Sjómannablaðið Víkingur - 01.02.1973, Blaðsíða 10

Það síðasta, sem maður heyrði, var hávaði og
hófaspark austur í Roðgúlströðum. Mér var þessu
næst að vita hvað Tómasi liði, og sá ég þá, að
hann hljóp heim til búðar með lúðurinn undir
hendinni, og ég heyrði að ískraði niðri í honum
hláturinn. Eg fór að dæmi hans og hélt heim-
leiðis. Ég átti ekki undir því að bíða þarna, þegar
maðurinn kæmi til baka til að vitja um drenginn
og baggana.
Þegar inn í búðina kom, sat Tómas á rúmi sínu,
réri fram í gráðið og kom ekki upp nokkru orði
fyrir hlátri og undruðust félagar okkar slíkt hátt-
arlag.
Strax, og bjart var orðið, fór ég niður að sjó-
garði til að vita, hvort ég sæi nokkur vegsummerki.
Létti mér mikið, þegar ég sá, að allt var horfið,
drengurinn, baggarnir og hestarnir. Maðurinn
hafði þá ekki beðið neitt alvarlegt tjón við þessa
óaðgætni okkar. En því lofaði ég með sjálfum mér,
að ég skyldi ekki í annað sinn fara með Tómasi
til að þeyta lúðurinn.
Það var alltaf vani, að skipshöfnin hlýddi á
húslestur heima á bænum á sunnudögum og öðrum
helgidögum, ef ekki var róið, og svo var í þetta
skipti. Lesarinn var einn af skipshöfninni, Þor-
steinn að nafni, og las hann af respekt mikilli, svo
unun var á að hlýða. Lesarinn sat öðru megin við
baðstofugluggann, en formaðurinn hinum megin
og hafði því gott útsýni yfir allt, sem fram fór í
austurhverfinu sjávarmegin.
Þegar nokkuð kom fram í lesturinn, sá ég, að
formaðurinn tók að ókyrrast, og leit ýmist á
lesarann, eins og hann væri að mæla út hve mikið
væri eftir af iestrinum, eða hann leit til sjávar.
Mér datt strax í hug, að einhverjir væru farnir
að ganga til skips, og það mundi valda ókyrrleika
formannsins. Er ég gægðist út um gluggann, sá
ég að það var rétt til getið, og ég gat vel skilið
sálarástand formannsins. Alltaf gengu fleiri til
skips, en degi var tekið að halla, og því naumur
tími. Þorsteinn, lesarinn, dró seiminn og hnykkti á
við hverja setningu og hafði langar þagnir á milli,
svo áheyrendur skyldu hafa sem mest not hinna
heilugu orða, óvitandi þess, að allir voru að róa,
og að formaðurinn mændi á hann vonaraugum, að
hann hristi nú þetta af í hvelli, hvað sem allri guðs-
dýrkun liði. Hún yrði að bíða þangað til að frá-
tök kæmu. Alltaf var formaðurinn órórri, og á
Faðirvorinu hélt ég, að hann mundi springa, því
þá var hann staðinn upp, og benti okkur að fylgja
sér. Svo loksins þegar Þorsteinn sagði Amen, þá
var eins og skriða félli af björgum ofan, því allir
sentust út, svo gólf og veggir glumdu við. Þegar
allir voru komnir út, kom Þorsteinn labbandi í
humátt á eftir, með postilluna undir hendinni.
Við vorum ekki lengi að fara í böslin (skinn-
klæðin) og gengum til skips með formanninn í
fararbroddi. Þetta var sunnudagurinn 13. marz
10
1898, og var messað þann dag á Stokkseyri, en
eftir messu átti að jarða Grím Gíslason bónda frá
Óseyrarnesi, og fréttum við seinna, að formenn
eða sendimenn þeirra hefðu verið inn um alla
kirkju að kalla menn til róðurs. Má vera, að ósatt
sé, en hitt var víst, að þegar við komum til skips,
voru allir rónir, sem réru þann dag nema við. Var
það í eina skiptið, sem það kom fyrir í þær 5 ver-
tíðir, sem ég réri hjá þessum formanni.
Við lögðum síðan af stað, veður var gott, logn
og heiðríkt, skerjaskrölt var nokkuð á, (brimslæð-
ingur) en ekki til baga. Okkur gekk vel að komast
fram á miðin, og þegar við vorum að byrja að
leggja lóðina, þá voru þeir fyrstu að fara í land.
Lóðin var svo lögð og látin liggja eins og vanalega.
Síðan var byrjað að draga. Voru þá allir farnir
í land nema við.
Það voru oftast sömu 2 mennirnir, sem drógu
línuna, og lét formaðurinn okkur stýra til skiptis
upp að sundinu, en réri sjálfur í okkar stað til að
hvíla okkur, því enginn var yfirskips.
Þeir, sem línuna drógu, var sá sem þetta ritar,
og Jón bróðir Tómasar landmannsins, og skiptum
við við hver bjóðaskil. Það var víst ekki búið að
draga nema hál'ft bjóð, þegar einhver andþófsmað-
urinn hefur orð á því, að hann heyri eitthvað
gaul. Var þá farið að hlusta og líta í kringum sig,
og kom þá í ljós, að verið var að blása í lúðurinn
á sjógarðinum. Við nánari athugun sást, að tvö
flögg voru komin upp, og merkti það, að allir ættu
að skera af sér línuna og koma tafarlaust upp að
sundinu. En ef 3. og vestasta flaggið kom upp, var
það merki þess, að sundið væri ófært, og átti þá
að halda til Þorlákshafnar í þeirri veiku von, að
hægt væri að ná landi þar, sem var þó mjög hæp-
ið í miklu brimi. Svo var leiðin löng og veður gat
auðveldlega spillst á þeim tíma, og þóttu Þorláks-
hafnarferðir ætíð krappir kostir.
Við sáum það í hendi okkar, að sjór hafði brim-
að svo ört, síðan við fórum frá landi, að allar
þessar öryggisráðstafanir voru nauðsynlegar. Þá
bjuggumst við, og töldum sjálfsagt, að skera á
línuna, því ef brimið héldi áfram að aukast, eins
og það hafði gert, síðan við fórum frá landi, þá var
lítil von að ná lendingu á Stokkseyri.
Formaðurinn sagði okkur að draga línuna í
hraðara lagi og við vissum, hvað það þýddi, og
höguðum okkur eftir því. En á honum voru ekki
sjáanleg nein svipbrigði. Hann var jafn rólegur
eftir sem áður. Eg fór að athuga, hvernig gæti
staðið á því, að brimið hafði aukizt svo mjög, þar
sem sjórinn virtist alveg sléttur. En við nánari at-
hugun kom í ljós, að nokkur undiralda var. Hún
var lág en mjög þykk, svo að erfitt var að sjá
hana, og það er einmitt sú tegund af öldu, sem
erfiðast er að vara sig á, því hún veldur mesta
briminu, og getur komið án þess, að henni sé veitt
eftirtekt, eins og gerist í umrætt skipti.
VÍKINGUR