Sjómannablaðið Víkingur - 01.12.1987, Blaðsíða 78
33. þing . . .
FÉLAGSMÁL
Reynir
Traustason
á Flateyri flutti
þessa ádrepu á
þinginu.
/ mínum huga
hefur kvótinn
brugðist í öllum
meginatriðum,
hann hefur ekki
virkað sem afla-
stýring og þá ekki
sem friðun.
78 VÍKINGUR
Skora skriflega á sjálfa sig
Herra forseti, góðir þingfull-
trúar.
Við Vestfirðingar erum kunnir
af andstöðu okkar við kvótann
iilræmda, og er ég þar engin
undantekning á. Þetta þýðir þó
ekki eins og látið hefur verið í
veðri vaka að við séum al-
mennt á móti fiskveiðistjórnun,
heldur er ástæðan sú að menn
hafa óttast að kvótanum verði
ekki og sé ekki beitt af sann-
girni, og er slíkt reyndar komið
á daginn, þar sem hlutdeild
Vestfirðinga hefur minnkað úr
17,8% í 14% 1987, en þærtölur
miðast við 31. október 1987,
samkvæmt upplýsingum frá
Fiskifélagi íslands. Þetta þýðir
einfaldlega að það vantar í
þorskafla Vestfirðinga í ár
15.000 tonn eða afla 9 sóknar-
markstogara til að fyrri hlut-
deild haldist. Þetta væri
kannski ekki mikið mál ef hlut-
deild okkar Vestfirðinga í öðr-
um veiðum væri á þann veg að
tæki af mesta skellinn, en því er
ekki að heilsa og má þar nefna
að loðnukvóta eigum við eng-
an, síldarkvóta ekki heldur og
að sjálfsögðu engan humar,
vegna landfræðilegra legu
þeirra fiskimiða. Síðast en ekki
síst virðist hlutdeild Vestfirð-
inga í úthafsrækjukvóta fram-
tíðarinnar ætla að verða rýr.
Með öðrum orðum, þorskur
ber uppi atvinnulíf á Vestfjörð-
um og í Ijósi þess fæ ég ekki
betur séð en verið sé að setja
kvótann til höfuðs vestfirskri
byggð, sem átti þó nógu erfitt
uppdráttarfyrireinsog öllumer
kunnugt.
Kvótinn varð til í skugga
hinnar svokölluðu „svörtu
skýrslu" fiskifræðinga vorra,
sem greindi frá fyrirsjáanlegu
hruni þorskstofnsins.
Það var aldrei látið í Ijós né gef-
ið í skyn af stjórnvöldum þess
tíma þegar þorskafli var skor-
inn niður, annað en að þetta
væri til friðunar og kvóti myndi
síðar aukinn hjá einstökum
skipum í sama hlutfalli og skor-
ið var niður. Annað kom á dag-
inn, sósíalismi andskotans tók
sér bólfestu í kerfinu, topparnir
voru skornir niður og hlutdeild
annarra aukin, að sama skapi
búið til eitthvert apparat sem
heitir meðalkvóti og þeim sem
byggt höfðu sínar veiðar á
flestu öðru en þorski gefinn
kostur á að þrefalda og jafnvel
fjórfalda sína hlutdeild í þorsk-
aflanum.
Og enn er blásið til orrustu
og skal nú herja út enn meiri
þorsk fyrir suðursvæði. Fara
þar í fylkingarbrjósti 32 þing-
menn, veifandi skjali þar sem
þeir skora skriflega á sjálfa sig
að breyta lögum um kvóta. Ef
þessir menn ná í gegn sínum
áformum, þá er það valdníðsla,
þar sem nú þegar er búið að
kroppa út úr aflamarki vest-
firsku togaranna 500-800 tonn
af hverjum á ári og togararnir á
Vestfjörðum veiða tæp 70% af
þorskafla fjórðungsins.
I mínum huga hefur kvótinn
brugðist í öllum meginatriðum,
hann hefur ekki virkað sem
aflastýring og þá ekki sem frið-
un. Hann býður upp á allskonar
pot og pólitískar tilfæringar,
sem leiðir eins og reynslan
sýnir til mismununar á skipum
og landshlutum.
Að öllu samandregnu þykir
mér einsýnt að ef svo illa vill til,
eins og allt virðist benda til nú,
aö kvóti sé kominn til að vera,
þá eru tveir kostir í boði. Annar
er landshlutakvóti, þar sem
hverju kjördæmi fyrir sig er út-
hlutað sanngjörnu hlutfalli af
heildarafla og heimamenn
sjálfir sjá um innbyrðis skipt-
ingu á. Hinn kosturinn og sá
verri er að gera uppskurð á nú-
verandi kvótakerfi, þar sem
leiðréttur verði hlutur þeirra
sem mest hefur verið tekið af
og tekið fullt tillit til landfræði-
legrar legu að fiskimiðum
Ár Hlutdeild Vestfirðinga í heildarþorksafla miðað við óslægðan fisk Heildarafli Afli Vestfirðina % af heild
1977 329.701 56.500 17,1%
1978 319.661 59.300 18,6%
1979 360.080 65.225 18,1%
1980 428.344 66.602 15,5%
1981 460.579 65.652 14,3%
1982 382.297 56.700 14,8%
1983 293.890 48.200 16,4%
1984 281.481 50.217 17,8%
1985 322.810 51.092 15,8%
1986 365.859 56.223 15,3%
1987/31.10 336.131 47.087 14,0%