Sjómannablaðið Víkingur - 01.10.1973, Side 1

SJÓMANNABLAÐIÐ
VÍKINGUR
35. ÁRGANGUR — 9.-10. TÖLUBLAÐ 1973
Guðmundur Jensson
Hlnar gleymdu stríðshetjur
hafsins
EFNISYFIRLIT:
Guöm. Jensson:
Hinar gleymdu stríðshetjur
hafsins
Vélskóli Islands settur
Jón Eiríksson skipstjóri:
Hugleiðingar um nokkrar
hafnir og hafnarsvæði
Vör hf.
Viðtal viö Þorbjörn Karlsson:
Verður tölva Háskólans notuð
við dauðaleit á sjó?
„REYKVÍKINGUR".
Æskulýðsráð eignast skólaskip
Júlíus Julinusson skipstjóri -
Minning
Bréf um lögreglu
Guömumlur Þorbjörnsson:
Mömmudrengir
Kynbætur fiska
Árni Magnússon, skipstj. -
Minning
Konráð Gíslason sextugur
Félagsmálaopnan
Jónas Guömundsson:
Hver á fugla?
Frívaktin o. m. fl.
SJÓMANNABLAÐIÐ
VÍKINGUR
Útgefandi F. F. S. 1. Ritstjórar:
Guðmundur Jensson (áb.) og Jónas
Guðmundsson. Ritnefnd: Böðvar
Steinþórsson, formaður, Páll Guð-
mundsson, varaform., Ölafur Vignir
Sigurðsson, Ingólfur S. Ingólfsson,
Hafsteinn Stefánsson, Bergsveinn
S. Bergsveinsson og Helgi Hall-
varðsson. — Blaðið kemur út einu
sinni í mánuði og kostar árgangur-
inn 750 kr. Ritstjórn og afgreiðsla
er að Bárugötu 11, Reykjavík. Ut-
anáskrift: „Víkingur“, pósthólf 425,
Reykjavík. Sími 1 56 53. Prentað í
ísafoldarprentsmiðju hf.
Að áliðnu sumri árið 1939, fyr-.
ir rúmum 34 árum leið að þeim
dögum, er óveður styrjaldar virt-
ist yfirvofandi.
Allt var á hverfanda hveli í ná-
lægum löndum, í allri Norðurálfu
og jafnvel um víða veröld. Ugg'-
vænleg blika tíðinda færðist jafnt
og þétt yfir löndin og hafði raun-
ar aldrei tekið af allt tímabilið
milli styrjalda, enda þótt margir,
þrátt fyrir allt fælu með sér vonir
um batnandi tíma.
í úthafinu gat íslenzka þjóðin
ekki lifað einangi’uð, án skipa-
kosts.
Þegar nágrannaþjóðir okkar
hvorki höfðu getu né vilja til þess,
að halda eðlilegu sambandi við
okkur sjóleiðina, var það lífs-
nauðsyn landsmanna sjálfra, að
treysta á sinn eigin skipastól til
fiskveiða og siglinga.
Það sem menn grunaði verst
skall yfir 3. september 1939.
Á þeim sama degi hófst orrust-
an um Atlantshafið og margt
skeði háskalegt á tímabilinu til 4.
maí 1945.
Erfitt var að gera sér grein
fyrir framtíð siglingamála okkar
og mikil óvissa ríkti í þeim efnum,
enda þótt sýnt væri, að fiska yrð-
um við og að fiskiskip okkar; tog-
arar og stærri bátar, ásamt kaup-
skipaflotanum þyrftu, fyrir þjóð-
arheill, að leggja út í óvissuna,
með þeirri áhættu og fórnum, er
því hlaut að fylgja.
Margir miðaldra íslenzkir sjó-
menn og eldri höfðu fengið
reynslu frá fyrri heimsstyrjöld.
En nú var vitanlegt að átökin
á hafinu yrðu ferlegri en áður
höfðu þekkst, sakir aukinnar
tækni til hernaðar og tortím-
ingar.
Var mikið um ástandið rætt
meðal sjómanna og þó æðrulaust.
Má fullvíst telja, að andi sjó-
mannastéttarinnar hafi verið
mj ög í samræmi við forsíðuávarp,
sem birtist í Víkingi, september-
hefti 1939, er víst óvíða að finna
slíka áeggjan, sem þar kom fram
fyrir þjóð okkar hjá sjómanna-
stéttinni og fer það hér á eftir
til upprifjunar:
„Nú dregurtil stórtíðinda í Ev-
rópu. Stærstu og voldugustu
menningarþj óðir álfunnar hafa
lýst friðslitum sín á milli, og ekki
er annað sýnna, en meginland Ev-
rópu og höfin í kring, rnuni brátt
enduróma af fallbyssudrunum og
flugvélagný, ásamt kvalaópum
særðra og deyjandi. Endir og af-
leiðing viðbuí’ðanna er öllum
hulin.
Við íslendingar erum fámenn,
fátæk og afskekkt þjóð. Við get-
um því, að flestra dómi, verið
nokkuð öruggir um líf og land.
Við getum farið í kvikmyndahús,
á dansleiki og rabbað yfir kaffi-
bollunum, án þess að þurfa að
vera viðbúin að hlaupa í sprengj u-
heldar hvelfingar, með grímur í