Sjómannablaðið Víkingur - 01.06.1985, Blaðsíða 37

Utan ui* hcimi
Sjálflosandi
flutningaskip
Skipafélagið Kristian Jeb-
sens Rederi i Bergen, Noregi,
hefur látið hanna og smiða
fjögur systurskip, sem kölluð
eru sjálflosarar, eða „self-un-
loaders“ á útlensku. Skip
þessi geta losað farma sina
sjálf án þess aö til komi að-
stoð manna eða utan að kom-
andi tækjaþúnaður eins og
venja er.
Skip þessi eru útþúin Step-
hens-Adamson losunarþelta-
þúnaði, en slikur þúnaöur hef-
ur verið notaður á Vötnunum
miklu i mörg ár, þar sem sjólag
er miklu betra en á úthöfunum.
Losunarbúnaðurinn byggist á
því að lestirnar eru þyggðar
silólaga og færibandi komið
fyrir eftir endilöngu skipinu
undir lestarbotninum. Þetta
botn-færiband færir siöan
farminn fram eftir skipinu að
lóðréttu færibandi sem komið
er fyrir fyrir framan fremstu
lestina af fjórum og flytur þaö
farminn upp á dekk og inn á
færiband sem komiö er fyrir
inni i 45 metra langri bómu
sem hægt er að lyfta upp um
18 gráður og sveifla út til hliö-
anna um 90 gráður, það er að
segja þvert á skipið.
Ef löndunarbóman er i lá-
réttri stöðu getur skipið lagt
frá sér farminn i um 35 metra
fjarlægð frá skipshlið. Sé
bóman hins vegar i hæstu
stöðu (18 gráða halla) upp frá
skipinu, er hægt að ná 32 til
33 metra frá skipshlið og
bóman er þá 20 metra fyrir
ofan dekkið. Mesti losunar-
hraði er 12—1300 tonn á
klukkustund, en lágmarks-
hraði40—50 tonn. Hægterað
stilla hraðann eftir aðstæðum
á hverjum löndunarstað. Aö
losun lokinni eru lestarnar
þvegnar með ferskvatni og eru
þær þúnar sjálfvirkum þvotta-
búnaöi.
Sagt er að þessir sjálflosar-
ar muni marka timamót í flutn-
ingasögunni, sérstaklega á
styttri leiðum. Skipin geta flutt
nær öll þurrefni sem flutt eru i
lausu formi, svo sem kol, sem-
entsgjall, fosfat, korn, súrál,
járngrýti, möl og sand. Engan
mann eða tæki þarf frá landi til
að losa skipin, — aðeins til að
taka á móti endunum.
Verð þessara sjálflosara er
um 9 milljónir dollara hvert
skip, þannig að flutningur með
þeim er enn sem komið er
aöeins hagkvæmur á styttri
vegalengdum, þar sem hægt
er að koma losunarbúnaði
skipsins vel við og nýta hann
að fullu. En þeir sem sýsla við
útgerð flutningaskipa eru
sagðir sammála um að þessi
gerð skipa komi til með að
ryðja sér mjög til rúms innan
fárra ára.
Teikningin sýnir lestarn-
ar og form þeirra og
sömuleiðis fyrirkomulag
færibandanna.
Jebsens-útgerðin i
Bergen lét smiða fjögur
skip af þessari gerð fyrir
sig. Fróðir menn telja aö
slíkum skipum fjölgi ört í
náinni framtíð.
Víkingur 37