar stéttar séu
ekki til, og gæti það meðal ann-
ars verið ástæðan til þess, hve
illa gengur að fá duglega og vana
menn á þessi skip.
Að lítt rannsökuðu máli virð-
ist augljóst, að ódýrara væri að
hafa færri menn um borð og
gefa þeim kost á aukavinnu, þá
sjaldan að hennar væri þörf,
heldur en að fylla skipin af óvön-
um og óhörðnuðum unglingum,
sem eiga ekki annarra kosta völ
en liggja í koju (eða slæpast) 12
tíma á sólarhring, enda þótt ill-
fært sé um þilfarið til þess að
komast frammí fyrir fiski, sem
þarf að drífa niður.
Þegar fiskað er á fjarlægum
miðum, taka veiðarnar sjálfarog
frágangur aflans oft ekki nema
af þeim tíma, sem veiði-
förin tekur. Hitt er sigling og þá
rólegt fyrir skipshöfnina, þótt
henni væri fækkað það mikið, að
helmingur dekkmanna gæti ver-
ið niðri í einu.
Frh. á bls. 131
125