Sjómannablaðið Víkingur - 01.10.1973, Blaðsíða 14
t
MINNING
JÚLÍUS JÚLÍNUSSON
SKIPSTJÓRI
Júlíus Júlínusson, skipstjóri,
sem lést 19. október s. 1., var elstur
allra íslenskra skipstjóra á ís-
lenskum verslunarskipum, fædd-
ur 14. nóvember 1877, og var því
tæpra 96 ára gamall, þegar hann
dó. Með Júlíusi er í valinn fallinn
sá öndvegismaður íslenskrar far-
mannastéttar, sem tvímælalaust
var fyrstur þeirra íslendinga, er
leituðu sér alhliða menntunar og
reynslu í sjómennsku meðal er-
lendra þjóða, fyrir aldamótin síð-
ustu, og sneri síðan heim til ætt-
jarðar sinnar og lét íslensku
þjóðina njóta góðs af þessari
kunnáttu sinni og reynslu.
Sextán ára gamall réðst Júlíus
í siglingar með Dönum og sigldi
á dönskum skipum, seglskipum og
gufuskipum, sem háseti, stýri-
maður og skipstjóri, þar til hann
tók við skipstjórn á e. s. Goða-
fossi í júní 1915. Goðafoss var
annað skip h. f. Eimskipafélags
íslands, og hóf siglingar þremur
mánuðum á eftir e. s. Gullfoss,
fyrsta skipi félagsins, og sigldi
síðan á skipum þess þar til hann
lét af skipstjóm á árinu 1940
fyrir aldurs sakir. Síðan starfaði
hann sem eftirlitsmaður hjá Sjó-
vátryggingarfélagi Islands í 20
ár.
Júlíus var hraustmenni og mik-
ill að líkamskröftum. Hann var
einn þeirra manna, sem heldur
vildu brotna en bogna, enda tókst
Elli kerlingu aldrei að beygja
hann, en braut hann að lokum
eftir löng og hörð átök. Ég hef
heyrt haft eftir Júlíusi, að hann
hafi sagst ætla að verða 100 ára
gamall. Hafi hann sagt það, þá
hefur það vafalaust verið í gamni,
enda sagði hann við mig ekki alls
fyrir löngu, þegar hann fann að
kraftarnir voru farnir að þverra,
að nú væri lítils vert að lifa mik-
ið lengur, og að hann væri ánægð-
ur með og við því búinn að mæta
sínu skapadægri hvenær sem vera
skyldi. Júlíus hafði fastmótaðar
skoðanir á mönnum og málefnum.
I viðræðum, þar sem sitt sýndist
hvorum, hélt hann fast á sínu
máli og lét ekki sinn hlut fyrr en
í fulla hnefana. Júlíus var talinn
strangur húsbóndi á skipi sínu.
Hann átti erfitt með að sætta sig
við agaleysi landa sinna og virð-
ingarleysi þeirra fyrir settum
reglum, enda hafði hann sjálfur
sætt ströngum aga hjá Dönum í
sjómennskuuppeldi sínu. í sam-
kvæmum og í þröngum vinahópi
var ánægjulegt að vera með Júlí-
usi, þá lék hann við hvern sinn
fingur og var hrókur alls fagnað-
ar. Gestgjafi var hann með ágæt-
um.
Júlíus nam siglingafræði við
Stýrimannaskólann á Bogö í Dan-
mörku á árunum 1901 og 1902,
og tók þar bæði fyrsta og annan
hluta, sem svo var nefnt þá, en
Júlíus Júlínusson skipstjóri
annar hluti er fullnaðarpróf í
siglingafræði, og gefur full skip-
stjóraréttindi, að öðrum skilyrð-
um fullnægðum. En það var ekki
að skapi Júlíusar að hætta við
hálfnað verk, hann tók einnig
þriðja hluta, en svo kölluðu gár-
ungamir það, ef nemendum skól-
ans tókst að ná í einhverja af
hinum glæsilegu dætrum eyjar-
skeggja fyrir eiginkonu. Kona
Júlíusar hét Dagmar, dóttir Jörg-
en Ibsen, skipstjóra þar. Þau
eignuðust tvö börn, Guðrúnu og
Ragnar, sem bæði eru gift og bú-
sett í Danmörku. Dagmar dó
1951. Ári síðar kvæntist Júlíus
Katrínu Söebeck frá Reykjar-
firði. Hún dó 1972.
Það er ekki ætlun mín að skrifa
hér ævisögu Júlíusar. Hún hefur
þegar verið sögð, og er að finna
í bókinni „Hart í stjór", og stutt
ágrip af ævi — og starfsferli
hans er í bókinni „Skipstjórar og
Skip“.
Þessum fáu og fátæklegu orð-
um vil ég ljúka með ósk um, að
minning Júlíusar Júlinussonar
verði ávalt í heiðri höfð meðal
íslenskra skipstjórnarmanna á ís-
lenskum verslunarskipum. Hann
hefur til þess unnið.
Ættingjum hans og vinum
votta ég samúð mína.
Jón Eiríksson.
318
YÍKINGUE