Sjómannablaðið Víkingur - 01.02.1973, Blaðsíða 43

Félags
mála
opnan
sambandi ísl. útvegsmanna, til
viðræðu um málið við ráðuneytið.
Frá skipafélögunum var hins
vegar enginn fulltrúi, sem þó
hefði verið ástæða til. Þegar kom
fi’am í miðjan desembermánuð
var útlit fyrir að samkomulag
næðist í nefndinni og að hún gæti
lokið störfum í janúar. Á þetta
reyndi þó aldrei. Skyndilega lagði
LÍÚ ofurkapp á það að knýja
fram lagabreytingu fyrir jól.
Stjórnvöld létu undan þessum
þrýstingi, sniðgengu nefndina og
létu semja lagafrumvarp í mikl-
um flýti og án þess að nægilegr-
ar vandvirkni væri gætt.
Niðurstaðan var svo samþykkt
nýrra laga nr. 108/1972 um
breytingu á siglingalögum, er
koma í stað laganna, sem gengu
í gildi 1. október s. 1. Með þessum
nýju lögum er hlutlæg ábyrgð út-
gerðarmanns raunverulega felld
niður en í staðinn koma rnjög
auknar slysabætur í ýmsum
myndum umfram það sem al-
mannatryggingalög og’ kjara-
samningar fela í sér.
1 hinum nýju lögum, sem tóku
gildi á gamlársdag, segir meðal
annars svo:
,,Nú hefur útgerðarmaður
keypt sér tryggingu, sem miðast
við eftirfarandi bætur, og ber
liann þá ekki frekari ábyrgð sam-
kvæmt 1. gr. laga þessara:
1. Dánarbætur:
a) 1 milljón króna við dauða,
er greiðist nánustu vanda-
mönnum (erfingjum) hins
látna.
b) Mánaðarlegar bætur til ekkju
eða ekkils í 8 ár ber að greiða
á hverjum tíma samkvæmt
a-lið 1. mgr. 35. gr. almanna-
tryggingalaga.
c) Mánaðarlegar bætur til barna,
þó aldrei lengur en í 8 ár, ber
VÍKINGUR
að greiða á hverjum tíma
samkv. c-lið 1. mgr. sömu gr.
2. Slysapeningar og örorku-
bætur:
a) Dagpeningar, sem greiðast
eftir sömu reglum og dag-
peningar samkv. 33. gr. og
nema % hlutum þeirrar fjár-
hæðar. Heildarupphæð dag-
peninga skal þó aldrei nema
meiru en þeim launum, er
hinn slasaði hafði fyrir slysið.
b) Ef slys veldur varanlegri ör-
orku, skal greiða örorkubæt-
ur, 3 milljónir kr. við algera
varanlega örorku, en hlutfalls-
lega við minni örorku.
Frá örorkubótum skal draga
upphæð slysapeninga, sem greidd-
ir hafa verið, og frá eingreiðslu
dánarbóta skal draga örorkubæt-
ur, ef greiddar hafa verið.“
Ég vil taka skýrt fram að
framangreindar bætur til ekkju
og barna svo og slysapeningar eru
allt nýjar bætur til viðbótar sams-
konar bótum, sem almannatrygg-
ingar veita. Ekkjubætur eftir
þessum lögum verða t. d. krónur
9.000,00 á mánuði og koma til
viðbótar ekkjubótum frá al-
mannatryggingum, sem einnig
eru kr. 9.000,00 á mánuði. Einnig
vil ég undirstrika að bæturnar
fyrir algera varanlega örorku
að fjárhæð þrjár milljónir króna
fela í sér sem næst þreföldun á
gildandi örorkubótafjárhæð sam-
kvæmt ákvæðum kjarasamninga.
Vissulega hefur því mikið áunn-
ist með þessum nýju lögum mið-
að við það ástand, sem ríkti fyrir
ári síðan. Samt sem áður eru
þessi nýj u lög síður en svo galla-
laus og gætu jafnvel í einstökum
tilvikum reynzt spor afturábak.
Helztu annmarkar laganna eru
þessir:
1. Dánarbæturnar að fjárhæð
ein milljón króna og örorku-
bæturnar að fjárhæð allt að
þrjár milljónir króna eru ekki
bundnar vísitölu.
2. Lögin kveða ekki nógu skýrt
á um það hvaða ábyrgð út-
gerðarmaður losar sig undan
með því að kaupa þá trygg-
ingu, er lögin heimila.
3. Lögin gera því engin skil að
hve miklu leyti þessi nýja
slysatrygging leysir af hólmi
sanmingsbundnu slysatrygg-
inguna. Þar kunna að koma
upp ýmis vafaatriði.
Úr þessum annmörkum og öðr-
um, sem hér skulu eigi tilgreind-
ir, mátti bæta, ef áðurgreindri
nefnd hefði verið veitt tóm til að
ljúka störfum og Alþingi gefið
sér sæmilegt ráðrúm til að fjalla
um málið. Auðvitað er slæmt að
hringla sífellt með lagaákvæði
um slysabætur sjómanna, en á
liinn bóginn eru lög nr. 108/1972
þannig úr garði gerð, þrátt fyrir
mikilvægar réttarbætur, að marg-
vísleg lagaleg ágreinisefni munu
af þeim rísa verði þau ekki end-
urbætt innan tíðar og öll tvímæli
tekin af. Sem betur fer hefir Al-
þingi óbeint gefið undir fótinn
með endurskoðun laganna þar
sem meginákvæði þeirra er nefnt
bráðabirgðaákvæði.
Að lokum vil ég taka fram að
bætur samkvæmt nýju lögunum
verða greiddar af því trygging-
arfélagi, sem viðkomandi útgerð-
armaður hefir tryggt hjá, en
þessar bætur greiðast að sjálf-
sögðu einvörðungu út á slys, sem
eiga sér stað eftir gildistöku lag-
anna, en þau gengu í gildi 31.
des. s.l. Nýju lögin eiga að taka
til allra slysa, sem sjómenn verða
fyrir í starfi sínu, hvort heldur
er um að ræða fiskimenn eða far-
menn, yfirmenn eða undirmenn.
43