Sjómannablaðið Víkingur - 01.08.1973, Blaðsíða 43
Þjóðarhne^ksli
eftir Guðfinn Þorbjörnsson
Guðfinnur Þorbjörnsson.
skipin óstarfhæf og liggja í höfn
vikur og mánuði, í stað þess að
stunda veiðar. Svo segja fréttir,
að þetta sé útgerðinni að kostn-
aðarlausu — nema aflatap, sem
er kannski aukaatriði.
Ég held, að það hefði verið
heppilegra fyrir þjóðarbúið að
semja við íslenzkar skipasmíða-
stöðvar, þótt þær væru eitthvað
dýrari í bili í íslenzkum krónum
og þótt þær gætu ekki framleitt
eða vildu ekki skuldbinda sig til
að afgreiða þau á jafnstuttum
tíma og Spánverjar og Japanir.
Það er stundum betra að lofa
minna og standa við gefin loforð
og hagkvæmara að líta sjálfum
sér nær heldur en gleypa við
gylliboðum erlendra og óþekktra
fyrirtækja í órafjarlægð. — „Af
reynslunni verður maður ríkari“
stendur þar, en eftir því ættum
við að vera orðnir talsvert ríkir
eftir öll okkar mistök síðastliðna
áratugi.
En höfum við lært nokkuð á
þessari reynslu? — Ég veit það
ekki.
Guðfinnur Þorbjörnsson.
„Laxárdeilan leyst“ er fyrir-
sögn í Verkamanninum, blaði
vinstri manna á Norðurlandi, 6.
tbl. LV. árgangs 1973.
f þessari grein kemur fram á-
kaflega lítil ánægja raforkuþurf-
enda á Norðurlandi og nokkur
gagnrýni á hinni einhliða sátta-
niðurstöðu. Þar kemur í ljós hin
áþreifanlega staðreynd, sem ég
hef að vísu vakið máls á áður í
Víkingi, án þess að nokkur hafi
látið í Ijósi hneykslun né ánægju,
að fáeinir fátækir bændur eigi
allt fsland og virðist geta með að-
stoð velmenntaðra lögfræðinga
komizt ákaflega langt (svo að
ekki sé meira sagt) í harla frek-
um kröfum til auðgunar.
Gamall vinur minn, vel skyn-
samur og vel metinn lögfræðing-
ur, Páll S. Pálsson, virðist hafa
gert það að sínu aðaltakmarki á
lífsleiðinni að æsa bændur lands-
ins upp til ákaflega djarfra
kröfugerða á hendur ríkinu og
þar með hins almenna borgara.
Þessi kraftakarl hefur náð ótrú-
legum árangri á ýmsum sviðum,
ekki síður en Jón heitinn Leifs
f. h. Stefs á sínum tíma. Eitt
síðasta afrek þessa dugmikla júr-
ista er stöðvun Laxárvirkjunar
og algjör sigur í hinni mjög svo
vafasömu deilu, þar sem hinir
svokölluðu landeigendur höfðu
brotið öll siðferðisleg boðorð í
lýðfrjálsu landi og hagað sér
eins og ótíndir götustrákar. Öll-
um þessum götustrákapörum er
gleymt, en ríkissjóði og Laxár-
virkjun gert að greiða svimandi
fjárupphæðir — auk þess að
stöðva frekari virkjanir, nema þá
kannski með nýjum nauðungar-
samningum?
Þessi atorkusami lögsóknari,
sem nú þegar er orðinn þjóð-
frægur, og hefur margur fengið
Fálkaorðu fyrir minni afrek, á
sjálfsagt eftir að vinna fl'eiri og
stærri afrek í málaferlum við
okkur, skattborgara, mál, sem
þegar hafa verið undirbúin, eins
og t. d. gjald fyrir ofaníbui’ð í
Suðurlandsveg, allt að því 10 ár
aftur í tímann, að mig minnir,
scm hann telur að Eyfellingar
eigi inni hjá Vegagerðinni, enda
þótt þessi vegur komi þessum fá-
tæku landeigendum fyrst og
góða til hagræðis á þeirra eigin
búum, eða hve margir þeirra
vildu missa þennan veg með til-
heyrandi brúm yfir hin mörgu
viðsjálu jökulvötn, sem forfeður
þeirra (og okkar allra) urðu að
glíma við alla sína ævi? En það
virðist ekki skipta máli í rök-
semdum P. S. P. né háttvirtra
dómstóla.
Þessi ótakmarkaði eignarrétt-
ur fáeinna manna á öllu landinu
er löngu orðinn þjóðarhneyksli
og er alveg óskiljanlegt, hvað
hinir þjóðkjörnu fulltrúar, sem
freistandi væri að skoða sem úr-
val, eru kjarklausir við að halda
uppi einhverjum vörnum fyrir
hinn mikla meirihluta „heiðr-
aöra kjósenda", sem búa í þétt-
býli og eiga ekkert land og engan
rétt á því.
Það hljóta að finnast einhver
takmörk fyrir eignarrétti heiðar-
býla og uppsveitahreppa, og ef
svo er ekki, þá virðist ekki seinna
vænna fyrir lögþing íslendinga,
Alþingi, að setja einhver lög til
þess að stöðva hina ískyggilegu
aukningu hóflausra fjárkrafna
bænda til hins opinbera, ef það
áf einhverjum ástæðum þarf að
koma nálægt býlum þeirra.
Væri sennilega hægt að læra
talsvert af okkar næsta nágranna
í vestri, Grænlendingum (já, ég
sagði Grænlendingum), á þessu
sviði, því að þeir virðast kunna
á þessu vandamáli full skil.
Júlí, 1973.
Guðfinnur Þorbjörnsson.
291
VlKINGUE