Sjómannablaðið Víkingur - 01.12.1987, Blaðsíða 24
NXJUNGAR
TÆKNI
Umsjón:
Björgvin Þór
Jóhannsson
Benedikt H.
Alfonsson
Mynd nr. 1
Vökvadrif fyrir ásrafal
Raforkuframleiðsla í íslensk-
um skipum er framkvæmd með
sjálfstæðum dísilrafstöðvum
eða með því að tengja rafala
við úttak á gír aðalvélar. Hér
eftir verður þessi rafall kallaður
ásrafall. Þegar síðarnefnda að-
ferðin er notuð er nægilegt að
hafa eina dísilrafstöð um borð,
sem er þá í viðbragðsstöðu, en
annars kveða flokkunarfélögin
á um að þær eigi að vera tvær.
Það má benda á í þessu sam-
bandi að í stórum erlendum
olíu-og vöruflutningaskipum er
algengt að láta eimtúrbínu,
sem fær eim frá afgaskatli, sjá
um raforkurþörfina á siglingu.
Kostirnir við að nota ásrafala
eru að eldsneytis- og smurolíu-
notkun á hverja framleidda raf-
magnsafleiningu getur orðið
minni, ef rétt er að málum stað-
ið, auk þess sem aðalvél gefur
oft möguleika á notkun ódýrara
eldsneytis, þ.e. svartolíu. Einn-
ig má sýna fram á að aukið slit
aðalvélar vegna reksturs ásraf-
als sé óverulegt og benda má á
að eftirlitsstarf í vélarrúminu
minnkar sökum minni keyrslu á
dísilrafstöð.
Ókosturinn við notkun ásraf-
als er sá að hann bindur snún-
ingshraða aðalvélar og skrúfu,
vegna þess að tíðni rið-
straumsins er háð snúnings-
JZ30 öhö
hraðanum, en tíðnin má aðeins
breytast á mjög þröngu sviði.
Samkvæmt reglum flokkunar-
félaganna er varanlegt há-
marksfrávik frá normaltíðni +/-
5%. Til að sýna þetta nokkru
nánar er hér notast við línurit
sem sýnir niðurstöður úr mjög
merkum rannsóknum sem
tæknimenn Fiskifélags íslands
stóðu að og hefur áður birst í
tímaritinu Ægi. Línuritið á mynd
nr. 1 sýnir samhengið á milli
snúningshraða, þvermáls
skrúfu, skurðarhlutfalls og afl-
framleiðslu aðalvélar þegar
miðað er við spyrnuna 12000
kp við tog.
Línuritið gildir fyrir togara
með skiptiskrúfu og skrúfu-
hring. Ef gengið er út frá þeirri
forsendu að þvermál skrúfunn-
ar sé 2,5 m og hinn fasti snún-
ingshraði á skrúfuás, sem
passar fyrir tíðnina, sé 270 sn/
mín, þá sést að skurðhlutfall
skrúfunnar þarf að vera 0,5 og
aflframleiðsla aðalvélar nálægt
830 hö. Sé hinsvegar skrúfan
höfð á skurðhlutfallinu 0,8 og
snúningshraði hennar hafður á
200 sn/mín þarf aðeins tæp
730 hö til að ná sömu aðstæð-
um við tog. Hið síðarnefnda er
því aðeins hægt að fram-
kvæma að ásrafall sé ekki nýtt-
CALLESEN DIESEL
ÚTGERÐARMENN
Hefur þú sem útgeróarmaöur efni á aö
kaupa aóalvól í skip án undangenginnar
athugunnar á eftirfarandl atriöum hjá vólar-
seljendum eóa notendum.
1. Brennsluoliunotk- 4. Varahlutalager
un pr. hestorku- 5. Þjónusta
tíma 6. Veró mióað vió
2. Smuroliunotkun hestöfl
3. Bilanatíöni
Vlö vonum aó vlö
heyrum fró þér ef þlg
vantar þessar
upplýslngar eóa
hafir samband vló
elnhvern þelrra sem
eru meó CALLESEN
aóalvél.
í gamla sklpló eóa
nýsmiðl —
CALLESEN
Kynnlst
kostum
Callesen
andri hf.
UMBOOS OQ HEILDVERZLUN
Armúla 21, Póathóll 1128
Slmar 83066. Rvlk.