Sjómannablaðið Víkingur - 01.10.1973, Blaðsíða 37
við leigjum núna tjaldstæðin og
berjalöndin. Nú eigum við það
sjálf, eða höfum við enn einusinni
verið blekkt, einsog á Þingvöllum
1944. Að vísu fara hlutirnir hægt
af stað, en samt er sjávarútvegs-
ráðuneytið byrjað að reka hafið,
einsog rentukammerið í Kaup-
mannahöfn gerði. Réttur manna
til hafsins er ekki lengur jafn á
íslandi. Fyrir fáeinum árum var
t. d. sett upp skelfiskvinnsla í
sláturhúsinu í Borgarnesi. Þá
máttu allir Islendingar, eða svo
til, veiða skelfisk í Breiðafirði.
Húsmæðurnar í Borgarnesi fengu
dýrmæta vinnu við að brjóta skel,
en núna eru þær heima og slátur-
húsið góða er eitt saman og talar
við vindinn, nema í blá sláturtíð-
inni, því núna er búið að finna
það út, að Breiðafjörðurinn sé
bara fyrir Breiðfirðinga eina.
Bannað er að aka með skelina um
Kerlingarskarð, því hún skal
vinnast við Breiðafjörð og það
fá aðeins Breiðfirðingar leyfi til
veiðanna. Breiðafjörður er sumsé
orðinn prívat.
Það er sama að segja um
rækjustofninn í Arnarfirði og
víðar. í undirbúningi mun vera
yfirgripsmikil löggjöf, til að ná
liéraðsyfirráðum yfir hafssvæð-
unum. Það er sumsé verið að taka
mitt haf af mér og láta það í
hendurnar á einhverjum öðrum.
íslenzkir ríkisborgarar eru ekki
lengur jafnir á sjó. Nú á að fara
að reka hafið einsog bílaleigu
líka. Guðmundur Hagalín sagði
mér að vísu, að karlarnir vestur í
önundarfirði hefðu lagt það að
jöfnu, að fiska með færum á
„bæjarmiðunum“, og að ganga í
hjallinn hjá hinum sömu. Þeir
lögðu það að jöfnu að stolið væri
úr hjalli og að fiskað væri á
heimamiðum undan jörð þeirra.
Þetta er vond stefna. Það kann
að vera nauðsynlegt að skipu-
leggja veiði í voru hafi, en það
nær hinsvegar ekki nokkurri átt
að aðstaða íslendinga sé ekki
jöfn.
Við sjáum framhaldið í ljósi
hins liðna. Næsta skrefið verður
svo að farið verður að selja veiði-
leyfi fyrir rauðmaga og marhnút.
Hrokkelsið, þessi heimsborgara-
lega skepna, verður að húsdýri.
Menn sem tóku sig upp úr Garð-
inum á vorin til hrokkelsaveiða
fyrir Norðurlandi, verða þá að
sitja heima, nema þeir fái her-
skipavernd. Svo koma leyfi til
þorskveiða á Selvogsbanka, leyfi
til útróðra í Keflavík og til sigl-
inga um Faxaflóa og smám sam-
an gengur vort haf okkur úr
greipum, einsog fuglarnir og
berjalöndin og þegar við deyjum
látum við ekkert eftir okkur nema
írskar bjöllur og bækur.
Ilinndur eigu mús íugl
ísland er 103.000 ferkílómetrar
samkvæmt vasabókinni. 103.000
ferkílómetrar af köldu grjóti og
vatnsósa mýrum. Þú ferð að dæmi
skáldsins og kyssir moldina á
munninn. Þetta er þitt land og ef
þú stendur í skilum með kirkju-
garðsgjaldið þitt, færðu þrjár
ferálnir í þinn hlut, þegar þú
deyrð. Annars verðurðu brenndur
og settur í krús og einhver tekur
þig kannske í nefið í misgripum
fyriy neftóbak.
Þú sest upp í litla bílinn þinn
og skjögrar út á þjóðveginn. Þú
kaupir þér leyfi til þess að tína
svolítið af berjum, svo kaupirðu
þér leyfi til að tjalda. Ef þú ert
svo hátt settur og hlaðinn mann-
virðingum, að þú sért með bronkó
cða jeppa, þá notarðu framdrifið
og stefnir norður Kjöl, til að
horfa á nokkur merkileg fjöll og
jökla, sem nokkrir bændur eiga
og hafa komið fyrir inni á há-
lendinu. Þau eru mjög fögur. Ef
þig langar til að renna í heiðar-
vatnið, þá seturðu framdrifið á
og hossast niður í uppsveitir
Borgarfjarðar og kaupir þér
veiðileyfi og þú leggst að kvöldi
dags á kalda jörðina og sofnar
vært.
Fjallkwnan græu í framaii
Þú vaknar svo kannske ekki
fyrr en sól er hátt á lofti og í
svefnrofunum heyrirðu dyninn
frá áburðarflugvélinni, sem drit-
ar úr sér hundruðum tonna af
áburði og fræi. Og rétt í svip fyll-
ist hjarta þitt svolitlu stolti, að
líka þú, sem ert svo smár og ve-
sæll, að líka þú fáir að vera með
að borga flugbenzín og áburð og
fræ svo að fjallkonan komist hjá
því að verða étin upp til agna af
öllum þessum kindum, sem
reyndu að éta skóna þína í nótt.
Nú verður fjallkonan græn í
framan aftur og verður í haust
með grænt alskegg og lokka niðrí
mitti. Og þú ákveður að fara í
haust í melskurð og í nokkrar
gróðursetningarferðir inná mið-
hálendið, þar sem landið þitt er
að blása upp, — því auðvitað gild-
ir sama reglan hér. Þú átt ísland
svo lengi, sem þú tekur upp budd-
una. Líka þú ert hafður með. Við
syngjum Ó fögur er voru fóstur-
jörð í rútunni. Skildu bátar mínir
róa í dag, sagði Árni í Botni. Mér
finnst það í sannleika helvíti hart,
að hafa ekki jörð til að ganga á,
sagði skáldið K.N. I raun og veru
breytir það ekki neinu, hvort það
er Kristján III, eða einhver ann-
ar, sem á jörðina, sem þú gengur
á. Við sjáum í anda Papana
hlaupa frá sálmabókum írskum
og bjöllum. Við sjáum fornmenn
helga sér land með eldi og við
sjáum að þeir voru misjafnlega
klókir. Ingólfur Arnarson var
klókastur allra landnámsmanna
og frægastur þeirra allra, en
hann kom að óbyggðu landi. Það
var engu líkara en að Ingólfur
hafi liaft nýja fasteignamatið við
höndina, þegar hann nam sitt
land. Hann bjó í Reykjavík og
nam land milli Ölfusár og Hval-
fjarðar fyrir utan Brynjudalsá
og öll nes og vogar fylgdu. Ekki
tók hann samt Votmúlann, sem
þó hefði átt að vera auðvelt, því
hann var einn um hituna. —
Koiiuiigsjarð'ir
Síðan þetta gerðist hefur lang-
ur tími liðið. Landaskipun hefur
riðlazt síðan að hann helgaði sér
land. í þann tíð voru líka jarðir
vinsælar brúðargjafir, einsog
ryksugur og mávastell eru núna
og jarðir skiptu um eigendur,
jarðir komu í sektargjöld og þeim
VlKINGUR
341