Sjómannablaðið Víkingur - 01.06.1972, Blaðsíða 4

Sjómannadagurinn 1972
Utdráttur úr ræðu sjávarútvegsráðherra
Lúðvíks Jósepssonar, í tilefni dagsins
Það eru ekki margar þjóðir, sem halda hátíð-
legan sérstakan dag á hverju ári, sem helgaður
er sjómönnum, eins og við íslendingar gerum.
Þessi sérstaða okkar er auðskilin, svo mjög sem
við erum háðir sjómennsku og sjávarútvegi. Sjó-
mannadagurinn er líka fyrir löngu orðinn hátíðis-
dagur allrar þjóðarinnar, dagur, sem haldinn er
hátíðlegur í öllum sjávarplássum landsins, stórum
og smáum.
Sjávarútvegurinn er sú atvinnugrein lands-
manna, sem efnahagsþróunin í landinu byggist á,
öllu öðru fremur. Sjómannsstarfið er því undir-
stöðustarf í okkar þjóðfélagi, starf sem ráðið get>
ur úrslitum um það, hvernig til tekst um fram-
kvæmdir og framfarir þ. e. a. s. um framvinduna
í okkar þjóðarbúskap.
Þegar litið er yfir sögu þjóðarinnar á þessari
öld, kemur í ljós, að ótrúlega miklu hefir verið
áorkað til uppbyggingar á flestum sviðum. Svo
að segja öll mannvirki, nær allur húsakostur og
öll samgöngutæki, sem þjóðin á í dag, hefur hún
eignazt á þessu tímabili.
Á þessum tíma hefir þjóðin eignazt fullkomin
nýtízku atvinnutæki í öllum helztu starfsgreinum,
myndarlegan kaupskipa- og fiskiskipaflota og
álitlegan kost flugvéla til flutninga innan- og utan-
lands. Á þessum árum hefir þjóðin einnig stigið
stór skref fram á við, í menningar- og fræðslu-
málum, í heilbrigðis-, félags- og tryggingamálum.
Á síðustu hálfri öld hefir íslenzkt þjóðfélag breytzt
úr vanþróuðu fátækrasamfélagi í samfélag, sem
getur veitt og veitir þegnum sínum lífskjör til
jafns við það sem bezt þekkist í heiminum.
Þegar þessar staðreyndir eru hafðar í huga og
jafnframt fylgzt með þróun sjávarútvegsins á
þessu tímabili, þá getur það ekki farið á milli mála,
að það er gengi sjávarútvegsins, sem mestu hefir
ráðið um hina hagstæðu þróun í málefnum þjóðar-
innar. Það eru hin auðugu fiskimið við strendur
landsins og atorka og dugnaður okkar sjómanna-
3téttar, sem velgengni okkar hefir fyrst og fremst
byggzt á.
Fyrir sjávaraflann höfum við fengið meginhlut-
ann af þeim erlenda gjaldeyri, sem okkur hefir
verið nauðsynlegur, til þess að gera uppbygginguna
og framfarirnar mögulegar. Þannig hefir sjávar-
útvegurinn verið hin nauðsynlegasta undirstaða
til að gera kleift að þróa í landinu aðrar atvinnu-
greinar, til þess að kaupa vélar, byggja hús, reisa
hér orkuver, til þess að byggja upp í landinu þær
mörgu atvinnugreinar, sem í dag standa sam-
eiginlega undir íslenzku efnahagslífi.
Það er samvirkni hinna ýmsu atvinnugreina, þ.
e. a. s. sjávarútvegs, landbúnaðar, iðnaðar, siglinga
og hvers konar þjónustustarfa, það er samvirkni
þeirra — eðlilegur og óhjákvæmilegur gagnkvæm-
ur stuðningur þeirra, sem sameiginlega skapar
okkar efnahagskerfi, sem veitir okkur þau lífs-
kjör, sem við njótum í dag.
Sjómannadagurinn er því eðlilegur hátíðisdagur
allrar þjóðarinnar, því hún veit, að líf hennar
og afkoma öll er svo nátengd starfi sjómannsins
og velgengni sjávarútvegsins. í litlu sjávarþorpi
gleðjast allir innilega við komu nýs skips í byggð-
arlagið. Þar er líka fögnuður allra, þegar nýtt
fyrirtæki tekur til starfa við úrvinnslu fiskaflans.
Þessi fögnuður allra, ungra og gamalla, er stað-
festing á skilningi þjóðarinnar á hinu almenna
undirstöðugildi sjávarútvegsins fyrir landsmenn
alla.
Af sömu ástæðum fagna allir landsmenn í dag
hinni miklu nýbyggingu fiskiskipaflotans, sem nú
stendur yfir. Af sömu rótum er runnin ánægjan
yfir því, að nú er verið að hefjast handa um al-
hliða endurbætur í frystihúsakerfi landsmanna og
að því að byggja upp í landinu fleiri fullvinnslu-
tæki, sem eiga að vinna úr sjávaraflanum niður-
soðnar og niðurlagðar matvörur af ýmsu tagi.
f dag gleðst þjóðin með sjómannastéttinni og
fagnar þeim sigrum, sem unnizt hafa. Það hefur
stundum verið sagt, að á sjómannadaginn væru
ýmsir þeir sem jafnan vinna í landi, býsna ríf-
legir á lofsyrði um sjómannastéttina, án þess að
sambærilegur skilningur kæmi fram hjá sömu
VÍKINGUR
220